A Radical Ecumenism: Pope John Paul II and Vladimir Solovyov
Abstract
There is much evidence that John Paul II highly appreciated the thoughts of Vladimir Solovyov. In the year 2000, the Pope famously mentioned him as a “witness of the faith”, one of the “renowned Christian thinkers” and a “figure of extraordinary depth”. In this paper, I attempt to analyse some similarities between these two thinkers. First, as many commentators have noted, they shared the ecumenical vision of uniting the Catholic and Orthodox Churches. Secondly, and which seems to me to be more important, they had the same deep theological understanding of man, the world and history. I think that this common christocentric vision is not only the ultimate basis for ecumenical efforts, but also grounds for the formulation of a truly Christian alternative to secular modernity.
References
Dell’Asta, Adriano. „La filosofia religiosa russa e l’Occidente”. La Nuova Europa, nr 1, 2005, ss. 164-175.
Dybciak, Krzysztof. Pisarz, który został papieżem. Twórczość Karola Wojtyły – Jana Pawła II. Instytut Pamięci Narodowej, 2020.
Frossard, André. Nie lękajcie się! Rozmowy z Janem Pawłem II. Libreria Editrice Vaticana, 1982.
Hagemeister, Michael. „Nowe średniowiecze Pawła Florenskiego”. Tłum. Paweł Rojek i Karol Wilczyński. Pressje, nr 26-27, 2011, ss. 269-280.
Ivanov, V. I., „Pis'mo k Dyu Bosu”. Sobraniye sochineniy, vol. 3, Foyer Oriental Chrétien, 1979, ss. 419-432 [Иванов, В. И., „Письмо к Дю Босу”. Собрание сочинений, vol. 3, Foyer Oriental Chrétien, 1979, ss. 419-432].
Jan Paweł II. Encyklika Dives in misericordia, 30 listopada 1980 r. La Santa Sede, www.vatican.va/content/john-paul-ii/pl/encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_30111980 _dives-in-misericordia.html. Dostęp 2.09.2022.
Jan Paweł II.Encyklika Dominum et Vivificantem, 18 maja 1986 r. La Santa Sede, www. vatican.va/content/john-paul-ii/pl/encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_18051986_ dominum-et-vivificantem.html. Dostęp 2.09.2022.
Jan Paweł II. „Dusza słowiańska należy do Wschodu i Zachodu”. L’Osservatore Romano, nr 5-6, 1983, s. 26.
Jan Paweł II. Encyklika Evangelium vitae, 25 marca 1995 r. La Santa Sede, www.vatican.va/content/john-paul-ii/pl/encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_25031995_evangelium-vitae.html. Dostęp 2.09.2022.
Jan Paweł II, Encyklika Fides et ratio, 14 września 1998 r. La Santa Sede, www.vatican.va/content/john-paul-ii/pl/encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_14091998_fides-et-ratio.html. Dostęp 2.09.2022.
Jan Paweł II, „Piękno spotkania z Chrystusem. Rozważanie przed modlitwą Anioł Pański, Castel Gandolfo, 30 lipca 2000 r.” L’Osservatore Romano, nr 10, 2000, s. 5.
Jan Paweł II, „Prorocze orędzie dla całego Kościoła. Do uczestników konferencji na temat realizacji nauczania Powszechnego Soboru Watykańskiego, 27 lutego 2000 r.”, L’Osservatore Romano, nr 4, 2000, ss. 43-45.
Jan Paweł II. „Przemówienie wygłoszone do przedstawicieli wyznań chrześcijańskich, Paryż, 31 maja 1980 r.”. Dzieła zebrane, t. 10, Wydawnictwo M, 2008, ss. 56-57.
Jan Paweł II. Przekroczyć próg nadziei. RW KUL, 1994.
Jan Paweł II. Encyklika Redemptor hominis, 2 marca 1979 r. La Santa Sede, www.vatican.va/content/john-paul-ii/pl/encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_04031979_redemptor-hominis.html. Dostęp 2.09.2022.
Jan Paweł II. Encyklika Redemptoris Mater, 25 marca 1987 r. La Santa Sede. www.vatican.va/content/john-paul-ii/pl/encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_25031987_redemptoris-mater.html. Dostęp 2.09.2022.
Jan Paweł II. Encyklika Ut unum sit, 25 maja 1995 r. La Santa Sede. www.vatican.va/content/john-paul-ii/pl/encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_25051995_ut-unum-sint.html.
Jan Paweł II. List apostolski Euntes in mundum, 25 stycznia 1988 r. eKAI. www.ekai.pl/euntes-in-mundum/. Dostęp 2.09.2022.
Jan Paweł II. List apostolski Orientale lumen, 2 maja 1995 r. Opoka, opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/listy/orientale_lumen_02051995.html. Dostęp 2.09.2022.
Laubier, Patrick de. „Vladimir Soloviev, Léon XIII et Jean Paul II”. Solov’evskie issledovaniya, 8, 2004, ss. 128-134.
Lubac, Henri de, Katolicyzm. Społeczne aspekty dogmatu. Tłum. Maria Stokowska, Znak, 1988.
Łużny, Ryszard. Myśl słowiańska Jana Pawła II. Wydawnictwo KUL, 2008.
Martínez, Francisco Javier. „Przezwyciężyć rozum sekularny”. Tłum. Bronisław Jakubowski. Fronda, 61, 2011, ss. 167−200.
Newton, William. „John Paul II and Gaudium et Spes 22: his use of the text and his involvement in its authorship”. Anthropotes, 24 (2), 2008, ss. 388-389.
Mrówczyński-Van Allen, Artur. Between the Icon and the Idol. The Human Person and the Modern State in Russian Literature and Thought: Chaadayev, Soloviev, Grossman. Tłum. M. P. Whelan, Cascade, 2013.
Mrówczyński-Van Allen, Artur. „Rosyjscy myśliciele i Europa dziś”. Tłum. Agata Kędzior. Pressje, 26–27, 2011, ss. 262–268.
Mrówczyński-Van Allen, Artur, Teresa Obolevitch i Paweł Rojek (red.). Beyond Modernity: Russian Religious Philosophy and Post-Secularism, Pickwick Publications, 2016.
Obolevitch, Teresa. „The Metaphysical Foundations of The Ecumenical Project of Vladimir Soloviev”. Journal of Eastern Christian Studies, 67(1-2), 2015, ss. 31-43.
Pabst, Adrian i Christoph Schneider (red.). Encounter Between Eastern Orthodoxy and Radical Orthodoxy. Ashgate, 2009.
Pilch Jeremy. „Vladimir Solov’ev and the 19th-Century Pioneers of Catholic-Orthodox Reunion”. The Downside Review, vol. 135(1), 2017, ss. 35-54.
Przebinda, Grzegorz. Większa Europa. Papież wobec Rosji i Ukrainy. Znak, 2001.
Pshebinda, Gzhegozh. Mezhdu Krakovom, Rimom i Moskvoy. Russkaya ideya v novoy Pol’she. Rossiyskiy gosudarstvennyy gumanitarnyy universitet, 2013 [Пшебинда, Гжегож. Между Краковом, Римом и Москвой. Русская идея в новой Польше. Российский государственный гуманитарный университет, 2013].
Riccardi, Andrea. Jan Paweł II. Biografia. Tłum. Krzysztof Stopa. Edycja Świętego Pawła, 2014.
Rojek, Paweł. Liturgia dziejów. Jan Paweł II i polski mesjanizm. Wydawnictwo M, 2016.
Rojek, Paweł. „Trójca Święta w historii i społeczeństwie. Polski mesjanizm, rosyjska idea i rozum postsekularny”. Mesjańskie imaginaria Europy (i okolic), red. Anna Janek, Adam Regiewicz i Artur Żywiołek, Akademia im. Jana Długosza, 2015, ss. 273-289.
Rojek, Paweł. „Our Slavic Pope: The Mission of Slavs according to John Paul II”. Alexei Khomiakov: The Mystery of Sobornost’, red. Artur Mrówczyński-Van Allen, Teresa Obolevitch i Paweł Rojek, Pickwick Publications, 2019, ss. 229-245.
Skrzypczak, Robert. Karol Wojtyła na Soborze Watykańskim II. Centrum Myśli Jana Pawła II, 2011.
Sobór Watykański II. Konstytucja Gaudium et spes, 7 grudnia 1965 r. Polskie Towarzystwo Mariologiczne, ptm.rel.pl/czytelnia/dokumenty/dokumenty-soborowe/sobor-watykanski-ii/41-konstytucja-duszpasterska-o-kosciele-w-swiecie-wspolczesnym-gaudium-et-spes.html. Dostęp 2.09.2022.
Sołowjow, Sergiusz. Życie i ewolucja twórcza Włodzimierza Sołowjowa. Tłum. Eugenia Siemaszkiewicz. W drodze, 1986.
Sołowjow, Włodzimierz. Wielki spór i chrześcijańska polityka. Tłum. Tomasz Kwaśnicki. Fronda, 2007.
Sołowjow, Włodzimierz. Wykłady o Bogoczłowieczeństwie. Tłum. Janusz Dobieszewski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2011.
Strémooukhoff, Dimitri. Vladimir Soloviev and His Messianic Work. Nordland Publishing Company, 1980.
Walicki, Andrzej. Rosja, katolicyzm i sprawa polska. Prószyński i S-ka, 2002.
Walicki, Andrzej. Idee i ludzie. Próba autobiografii. Instytut Historii Nauki PAN, 2010.
Weigel, George. Świadek nadziei. Biografia papieża Jana Pawła II. Tłum. Dominika Chylińska, Jacek Illg, Jadwiga Piątkowska, Rafał Śmietana i Maria Tarnowska. Znak, 2012.
Wojtyła, Karol. Dzieła literackie i teatralne, t. 1: Juwenilia (1938-1946). Znak, 2019.
Wojtyła, Karol. „Gdzie znajduje się granica Europy”. Tłum. Jarosław Merecki. Ethos, nr 28, 1994, ss. 27-34.
Wojtyła, Karol. Katolicka etyka społeczna. Instytut Jana Pawła II KUL, 2018.
Copyright (c) 2022 Roczniki Humanistyczne
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
