Salezjanie polscy – kapelani wojskowi i duszpasterze na obczyźnie
Article Sidebar
Opublikowane:
lis 27, 2020
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Słowa kluczowe:
salezjanie, kapelani wojskowi, emigracja
Main Article Content
Abstrakt
Salezjanie polscy duszpasterstwo polowe traktowali jako sezonową działalność dobroczynną świadczoną bliźnim. W zdecydowanej większości była to inicjatywa oddolna poszczególnych księży, którą tolerowali przełożeni zakonni. Podczas pierwszej wojny światowej praca salezjanów przebywających w Europie Zachodniej ograniczała się zasadniczo do opieki nad rodakami przebywającymi w obozach jenieckich czy szpitalach. W czasie drugiej wojny światowej księża poza krajem byli już na etatach kapelanów wojskowych zarówno wśród internowanych Polaków na Węgrzech, jak i na bojowym i tułaczym szlaku od Związku Sowieckiego, poprzez Włochy, do Wielkiej Brytanii. Większość z tych księży pozostała wśród żołnierzy kombatantów: w Anglii i w Stanach Zjednoczonych.
Article Details
Numer
Dział
Artykuły
Bibliografia
Bresler F., In was the cold war era of spies and traitors, „Sunday Express” 6 VI 1975, s. 8-9.
Ciechalski A., Ziółkowski B., Antonowicz Ignacy Tadeusz (SDB) (1980-1941), salezjanin, kapelan Armii Polskiej gen. J. Hallera, profesor teologii, dyr. salezjańskich zakładów naukowych, męczennik z Auschwitz, kandydat na ołtarze, w: Kazimierz Wielki oraz niepospolici z Kowala i okolic. Słownik biograficzny. Kalendarium, red. Z.J. Zasada, B. Ziółkowski, Włocławek–Kowal: Lega 2006, s. 36-37.
Draus J., Oświata i nauka polska na Bliskim Wschodzie 1939-1950, Lublin: TN KUL 1983.
Dzwonkowski R., Leksykon polskiego duchowieństwa represjonowanego w ZSRS 1939-1988, Lublin: TN KUL 2003.
Gajda J., Ks. kapelan płk Jan Merta SDB we wspomnieniach, „Nasza Przeszłość” 2015, t. 123, s. 265-277.
Grzyb J., Wspomnienie pośmiertne, Lublin 1998 (mps).
Historia prowincji św. Jacka Towarzystwa Salezjańskiego w Polsce. Z lat wojennych 1939-1945, red. J. Ślósarczyk, t. III-IV, Pogrzebień 1966 (mps).
Isfahan miasto polskich dzieci, red. I. Beaupré-Stankiewicz [i in.], Londyn 1988.
Kamiński F., Moja droga do kapłaństwa, Warszawa: Wydawnictwo Nowy Świat 2004.
Kant B., Księga męczeństwa salezjanów polskich, Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie 2012.
Kant B., Salezjanie polscy na misjach, Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie 2005.
Kantak K., Dzieje uchodźstwa polskiego w Libanie 1943-1950, Bejrut: Cedr i Orzeł 1955.
Knothe J., Niedaleko Damaszku, Warszawa: Iskry 1961.
Kosiński S., Działalność polskich salezjanów na emigracji w latach 1893-1975, w: Idąc tedy nauczajcie. Sto lat misji salezjańskich, red. S. Pruś, Kraków–Łódź: Towarzystwo Salezjańskie 1976, s. 102-120.
Krahel T., Martyrologium duchowieństwa archidiecezji wileńskiej 1939-1945, Białystok: Wydawnictwo BUK 2017.
Nabywaniec S., Posługa duszpasterska na frontach I wojny światowej, „Resovia Sacra” 23(2016), s. 213-228.
Nekrolog salezjanów polskich 1891-1976, Kraków–Łódź: Towarzystwo Salezjańskie 1976 (mps).
Ostoja-Mitkiewicz M., „Wojna jest grzechem”. Przykłady braterstwa polsko-węgierskiego w okresie II wojny światowej, Warszawa: Neriton 2001.
Pamiątka uroczystości srebrnego jubileuszu ks. Józefa Dryżałowskiego 1938-1963, Roma 1963.
Pietrzykowski J., Relacje na obczyźnie księdza Artura Słomki SDB z prymasem Polski kardynałem Augustem Hlondem w latach 1939-1945, w: Kardynał August Hlond Prymas Polski na nowo odczytany, red. W. Królikowski, G. Paprotna, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie 2017, s. 187-207.
Pietrzykowski J., Salezjanie w Polsce 1945-1989, Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie 2007.
Pietrzykowski J., Symior Jan (1879-1959), salezjanin, rektor Polskiej Misji Katolickiej w Londynie, w: Polski Słownik Biograficzny, red. B. Swolkień, J. Syska, t. 46, z. 189, Warszawa: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo PAN 2009, s. 239.
Pietrzykowski J., Świda Andrzej SDB, w: Słownik biograficzny polskich archiwistów kościelnych, red. J. Marecki, t. I, Kraków: Wydawnictwo Unum 2017, s. 166-168.
Pietrzykowski J., Un secolo di presenza di salesiani Polacchi fra gli emigranti. Cenni storici, „Ricerche Storiche Salesiane” 1999, nr 1(34), s. 163-173.
Pietrzykowski J., Zasłużeni dla Aleksandrowa Kujawskiego, w: Salezjanie w Aleksandrowie Kujawskim 1919-2009. Studia i materiały źródłowe, red. J. Wąsowicz, Piła: Wydawnictwo Salezjańskie 2009, s. 89-101.
Rodzina salezjańska w Polsce. Wykaz domów i osób, red. L. Kaliński, Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie 1988.
Słomka A., Na włoskiej ziemi, w: Udział kapelanów wojskowych w drugiej wojnie światowej, red. J. Humeński, Warszawa: ATK 1984, s. 209-234.
Słomka A., Wspomnienia. U salezjanów w Sacro Cuore, Ramsey 1967 (mps).
Szczygielski R., Działalność salezjanów polskich na rzecz emigracji londyńskiej 1894-1967, Lublin 2001 (mps, Biblioteka WSD w Lądzie nad Wartą).
Świda A., Inspektorzy polskich prowincji salezjańskich, cz. 4, Warszawa: Salezjański Ośrodek Misyjny 1990.
Świda A., Okruchy własnych wspomnień, Łódź 1985 (mps).
Wilk S., Słomka Artur (1906-1991), salezjanin, kapelan, duszpasterz polonijny w USA, w: Polski Słownik Biograficzny, red. H. Markiewicz, t. 38, z. 156, Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo PAN 1997, s. 654-655.
Wirth M., Da Don Bosco ai nostri giorni. Tra storia e nuove sfide, Roma: LAS 2000.
Wykaz Placówek i Współbraci Polskich Prowincji Towarzystwa Salezjańskiego 1978-1989, Kraków–Łódź (mała poligrafia).
Żurawiński J., Śp. ks. dziekan Józef Dryżałowski, „Gazeta Niedzielna” [Londyn] 27 X 1968.
Żurek W., „Jeńcy na wolności”. Salezjanie na terenach byłego ZSSR po II wojnie światowej, Kraków: Poligrafia Salezjańska 1998.
Ciechalski A., Ziółkowski B., Antonowicz Ignacy Tadeusz (SDB) (1980-1941), salezjanin, kapelan Armii Polskiej gen. J. Hallera, profesor teologii, dyr. salezjańskich zakładów naukowych, męczennik z Auschwitz, kandydat na ołtarze, w: Kazimierz Wielki oraz niepospolici z Kowala i okolic. Słownik biograficzny. Kalendarium, red. Z.J. Zasada, B. Ziółkowski, Włocławek–Kowal: Lega 2006, s. 36-37.
Draus J., Oświata i nauka polska na Bliskim Wschodzie 1939-1950, Lublin: TN KUL 1983.
Dzwonkowski R., Leksykon polskiego duchowieństwa represjonowanego w ZSRS 1939-1988, Lublin: TN KUL 2003.
Gajda J., Ks. kapelan płk Jan Merta SDB we wspomnieniach, „Nasza Przeszłość” 2015, t. 123, s. 265-277.
Grzyb J., Wspomnienie pośmiertne, Lublin 1998 (mps).
Historia prowincji św. Jacka Towarzystwa Salezjańskiego w Polsce. Z lat wojennych 1939-1945, red. J. Ślósarczyk, t. III-IV, Pogrzebień 1966 (mps).
Isfahan miasto polskich dzieci, red. I. Beaupré-Stankiewicz [i in.], Londyn 1988.
Kamiński F., Moja droga do kapłaństwa, Warszawa: Wydawnictwo Nowy Świat 2004.
Kant B., Księga męczeństwa salezjanów polskich, Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie 2012.
Kant B., Salezjanie polscy na misjach, Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie 2005.
Kantak K., Dzieje uchodźstwa polskiego w Libanie 1943-1950, Bejrut: Cedr i Orzeł 1955.
Knothe J., Niedaleko Damaszku, Warszawa: Iskry 1961.
Kosiński S., Działalność polskich salezjanów na emigracji w latach 1893-1975, w: Idąc tedy nauczajcie. Sto lat misji salezjańskich, red. S. Pruś, Kraków–Łódź: Towarzystwo Salezjańskie 1976, s. 102-120.
Krahel T., Martyrologium duchowieństwa archidiecezji wileńskiej 1939-1945, Białystok: Wydawnictwo BUK 2017.
Nabywaniec S., Posługa duszpasterska na frontach I wojny światowej, „Resovia Sacra” 23(2016), s. 213-228.
Nekrolog salezjanów polskich 1891-1976, Kraków–Łódź: Towarzystwo Salezjańskie 1976 (mps).
Ostoja-Mitkiewicz M., „Wojna jest grzechem”. Przykłady braterstwa polsko-węgierskiego w okresie II wojny światowej, Warszawa: Neriton 2001.
Pamiątka uroczystości srebrnego jubileuszu ks. Józefa Dryżałowskiego 1938-1963, Roma 1963.
Pietrzykowski J., Relacje na obczyźnie księdza Artura Słomki SDB z prymasem Polski kardynałem Augustem Hlondem w latach 1939-1945, w: Kardynał August Hlond Prymas Polski na nowo odczytany, red. W. Królikowski, G. Paprotna, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie 2017, s. 187-207.
Pietrzykowski J., Salezjanie w Polsce 1945-1989, Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie 2007.
Pietrzykowski J., Symior Jan (1879-1959), salezjanin, rektor Polskiej Misji Katolickiej w Londynie, w: Polski Słownik Biograficzny, red. B. Swolkień, J. Syska, t. 46, z. 189, Warszawa: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo PAN 2009, s. 239.
Pietrzykowski J., Świda Andrzej SDB, w: Słownik biograficzny polskich archiwistów kościelnych, red. J. Marecki, t. I, Kraków: Wydawnictwo Unum 2017, s. 166-168.
Pietrzykowski J., Un secolo di presenza di salesiani Polacchi fra gli emigranti. Cenni storici, „Ricerche Storiche Salesiane” 1999, nr 1(34), s. 163-173.
Pietrzykowski J., Zasłużeni dla Aleksandrowa Kujawskiego, w: Salezjanie w Aleksandrowie Kujawskim 1919-2009. Studia i materiały źródłowe, red. J. Wąsowicz, Piła: Wydawnictwo Salezjańskie 2009, s. 89-101.
Rodzina salezjańska w Polsce. Wykaz domów i osób, red. L. Kaliński, Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie 1988.
Słomka A., Na włoskiej ziemi, w: Udział kapelanów wojskowych w drugiej wojnie światowej, red. J. Humeński, Warszawa: ATK 1984, s. 209-234.
Słomka A., Wspomnienia. U salezjanów w Sacro Cuore, Ramsey 1967 (mps).
Szczygielski R., Działalność salezjanów polskich na rzecz emigracji londyńskiej 1894-1967, Lublin 2001 (mps, Biblioteka WSD w Lądzie nad Wartą).
Świda A., Inspektorzy polskich prowincji salezjańskich, cz. 4, Warszawa: Salezjański Ośrodek Misyjny 1990.
Świda A., Okruchy własnych wspomnień, Łódź 1985 (mps).
Wilk S., Słomka Artur (1906-1991), salezjanin, kapelan, duszpasterz polonijny w USA, w: Polski Słownik Biograficzny, red. H. Markiewicz, t. 38, z. 156, Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo PAN 1997, s. 654-655.
Wirth M., Da Don Bosco ai nostri giorni. Tra storia e nuove sfide, Roma: LAS 2000.
Wykaz Placówek i Współbraci Polskich Prowincji Towarzystwa Salezjańskiego 1978-1989, Kraków–Łódź (mała poligrafia).
Żurawiński J., Śp. ks. dziekan Józef Dryżałowski, „Gazeta Niedzielna” [Londyn] 27 X 1968.
Żurek W., „Jeńcy na wolności”. Salezjanie na terenach byłego ZSSR po II wojnie światowej, Kraków: Poligrafia Salezjańska 1998.