Standardy etyczne

Redakcja czasopisma "Studia Norwidiana" dba o wysoką jakość publikowanych materiałów i podejmuje wszelkie możliwe działania przeciwko zaniedbaniom standardów publikacji w czasopiśmie. Wszystkie strony zaangażowane w proces publikacji: autor, redaktor czasopisma naukowego, recenzent pracy naukowej, wydawca są zobligowane do przestrzegania standardów etycznych w publikacjach naukowych.
Poniższe zasady opracowano na podstawie Elsevier oraz zaleceń COPE Committee on Publication Ethics (Komisji Etyki Publikacji) zawartych w Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors (Kodeks postępowania i wytyczne dotyczące najlepszych praktyk dla redaktorów czasopism naukowych), COPE Ethical Guidelines for Peer Reviewers(Wskazówki etyczne Komisji Etyki Publikacji dla recenzentów prac naukowych) oraz opracowaniu Dobre praktyki w procedurach recenzyjnych w nauce.

OBOWIĄZKI REDAKCJI

Decyzja o publikacji
Redaktor naczelny ponosi odpowiedzialność za wszystkie materiały publikowane w czasopiśmie "Studia Norwidiana". Decyzja o przyjęciu lub odrzuceniu danej pracy naukowej opiera się na jej znaczeniu, oryginalności i przejrzystości, a także na zasadności badań oraz ich odniesieniu do tematyki czasopisma.

Zasada fair play
Artykuły są oceniane na podstawie ich jakości oraz znaczenia dla czasopisma naukowego, bez względu na pochodzenie autora pracy, jego narodowość, przynależność etniczną, poglądy polityczne, płeć, rasę czy wyznanie.

Poufność
Redakcja czasopisma zobowiązana jest do zachowania poufności informacji uzyskanych na każdym etapie procesu publikacji, dotyczących pracy, z wyłączeniem informacji ujawnionych przez czasopismo naukowe.

Ujawnianie informacji i konflikt interesów
Informacje pozyskane w procesie publikacji nie mogą być wykorzystywane przez członków redakcji bądź recenzentów, bez wyraźnej, pisemnej zgody autora.

Zaangażowanie i współpraca w dochodzeniach
Redakcja podejmie stosowne działania w przypadku podejrzenia lub zarzutu o nieprawidłowe zachowanie, zarówno w odniesieniu do opublikowanych, jak i nieopublikowanych prac.

OBOWIĄZKI RECENZENTÓW

Udział w podejmowaniu decyzji redakcyjnych
Recenzent wspiera redaktora naczelnego w podejmowaniu decyzji redakcyjnych w procesie publikacji.

Terminowość
Recenzent powinien wyrażać zgodę na recenzowanie wyłącznie tych prac, z zakresu których posiada odpowiednią wiedzę, umożliwiającą mu wydanie stosownej opinii w określonym czasie.

Poufność
Recenzent jest zobowiązany do zachowania poufnego charakteru recenzji naukowej i nieujawniania żadnych szczegółów dotyczących pracy, jak i recenzji.

Standardy obiektywności
Recenzje powinny być obiektywną i konstruktywną oceną recenzowanej pracy. Wyrażanie obraźliwych  czy poniżających komentarzy względem autorów jest zachowaniem niewłaściwym.

Potwierdzenie źródła
Recenzenci powinni zidentyfikować opublikowane prace, które nie zostały przywołane przez autora. Jakiekolwiek podobieństwo do prac innych autorów powinno zostać zgłoszone do redaktora naczelnego.

Ujawnianie informacji i konflikt interesów
Informacje pozyskane w procesie recenzowania pracy naukowej nie mogą być wykorzystywane na korzyść własną recenzenta. Recenzenci są zobowiązani do poinformowania redaktora naczelnego o wszystkich ewentualnych przypadkach konfliktu interesów (recenzent nie może pozostawać w zależności służbowej ani w bliskich stosunkach osobistych, a tym bardziej w stosunkach pokrewieństwa, z autorem recenzowanej pracy).

OBOWIĄZKI AUTORÓW

Dostęp i przechowywanie danych
Autor powinien prowadzić dokładną ewidencję danych źródłowych związanych z jego publikacją i może zostać poproszony o zapewnienie dostępu do tych danych do wykorzystania w procesie wydawniczym.

Oryginalność i plagiat
Autor powinien potwierdzić, że złożona do publikacji praca jest oryginalna. Przytoczona treść powinna być w odpowiedni sposób cytowana. Plagiat jest traktowany jako zachowanie nieetyczne i nieakceptowalne.

Wielokrotne, zbędne lub równoległe publikacje
Autor powinien potwierdzić, że złożona do publikacji praca nie została opublikowana i nie podlega procesowi weryfikacji/ewaluacji w innym wydawnictwie. Złożenie tej samej publikacji w więcej niż jednym czasopiśmie jest zachowaniem nieetycznym i jest nieakceptowalne.

Potwierdzenie źródeł
Autor powinien cytować publikacje, które miały wpływ na jego pracę we właściwy sposób. Informacje uzyskane prywatnie nie mogą być wykorzystane bez wyraźnej, pisemnej zgody autora.

Autorstwo pracy
Autorstwo powinno być ograniczone do osób, które miały znaczący udział w powstanie, realizację i interpretację pracy. Autor ma obowiązek wskazania wszystkich współautorów mających wkład w powstanie publikacji, a także uzyskania od nich zgody na publikację.

Ujawnianie informacji i konflikt interesów
Autor powinien ujawnić informację o źródłach finansowania publikacji, wkładzie instytucji naukowo-badawczych, stowarzyszeń i innych podmiotów oraz zadeklarować wszelkie potencjalne przypadki konfliktu interesów.

Zasadnicze błędy w publikowanych pracach
Autor powinien niezwłocznie powiadomić redaktora naczelnego, jeśli zauważy znaczące błędy w swojej publikacji. We współpracy z redaktorem naczelnym i wydawcą powinna zostać opublikowana errata, aneks, sprostowanie lub wycofanie publikacji.

Wyjaśnienie dotyczące zjawiska "ghostwriting"

Rzetelność w nauce stanowi jeden z jej jakościowych fundamentów. Czytelnicy powinni mieć pewność, iż autorzy publikacji w sposób przejrzysty, rzetelny i uczciwy prezentują rezultaty swojej pracy, niezależnie od tego, czy są jej bezpośrednimi autorami, czy też korzystali z pomocy wyspecjalizowanego podmiotu (osoby fizycznej lub prawnej).

Dowodem etycznej postawy pracownika naukowego oraz najwyższych standardów redakcyjnych powinna być jawność informacji o podmiotach przyczyniających się do powstania publikacji (wkład merytoryczny, rzeczowy, finansowy etc.), co jest przejawem nie tylko dobrych obyczajów, ale także społecznej odpowiedzialności.

Przykładami przeciwstawnymi są "ghostwriting" i "guest authorship".
Z "ghostwriting" mamy do czynienia wówczas, gdy ktoś wniósł istotny wkład w powstanie publikacji, bez ujawnienia swojego udziału jako jeden z autorów lub bez wymienienia jego roli w podziękowaniach zamieszczonych w publikacji.
Z "guest authorship" ("honorary authorship") mamy do czynienia wówczas, gdy udział autora jest znikomy lub w ogóle nie miał miejsca, a pomimo to jest autorem/współautorem publikacji.

Zjawiska "ghostwriting" oraz "guest authorship" są przejawem nierzetelności naukowej, dlatego wszelkie wykryte nieprawidłowości redakcja będzie demaskować, włącznie z powiadomieniem odpowiednich podmiotów (instytucje zatrudniające autorów, towarzystwa naukowe, stowarzyszenia edytorów naukowych itp.). 

Aby przeciwdziałać przypadkom "ghostwriting", "guest authorship" redakcja czasopisma "Studia Norwidiana" wymaga od autorów publikacji ujawnienia wkładu poszczególnych autorów w powstanie publikacji (z podaniem ich afiliacji oraz kontrybucji, tj. informacji kto jest autorem koncepcji, założeń, metod, protokołu itp. wykorzystywanych przy przygotowaniu publikacji), przy czym główną odpowiedzialność ponosi autor zgłaszający materiał do druku. Redakcja prosi również o informację o źródłach finansowania publikacji, wkładzie instytucji naukowo-badawczych, stowarzyszeń i innych podmiotów ("financial disclosure").

Redakcja czasopisma "Studia Norwidiana" wdrożyła procedurę zabezpieczającą przed zjawiskiem ghostwriting.

Na podstawie materiałów MNiSW oraz informacji na stronie Polskiej Bibliografii Naukowej