Norwidowska Roma antiqua w pełnej odsłonie

  • Renata Gadamska-Serafin Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Wydział Polonistyki
Słowa kluczowe: Norwid; Włochy; Italia; antyczny Rzym Norwida; Roma antiqua; antyk romantyków; romanitas

Abstrakt

Książka Magdaleny Karamuckiej Antyczny Rzym Norwida jest pierwszym monograficznym opracowaniem postawionego w tytule zagadnienia. Starożytna Roma prezentowana jest w tym wartościowym studium w wielu odsłonach: jako rzeczywistość geograficzno-historyczno-kulturowa i jako topos literacki. Punktem wyjścia do rozważań jest rozdział poświęcony rzymskiemu fragmentowi biografii Norwida oraz jego rzymskim lekturom. Następnie przedmiotem dociekań stają się refleksja polityczna, religijna i historiozoficzna poety osnuta wokół Rzymu oraz jego uwagi nad literaturą, sztuką i teatrem rzymskim. Część zasadnicza komparatystyczna, poświęcona jest drobiazgowej analizie reminiscencji, cytatów (parafraz), tytułów itp., zaczerpniętych z dzieł twórców rzymskich (m.in. Katullusa, Horacego, Juwenalisa, Owidiusza, Wergiliusza); dorobkowi translatorskiemu Norwida oraz jego rzymskiej korespondencji. Przedstawiona w rozprawie Norwidowska Roma antiqua nie zastyga jednak w martwym kształcie. Autorka ciekawie i przekonująco pokazuje, jak owa romanitas staje się dla autora Quidama punktem wyjścia (bądź odniesienia) w rozmyślaniach nad wszystkimi niemal aspektami XIX-wiecznej współczesności.

Bibliografia

Amison A., An English Milord in Europe and Italy, Venezia 2016, Ed. II.

Borowiec A., „Album Orbis” Cypriana Norwida jako księga sztukmistrza, Gdańsk 2015.

Chlebowski P., Romantyczna silva rerum. O Norwidowym „Albumie Orbis”, Lublin 2009.

Dobrowolski W., Norwida opowieść o wiecznym Rzymie i wiecznym człowieku Quidamie, „Pamiętnik Literacki” 1927, nr 24, s. 291-308.

Dowling G., In Venice and in the Veneto with Lord Byron, Venezia 2008.

Dunajski A., Naród i państwo w chrześcijańskiej refleksji Norwida, [w:] Norwid bezdomny. W 180. rocznicę urodzin poety, red. J. Kopciński, Warszawa 2002, s. 105-115.

Karamucka M., Antyczny Rzym Norwida, Poznań 2016.

Klasycyzm. Estetyka – doktryna literacka – antropologia, red. K. Meller, Warszawa 2009.

Niewczas Ł., Naród-analfabeta czyta księgę dziejów. Hermeneutyka przeszłości w wierszu „O historii” Norwida, [w:] Norwid wobec historii, red. E. Chlebowska, Ł. Niewczas, Lublin 2014, s. 351-368.

Płaszczewska O., Wizja Włoch w polskiej i francuskiej literaturze okresu romantyzmu (1800-1850), Kraków 2003.

Pniewski D. Między obrazem a słowem. Studia o poglądach estetycznych i twórczości literackiej Norwida, Lublin 2005.

Potocki S.K., O sztuce u dawnych, czyli Winkelman polski, Warszawa 1815.

„Quidam”. Studia o poemacie, red. P. Chlebowski, Lublin 2011.

Sinko T., Klasyczny laur Norwida, [w:] Hellada i Roma w Polsce, Lwów 1933, s. 40-115.

Śliwiński M., Norwid o chrześcijanach z katakumb, „W Drodze” 1992, nr 3, s. 70-76.

Śliwiński M., Norwid wobec antyczno-średniowiecznej tradycji uniwersalizmu europejskiego, Słupsk 1992.

Śliwiński M., Norwid wobec tradycji antyku i chrześcijaństwa, „Słupskie Prace Humanistyczne” 1992, nr 11a, s. 213-242.

Śliwiński M., Roma pogana Norwida – retrospektywna utopia totalitaryzmu, „Filomata” 1993, s. 215-228.

Śliwiński M., Rzym pogański w „Quidamie” Norwida, „Słupskie Prace Humanistyczne” 1990, nr 8a (1987) , s. 85-104.

Opublikowane
2019-11-14
Dział
Przeglądy