Norwidiana w zbiorach Ludwika Gocla
Abstrakt
Ludwik Gocel (1889-1966) był znawcą epoki powstania listopadowego i twórcą wielkiej kolekcji historycznej dotyczącej tego zrywu narodowowyzwoleńczego. Interesowała go również biografia Cypriana Norwida i recepcja dzieła poety, w swoich zbiorach miał norwidiana. W niniejszym szkicu, opierając się m.in. na materiałach z archiwum i spuścizny Gocla oraz treści jego listu z grudnia 1957 r., omówiono fragment losów autografu wiersza Norwida Italiam!Italiam! Przybliżone zostały okoliczności, w jakich Gocel pozyskał go do swych zbiorów w 1949 r., by po kilku latach, w 1957 r., przekazać autograf do Fawley Court w Anglii, gdzie wzbogacił on zbiory księdza Józefa Jarzębowskiego, marianina, znawcy Norwida i kolekcjonera pamiątek narodowych. Uwzględniony został także istotny aspekt współpracy bibliofilów Gocla i Jarzębowskiego na niwie kolekcjonerskiej. Dzięki niej rękopis Norwida został zachowany, a dziś eksponowany jest w Muzeum w Licheniu Starym. Ponadto w artykule przedstawiono kilka innych przejawów zainteresowania Gocla Norwidem.
Bibliografia
Bednarek A., Jarzębowski Józef MIC, [w:] Encyklopedia Katolicka, t. VII. Lublin 1997.
Brock P., Ludwik Gocel – cierpliwy zbieracz. „Wiadomości” 1960, nr 35. (Korespondencja: Do Redaktora „Wiadomości” w Londynie).
Cyprian Norwid. Wystawa w 125. rocznicę urodzin. Przewodnik, Warszawa: Muzeum Narodowe. 1946.
Cyprian Norwid. 1821-1883. W 125. rocznicę urodzin. Wystawa objazdowa Muzeum Narodowego w Warszawie. Muzeum Wielkopolskie w Poznaniu, 9 czerwca - 6 lipca 1947 roku.
Durko J., Zbiory dra Ludwika Gocla w Muzeum Historycznym m. st. Warszawy, [w:] Katalog zbiorów Ludwika Gocla. Powstanie listopadowe i Wielka Emigracja, t. I: Księgozbiór, oprac. S. Ciepłowski, Warszawa 1975.
Fert J., Felix culpa? Nad norwidianami ze zbiorów ks. Józefa Jarzębowskiego, „Roczniki Humanistyczne” 61(2013), z. 1, s. 27-41.
Giemza E., Ludwik Gocel (1889-1966), kolekcjoner – bibliofil, praca magisterska obroniona w 1986 r. na Uniwersytecie Warszawskim.
Gocel L., Dzieje moich zbiorów (Notatka dla Ministerstwa Kultury i Sztuki). Kraków, dnia 15 sierpnia 1951 r.
Gocel L., Resztki biblioteki Adama Mickiewicza przy ul. Guenegaud w Paryżu. „Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej”, red. S. Jasińska, t. VI, Kórnik 1958.
Gocel L., Dwa listy z lat 1841 i 1842 odnoszące się do Adama Mickiewicza, „Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej”, red. S. Jasińska, t. VI, Kórnik 1958.
Gocel L., Moje zbiory, [w:] Wystawa w 130-tą rocznicę Powstania Listopadowego (ze zbiorów Ludwika Gocla), Warszawa 1960.
Gocel L., Przypadki Jej Królewskiej Mości Książki, Wrocław 1963.
Gocel L., Wikipedia, wolna encyklopedia, https://pl.wikipedia.org/wiki/Ludwik_Gocel [dostęp: 27.01.2017].
Gomulicki J.W., Zygzakiem. Szkice – wspomnienia – przekłady, Warszawa 1981.
Grzegorczyk P., Z materiałów biobibliograficznych dotyczących pisarzy zmarłych w 1966 roku: Ludwik Gocel, „Rocznik Literacki”, 1966.
Jarzębowski J., Węgierska polityka Traugutta (Na podstawie znanych i nieznanych dokumentów), Warszawa 1939 (Odbitka z „Prosto z Mostu”).
Jarzębowski J., Maryjna poezja C. K. Norwida, „Duszpasterz Polski Zagranicą” [Rzym] 1955, nr 2.
Jarzębowski J., Norwid i Zmartwychwstańcy, Londyn: „Veritas” 1960.
Józef Jarzębowski, [w:] B. Klimaszewski, E. R. Nowakowska, W. Wyskiel, Mały słownik pisarzy polskich na obczyźnie 1939-1980, red. B. Klimaszewski, Warszawa 1992.
Katalog wystawy historycznej w stulecie powstania styczniowego. Zbiory ks. Józefa Jarzębowskiego, Londyn 1964.
Katalog zbiorów Ludwika Gocla. Powstanie listopadowe i Wielka Emigracja, t. I: Księgozbiór, oprac. S. Ciepłowski, Warszawa 1975.
Luchowski W., Kolekcja Muzeum, [w:] Muzeum im. ks. Józefa Jarzębowskiego w Licheniu Starym, red. I. Wawrzyniak, Licheń Stary 2010.
Mówią ludzie roku 1863. Antologia nieznanych i mało znanych głosów ludzi współczesnych, oprac. ks. J. Jarzębowski, Londyn: „Veritas” 1963.
Norwid żywy. Książka zbiorowa wydana staraniem Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie, red. W. Günther, Londyn 1962.
Polskie instytucje za granicą. Przewodnik po zbiorach archiwalnych, oprac. A. Krochmal. Warszawa 2004.
Rocznik Polonii 1956, Londyn 1956.
Schuster K., Gocel Ludwik, [w:] Słownik pracowników książki polskiej, Warszawa 1972.
Serwański J., Fawley Court, [w:] Encyklopedia polskiej emigracji i Polonii, t. II, Toruń 2004.
Serwański J., Kustosz honorowy. Ludwik Gocel i jego dom-muzeum w Puszczykowie, „Kronika Miasta Poznania” 2016, nr 3.
Serwański J., Ludwik Gocel (1889-1966) – bibliofil doskonały. Szkic do portretu, „Almanach Warszawy” 2017, t. XI, s. 367-398.
Stepkiewicz P., Lamus moich wspomnień, rozdz. pt. „Wspomnienie o Ludwiku Goclu”, [br.bmw.].
Szydlik A., Spotkania z bibliofilem, Oświęcim 2005.
Tessaro-Kosimowa I., Zbiory Ludwika Gocla w Muzeum Historycznym m. st. Warszawy, „Muzealnictwo” 1966, nr 13 [Warszawa–Poznań].
Tessaro-Kosimowa I., Kolekcja Ludwika Gocla w Muzeum Historycznym m. st. Warszawy, „Kronika Warszawy” 1980, nr 3.
Trepiński A., O Ludwiku Goclu i jego przygodach z książką, „Stolica” 1966, nr 34; 1966 nr 50.
Trojanowiczowa Z., Dambek Z., przy współudziale J. Czarnomorskiej, Kalendarz życia i twórczości Cypriana Norwida, t. I: 1821-1860, Poznań 2007.
Trojanowiczowa Z., Lijewska E., przy współudziale M. Pluty, Kalendarz życia i twórczości Cyprian Norwida, t. II, 1861-1883, Poznań 2007.
Turalska M., Wasylewski Stanisław, [w:] Słownik pracowników książki polskiej, Warszawa 1972.
Wawrzyniak I., Ks. Józef Jarzębowski, twórca kolekcji, [w:] Muzeum im. ks. Józefa Jarzębowskiego w Licheniu Starym, red. I. Wawrzyniak, Licheń Stary 2010.
Copyright (c) 2019 Studia Norwidiana
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
