Syberie Norwida

  • Magdalena Woźniewska-Działak Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Słowa kluczowe: Norwid; poezja XIX wieku; Syberia; zesłania, zesłańcy

Abstrakt

Artykuł stanowi interpretację Norwidowskiego wiersza pt. Syberie, jednego z ogniw cyklu Vade-mecum. Autorka w nawiązaniu do literatury przedmiotu (Zofia Trojanowiczowa, Włodzimierz Toruń i in.) stawia tezę, iż wiersz jest lirycznym arcydziełem, maksymalnie kondensującym rozległą treść, związaną z Syberią i zesłaniami, stanowiącymi wielki temat polskiej literatury XIX w. Wiersz Norwida osadzony w kontekstach autorskich oraz w kontekstach epoki odsłania swą głębię i możliwości poetyckiej syntezy. W niniejszym artykule autorka dowodzi „udziału” utworu w trzech wielkich dialogach epoki sprowokowanych przez temat Syberii.

Bibliografia

Czaplejewicz E., Kasperski E., Literatura i różnorodność. Kresy i pogranicza, Warszawa 1996.

Dopart B., Poemat profetyczny. O „Dziadach” drezdeńskich Adama Mickiewicza, Kraków 2002.

Fiećko J., „Ostatni” wobec „Anhellego”: ogniwo w polemice ze Słowackim i wątek rosyjski, [w:] tenże, Rosja Krasińskiego. Rzecz o nieprzejednaniu, Poznań 2005, s. 279-290.

Fiećko J., Rosja, Polska, misja zesłańców. Syberyjska twórczość Agatona Gillera, Poznań 1997.

Fieguth R., Konteksty, [w:] tenże, Zaproszenie do „Quidama”. Portret poematu Cypriana Norwida, Kraków 2014.

Halkiewicz-Sojak G., „Apokaliptyczne” wiersze Cypriana Norwida, [w:] taż, Nawiązane ogniwo. Studia o poezji Cypriana Norwida i jej kontekstach, Toruń 2010.

Kasperski E., Wokół „Syberii” Norwida. Dwie koncepcje etyki, historiozofii i patriotyzmu, [w:] Dyskursy romantyków. Norwid i inni, Warszawa 2003, [w:] tenże, s. 167-201.

Krasiński Z., Listy do Delfiny Potockiej, oprac. i wstęp Z. Sudolski, t. III, Warszawa 1975.

Krasiński Z., Ostatni, Paryż 1947.

Kowalczykowa A., Dylemat romantycznego konserwatyzmu: niezmienność warunkiem postępu. Przykład Krasińskiego, [w:] taż, Wokół romantyzmu. Estetyka – Polityka – Historia. Pisma rozproszone i zarzucone, t. 1I, red. i oprac. tekstów A. Janicka, G. Kowalski, Białystok 2014, s. 127-139.

Norwid C., „Ad leones!”, [w:] tenże: Proza I, oprac. R. Skręt, Dzieła wszystkie, t. VII, Lublin 2007.

Norwid C., Syberie, [w:] tenże, Vade-mecum, oprac. J. Fert, Wrocław–Warszawa–Kraków 1999.

Norwid C., Wiersze, t. I-II, zebrał, tekst ustalił, wstępem i komentarzami opatrzył J.W. Gomulicki, Warszawa 1971.

Stefanowska Z., Pisarz wieku kupieckiego i przemysłowego, [w:] taż, Strona romantyków. Studia o Norwidzie, Lublin 1993.

Sybir. Wysiedlenia – Losy – Świadectwa, red. J. Ławski, Ł. Zabielski, S. Trzeciakowska, Białystok 2013.

Toruń W., Między Azją a Zachodem. Uwagi Norwida, [w:] Kulturowy wymiar twórczości Norwida, red. R. Zajączkowski i J.C. Moryc OFM, Lublin 2016.

Toruń W., Norwid i Ruprecht, [w:] Emigracja postyczniowa 1863 roku, red. E. Niebelski, Lublin 2010, s. 179-192.

Toruń W., Syberia w twórczości Cypriana Norwida, [w:] Zesłańcy postyczniowi w Imperium Rosyjskim. Studia dedykowane profesor Wiktorii Śliwowskiej, red. E. Niebelski, Lublin–Warszawa 2008, s. 373-384.

Toruń W., Z Tunką w tle – uwagi Cypriana Norwida, [w:] Syberia infernalna – mity i oblicza rzeczywistości, red. M. Cwenk, J. Trynkowski, Lublin 2014, s. 57-67.

Trojanowiczowa Z., „Dróg krzyżowych biegi”. Mickiewicz o wygnańcach syberyjskich, [w:] Romantyzm. Od poetyki do polityki. Interpretacje i materiały, wyb. i red. A. Artwińska, J.Borowczyk, P. Śniedziewski, Kraków 2010, s. 243-255.

Trojanowiczowa Z., Sybir romantyków, Kraków 1993.

Zielińska M., Polacy. Rosjanie. Romantyzm, Warszawa 1998.

Opublikowane
2019-11-14
Dział
Artykuły