Russia an empire of the “form” in Cyprian Norwid’s writings

  • Magdalena Karamucka-Marcinkiewicz Adam Mickiewicz University in Poznań
Słowa kluczowe: Rosja, Polska, ,,forma”, imperium, państwo, naród, historiozofia, niewola, wolność

Abstrakt

The aim of the article is to analyse Norwid’s historiosophical reflections on Russia, in which the key role is played by metaphors based on the relationship between the “form” and the “content”. This metaphoricity is reflected in the popular motif in the poet’s works, which considered the relationships of the “word” – the “letter” and the “spirit” – the “body”. In the analysed fragments, mainly from the poem Niewola, tsarist, imperialist Russia appears as an empire of the “form”, which in this case is supposed to mean the dominance of formalism and broadly understood enslavement over the spiritual content. In Norwid’s eyes, Russia, similarly to imperial Rome, stands in a clear opposition to the spirit of freedom, nation or humanity. The poet’s vision reflects the popular trends in the 19th-century literature.

Bibliografia

Norwid C., Pisma wszystkie [Collected Writings], compiled, edited, introduced and critically annotated by J.W. Gomulicki, Vols. I-XI, Warszawa 1971-1976.

Norwid C., Poematy 2, compiled by S. Sawicki, P. Chlebowski, Dzieła wszystkie [The Complete Works], Vol. IV, Lublin: TN KUL, 2011.

Norwid C., Listy 1, 1839-1854, compiled by J. Rudnicka, Dzieła wszystkie, Vol. X, Lublin: TN KUL, 2008.

Chlebowski P., Krasiński wobec Rosji, [in:] Zygmunt Krasiński – nowe spojrzenia, ed. G. Halkiewicz-Sojak, B. Burdziej, Toruń 2001, pp. 131-144.

Czapliński P., Poruszona mapa. Wyobraźnia polityczno-kulturowa polskiej literatury przełomu XX i XXI wieku, Kraków 2016.

Dunajski A., Naród – ojczyzna – społeczeństwo w myśli Cypriana Norwida, Lublin 2002.

Fiećko J., Co zrobić z Rosją? Mickiewicz, Krasiński i inni, [in:] Obraz Rosji w literaturze polskiej, eds. J. Fiećko, K. Trybuś, Poznań 2012, pp. 137-157.

Karamucka M., Antyczny Rzym Norwida, Poznań 2016.

Krasiński Z., Memoriał do Napoleona III z października roku 1854, [in:] idem, Pisma filozoficzne i polityczne, Kraków 1912, pp. 551-567.

Krasiński Z., Uwagi nad dziełem o Rosji, Europie i Polsce, ibidem, pp. 389-396.

Mickiewicz A., Rosja a Turcja, [in:] idem, Legion Polski. Trubuna Ludów, Dzieła, Vol. XII, Warszawa 1997, pp. 268-273.

Toruń W., Rosja w myśli Norwida, [in:] Obraz Rosji w literaturze polskiej, pp. 195-212.

Trybuś K., Pamięć romantyczna. Studia nie tylko z przeszłością, Poznań 2011.

Opublikowane
2021-02-24
Dział
Artykuły