Kolumna na Placu Vendôme a przemijająca postać świata starożytnego Rzymu w pismach Cypriana Norwida
Abstrakt
Artykuł przedstawia motyw kolumny triumfalnej w utworach Norwida: Vendôme, Odpowiedź do Włoch… (Fraszka), Szczesna. Inspiracji do zadania pytania o funkcje kolumny i jej symboliczną siłę nośną dostarczyła Estetyka Georga Wilhelma Friedricha Hegla, a także fragment Epimenidesa: „Kolumn wiele, […] Zbłąkanych kolumn wiele, gmachu gdzieś szukało – ”. W myśli Norwida wieczną chwałę zyskuje nie ten, kto stanął na szczycie kolumny triumfalnej – bo taki posąg łatwo może obrócić się w pył, o czym przekonują dzieje pomników m.in. starożytnych wodzów i Napoleona, lecz ten, kto zbliżył się do „Przedwiecznego” fizyczną śmiercią. „Moc” jest tą wartością, która nieodwołalnie jest związana z kolumną triumfalną, lecz musi wznieść się do innego wymiaru niż tylko siła fizyczna. W artykule przypomniano także koncepcję Paryża jako „nowego Rzymu”, ożywioną w XIX wieku.
Bibliografia
Alvey N.M., Strange Truths in Undiscovered Lands: Shelley’s Poetic Development and Romantic Geography, Toronto 2009.
Battles D., The Medieval Tradition of Thebes: History and Narrative in the „Roman de Thèbes”, Boccaccio, Chaucer, and Lydgate, Routledge 2004.
Chłędowski K., Szkice z Włoch, „Przegląd Polski” 8(1873), z. 1, lipiec.
Comay R., Mourning Sickness: Hegel and the French Revolution. Cultural Memory in the Present, Stanford 2010.
Cousin J., Napoléon Ier dans l’œuvre de Victor Hugo avant l’exil, w: Mélanges de littérature, philologie et histoire offerts à Louis Arnould, Genève 1973.
Dokurno Z., Przyroda w lirykach Norwida, „Zeszyty Naukowe UMK: Nauki humanistyczno-społeczne” 1957, z. 2, s. 105-142.
Hegel G.W.F., Esthétique: cahier de notes inédit de Victor Cousin, éd. A.P. Olivier, Paris 2005.
Hugo V., Œuvres complètes. Poésie, vol. I-II, Paris 1834-1837.
Janion M., Żmigrodzka M., Romantyzm i historia, Warszawa 1978.
Kadyjewska A., Norwidowskie rozmowy umarłych – dialog postaci i epok, w: Liryka Cypriana Norwida, red. P. Chlebowski, W. Toruń, Lublin 2003.
Karamucka M., „Upiorny” Rzym Norwida, [w:] Od Syberii po Amerykę. Geografia wyobrażona polskich romantyków, red. A. Kołos, T. Ewertowski, K. Szmid, Poznań 2013.
Kasperski E., Dyskursy romantyków. Norwid i inni, Warszawa 2003.
Labourieu T., La Colonne Vendôme, roman historique, Paris 1872.
Lavernhe-Grosset A., «Cela vaudra-t-il la peine d’être lu ? Cela sera-t-il lu ?», [w:] Envois et dédicaces, éd. Gérard Farasse, Villeneuve d’Ascq 2010.
Lebœuf F., Dialogue entre la colonne Vendôme et la colonne de Juillet, Paris 1843.
Lisiecka A., Z problemów historyzmu Cypriana Norwida: na marginesie tomu 7 „Pism” „Pamiętnik Literacki” 50(1959), nr 2, s. 331-421.
Lyszczyna J., Dumanie na placu Vendôme. Norwid wobec romantycznego kultu Napoleona, w: Norwid – spotkania kultur, red. E. Chlebowska, Lublin 2015.
Norwidowskie fraszki (?), red. J. Leociak, Warszawa 1996.
Rowell D., Paris: The ‘New Rome’ of Napoleon I, London–New York 2012.
Skilton D., Tourists at the ruins of London. The Metropolis and the Struggle for Empire, „Cercles” 17(2007), s. 93-119.
Staël-Holstein G. de, Korynna czyli Włochy, Warszawa 1857.
Stefanowska Z., Norwid a poemat dygresyjny, [w:] taż, Strona romantyków. Studia o Norwidzie, Lublin 1993.
Troyes C. de, Cligès, Berlin 2006.
Woźniewska-Działak M., Poematy narracyjne Cypriana Norwida, Kraków 2014.
Wyka K., Cyprian Norwid: poeta i sztukmistrz, Kraków 1948.
Copyright (c) 2020 Studia Norwidiana
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
