Szmaragd cesarza Tyberiusza – „prawdziwe” wizerunki Chrystusa w twórczości Norwida

  • Edyta Chlebowska Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Ośrodek Badań nad Twórczością C. Norwida KUL
Słowa kluczowe: Cyprian Norwid; Album Orbis; Jezus Chrystus; ikonografia chrześcijańska

Abstrakt

Artykuł omawia Norwidowskie próby odwzorowania „prawdziwej twarzy” Chrystusa, utrwalone na kartach drugiego tomu Albumu Orbis w postaci niewielkiej galerii wizerunków Zbawiciela. Na zbiór ten składają się pochodzące z różnych źródeł ilustracje oraz Norwidowskie odrysy obcych dzieł, których dobór wyraźnie ujawnia intencję sięgania do tradycji ikonograficznej pierwszych wieków Kościoła. Autorka ustala źródła wizerunków Zbawiciela oraz zwraca uwagę na predylekcję do ujęć profilowych, wpisując ją w szerszy kontekst plastycznej i literackiej twórczości Norwida.

Bibliografia

Belting H., Obraz i kult. Historia obrazu przed epoką sztuki, przekł. T. Zatorski, Gdańsk 2010.

Bohusz-Szyszko M., Norwid – plastyk, [w:] Norwid żywy, red. W. Günter, Londyn, s. 242-254.

Chlebowska E., „Co byłeś smutny aż do śmierci a miłujący zawsze” – motywy pasyjne w plastyce Norwida, [w:] Kulturowy wymiar twórczości Norwida, red. J.C. Moryc OFM, R. Zajączkowski, Lublin 2016, s. 133-144.

Dąbrowicz E., Profile Norwida, [w:] Poeta i sztukmistrz. O twórczości poetyckiej i artystycznej Norwida, red. P. Chlebowski, Lublin 2007, s. 171-190.

Freedberg D., Potęga wizerunków. Studia z historii i teorii oddziaływania, tłum. E. Klekot, Kraków 2005.

Gimaldi F., The Image of Christ, London: The National Gallery 2000.

Hill G.F., The medallic portraits of Christ. The false shekels. The thirty pieces of silver, Oxford 1920.

Kennedy A.R.S., The Medals of Christ with hebrew inscriptions, “The Numismatic Chronicle and Journal of the Royal Numismatic Society”, seria V, 1921, nr 1/2, s. 134-142.

Kobielus S., Lapidarium christianum. Symbolika drogich kamieni. Wczesne chrześcijaństwo i średniowiecze, Tyniec 2012.

Krzemieniecki L., Medal w poezji i prozie Norwida, [w:] tenże, Romantycy o numizmatyce i medalierstwie, Wrocław 1972, „Sprawozdania Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego” 1970, s. 54-58.

Kuziak M., Norwid – zmagania z podmiotowością. Epifanie poetyckie autora „Vade-mecum”, „Pamiętnik Literacki” 106(2015), z. 4, s. 9-13.

Lega C., La nascita dei Musei Vaticani: Le antichità cristiane e il museo do Benedetto XIV, „Bolletino dei Monumenti Musei e Gallerie Pontificie” 28(2010), s. 95-184.

Melbechowska-Luty A., Sztukmistrz. Twórczość artystyczna i myśl o sztuce Cypriana Norwida, Warszawa 2001.

Merdas A., Łuk przymierza. Biblia w twórczości Norwida, Lublin 1983.

Sawicka-Lewczuk B., „Kto ze źródła pije…”. Wokół Norwidowskiej koncepcji poety, [w:] Czytając Norwida 2, red. S. Rzepczyński, Słupsk 2003, s. 89-102.

Shearman J.K.G., Raphael’s cartoons in the Collection of Her Majesty the Queen and the tapestries for the Sistine Chapel, London 1972.

Sienkiewicz J., Norwid malarz, [w:] Pamięci Cypriana Norwida, praca zbior., Warszawa 1946, s. 61-77.

Smeyers M., An Eyckian Vera Icon in a Bruges Book of Hours, ca. 1450 (New York, Pierpont Morgan Library, MS. 421), [w:] Serta Devota in Memoriam Guillelmi Lourdaux. Pars Posterior: Cultura Mediaevalis, red. W. Verbeke i in., Leuven 1995, s. 195-224.

Stoichita V.I., Krótka historia cienia, Kraków 2001.

Trojanowiczowa Z., Dambek Z., przy współudziale J. Czarnomorskiej, Kalendarz życia i twórczości Cypriana Norwida, t. I: 1821-1860, Poznań 2007.

Tycner-Wolicka E., Opowieść o wizerunku z Edessy. Cesarz Konstantyn Porfirogeneta i nieuczyniony ręką wizerunek Chrystusa, Kraków 2009.

Wilson I., Całun Turyński, t. I, przekł. A. Polkowski, Bristol–New York 1978.

Zieliński J., Obraz pogodnej śmierci. Norwid – Rafael – Maratti i „Śmierć świętego Józefa”, Lublin 2010.

Opublikowane
2020-05-08
Dział
Artykuły