Proces Quidama w świetle rzymskiego prawa
Abstrakt
Artykuł stanowi próbę analitycznego przybliżenia sceny sądu nad trzema chrześcijanami, rozgrywającą się na Kapitolu, przed Jowiszowym templum w Norwidowym poemacie Quidam. Ten monumentalny fresk, rozpisany na wiele mniejszych sekwencji, wyraźnie odróżnia się swoim charakterem od dominujących w tekście ujęć kameralnych, zawężonych do niewielkich przestrzeni, niewielkich grup osób. Analiza skupia się tu przede wszystkim na rekonstrukcji przebiegu procesu z punktu widzenia rzymskiego prawa. Ostatecznie prowadzi do rozpoznania historycznej świadomości prawnej Norwida, który, konstruując jedną z zasadniczych wizji swojego utworu, sięgał po wiedzę i literaturę przedmiotu połowy XIX wieku, dotyczącą stanu i znaczenia prawa rzymskiego.
Bibliografia
Amieleńczyk K., Rzymskie prawo karne w reskryptach cesarza Hadriana, Lublin 2006.
Birley A.R., Hadrian. Czas niestrudzony, przekł. R. Wiśniewski, Warszawa 2002.
Carcopino J., Życie codzienne w Rzymie w okresie cesarstwa, przekł. M. Pąkcińska, Warszawa 1960.
Dębiński A., Sacrilegium w prawie rzymskim, Lublin 1995.
Dyjakowska M., Crimen laesae maiestatis. Studium nad wpływami prawa rzymskiego w dawnej Polsce, Lublin 2010.
Litewski W., Rzymski proces karny, Kraków 2003.
Papierkowski Z., Proces karny w starożytności greckiej i rzymskiej, „Roczniki Humanistyczne” 6(1957), z. 2, s. 159-176.
Sajkowski R., Sprawa Falaniusza i Rubriusza. Początek procesów o obrazę majestatu za rządów Tyberiusza, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Olsztynie” Prace Historyczne II 13(1998), s. 11-21.
Sajkowski R., Klasyfikacja przestępstw w obrazę majestatu za rządów Tyberiusza na podstawie katalogu Swetoniusza (Tib. 58), „Echa Przeszłości” 2000, s. 17-28.
Sajkowski R., Divus Augustus pater. Kult boskiego Augusta za rządów dynastii julijsko-klaudyjskiej, Olsztyn 2001.
Święcicka-Wystrychowska P., Proces Jezusa w świetle prawa rzymskiego. Studium z zakresu rzymskiego procesu karnego w prowincjach wschodnich w okresie wczesnego pryncypatu, Kraków 2005.
Zabłoccy M. i J., Ustawa XII tablic. Tekst – tłumaczenie – objaśnienia, Warszawa 2003.
Copyright (c) 2018 Studia Norwidiana
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
