„Wokoło lecą szmaty zapalone”. O zdeprecjonowanym świecie rzeczy w twórczości Norwida
Abstrakt
Artykuł jest próbą opisu i określenia roli i funkcji, jaką pełnią w poezji Norwida rzeczy zdeprecjonowane. Autor wskazuje, że ich materialna ułomność jest piętnem współczesności, w której istnieją, zwraca uwagę na to, że poddane destrukcji przedmioty-symbole o znamionach alegorii są nośnikiem pamięci kulturowej, wkraczającej w codzienność Norwidowskich bohaterów. Dominanta problemowa rozważań wiąże się z analizą różnych odmian pamięci w twórczości poety, ich zakłóceń w procesie percepcji rzeczy. Autor odwołuje się m.in. do poglądów Heideggera, dotyczących stanu „awarii” rzeczy w ich codziennym bytowaniu. Kontekstowo w swych rozważaniach przywołuje twórczość Mickiewicza i Baudelaire’a.
Bibliografia
ASSMANN A., Erinnerungsräume. Formen und Wandlungen des kulturellen Gedächtnisses, München 1999.
BAUDELAIRE Ch., Malarz życia nowoczesnego, przekł. J. Guze, przedm. Cz. Miłosz, Gdańsk 1998.
BAUDELAIRE Ch., Żywa pochodnia, przekł. A. Międzyrzecki, [w:] Kwiaty zła, wybór M. Leśniewska, J. Brzozowski, oprac. J. Brzozowski, Kraków 1990, s. 115.
BENJAMIN W., Ulica jednokierunkowa, przekł. A. Kopacki, Warszawa 1997.
BROZOWSKI S., Cyprian Norwid. Próba, [w:] Kultura i życie, wstęp A. Walicki, Warszawa 1973.
Człowiek i rzecz. O problemach reifikacji w literaturze i sztuce, red. S. Wysłouch, B. Kaniewska, Poznań 1999.
ŁAPIŃSKI Z., Norwid, Kraków 1984.
PNIEWSKI D., Między obrazem i słowem. Studia o poglądach estetycznych i twórczości literackiej Norwida, Lublin 2005.
OLSEN B., W obronie rzeczy. Archeologia i ontologia przedmiotów, przekł. B. Shallcross, Warszawa 2013.
Słownik języka Adama Mickiewicza, t. III, red. K. Górski, S. Hrabiec, Wrocław 1968.
TROJANOWICZOWA Z., Rzecz o młodości Norwida, Poznań 1968.
TRYBUŚ K., Sarmatyzm i romantyzm – dzisiaj, [w:] Nowoczesność i sarmatyzm, red. P. Czapliński, Poznań 2011.
WITKIEWICZ S., Mickiewicz jako kolorysta. Sztuka i krytyka u nas, [w:] Pisma zebrane, t. I, wstęp i oprac. M. Olszaniecka, Kraków 1971, s. 284-285.
Wokół Pasaży Waltera Benjamina, red. P. Śniedziewski, K. Trybuś, M. Wilczyński, Poznań 2009.
WYKA K., Cyprian Norwid. Poeta i sztukmistrz, Kraków 1948.
Copyright (c) 2017 Studia Norwidiana
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
