„Aby głównie utrzymać całość pojęć” – o tłumaczeniach Byrona przez Norwida

  • Agata Brajerska-Mazur Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Słowa kluczowe: Norwid; przekład; dawne i współczesne teorie przekładu; Byron; parafraza

Abstrakt

Although living in the period of transition in approach to translation and in spite of being a forerunner of modern Polish poetic diction, Norwid’s translation theory and practice were neither new nor precursory. He paraphrased and domesticated Byron’s texts, allowing for their reductions or/and additions to them. For him the most important thing was to render general ideas of the translated texts.

Bibliografia

Balcerzan E., Rajewska E. Pisarze polscy o sztuce przekładu 1440-2005. Antologia. Poznań 2007.

Bilczewski T. Komparatystyka i interpretacja. Nowoczesne badania porównawcze wobec translatolo-gii. Kraków 2010 s. 107-252.

Borowy W. Dawni teoretycy tłumaczeń. W: O sztuce tłumaczenia. Pod red. M. Rusinka. Wrocław 1955 s. 23-39

Byron G. The Complete Works of Lord Byron. Vol. 1. Paris 1825.

Byron G. The Complete Works of Lord Byron. Paris 1831.

Byron G. Wędrówki Childe Harolda. Poemat Lorda Byrona tłómaczony z angielskiego przez A.A.K. Kraków 1896 (pisownia oryginalna).

Byron G. Wiersze i poematy. Pod red. J. Żuławskiego. Warszawa 1954.

Byron G. Wędrówki Childe Harolda. Dramaty. Przeł. J. Kasprowicz, J. Paszkowski. Pod red. J. Żu-ławskiego. Warszawa 1955.

Byron G. Wiersze i poematy. Pod red. J. Żuławskiego. Warszawa 1961

Byron G. Poezje wybrane. Pod red. J. Żuławskiego. Warszawa 1972

Byron G. Poezje wybrane. Pod red. J. Żuławskiego. Warszawa 1974

Byron G. Wybór dzieł. Wybór, przedmowa, redakcja i przypisy J. Żuławskiego. T. 1. Warszawa 1986.

Fert J. Wstęp. W: C. Norwid. Vade-Mecum. Wrocław 1990 s. CVI-CXXXIII.

Kasperski E. Problem pytań w twórczości Norwida. W: Dialog w literaturze. Pod red. E. Czaplajewi-cza i E. Kasperskiego. Warszawa 1978 s. 117-162.

Kudyba W. „Aby mowę chrześcijańską odtworzyć na nowo”. Norwida mówienie o Bogu. Lublin 2000.

Legeżyńska A. Tłumacz jako drugi autor – dziś. W: Przekład literacki, teoria, historia, współczes-ność. Pod red. A. Nowickiej-Jeżowej i D. Knysz-Tomaszewskiej. Warszawa 1977 s. 40-50.

Mickiewicz A. Dzieła. T. I. Cz. V: Przekłady z innych języków. Lwów 1902.

Mitosek Z. Przerwana pieśń (O funkcji podkreśleń u Norwida). W: Dziewiętnastowieczność. Z poetyk polskich i rosyjskich XIX wieku. Pod red. E. Czaplajewicza i W. Grajewskiego. Warszawa 1988 s. 275-286.

Norwid a chrześcijaństwo. Pod red. J. Ferta i P. Chlebowskiego. Lublin 2002.

Norwid C. Pisma wszystkie. T. I-XI. Zebrał, tekst ustalił, wstępem i przypisami opatrzył J.W. Gomu-licki. Warszawa 1971-1976.

Norwid C. Pisma wybrane. T. 1-4. Wybrał i wyjaśnił J.W. Gomulicki. Warszawa 1968.

Pisarska A., Tomaszkiewicz T. Współczesne tendencje przekładoznawcze. Poznań 1998.

Rudnicka J. Béranger w tłumaczeniu Norwida. „Studia Norwidiana” 3-4:1985-1986 s. 193-200.

Rzepczyński S. Wokół nowel „włoskich” Norwida. Słupsk 1996 s. 89, 143, 146-147.

Sawicki S. „Nie są nasze pieśni nasze”. O poezji religijnej Norwida. W: Wartość – sac-rum – Norwid. Lublin 1994 s. 183-209.

Schleiermacher F. O różnych metodach tłumaczenia. Przeł. P. Bukowski. „Przekładaniec” 1:2009 s. 8-29.

Subko B. O funkcjach łącznika w poezji Norwida. W: Język Cypriana Norwida. Pod red. K. Kopczyń-skiego i J. Puzyniny. Warszawa 1986 z. 1 s. 34-49.

Treugutt S. „Giaur” Byrona i Mickiewicza. Wstęp. W: G.G. Byron. Giaur. Warszawa 1984.

Venuti L. Rethinking Translation. Discourse, Subjectivity, Ideology. London & New York 1992.

Venuti L. The Translator’s Invisibility. A History of Translation. London & New York 1995

Venuti L. The Scandals of Translation. Towards an Ethics of Difference. London & New York 1998.

Venuti L. Koncepcje. W: „Przekładaniec” 1:2001 s. 9-53.

Ziętarska J. Etyka – estetyka – filologia. U źródeł dawnej myśli translatorskiej. W: Przekład literacki. Teoria, historia, współczesność. Pod red. A. Nowickiej-Jeżowej i D. Knysz-Tomaszewskiej. Warszawa 1997 s. 29-39.

Opublikowane
2020-05-07
Dział
Artykuły