Samotność i brak jedności – skutki grzechu pierworodnego

Abstrakt

Artykuł omawia kilka istotnych kwestii związanych z grzechem pierworodnym: od Adama i Ewy do współczesności. Część pierwsza artykułu dotyczy grzechu Pierwszych Rodziców opisanego w Księdze Rodzaju. Jest przypomnieniem konkretnej i jednocześnie uniwersalnej historii upadku człowieka i próbą znalezienia przyczyny tego wydarzenia. Część druga omawia paralelę Adam–Chrystus z Listu do Rzymian św. Pawła – mowa jest o powiązaniu ludzi w grzechu Adama oraz w Odkupieniu Chrystusa. Trzecia część analizuje słynny średniowieczny spór Pelagiusza z Augustynem, ponieważ przyczyną tego sporu był grzech pierworodny, a dokładniej: stopień jego oddziaływania na ludzką naturę i wolną wolę. Część czwarta artykułu to z kolei przypomnienie, że grzech pierworodny był ważnym tematem dla Reformacji i dla Soboru Trydenckiego. Kwestią sporną była relacja między grzechem pierworodnym a pożądliwością: dla protestantyzmu była to relacja tożsamości, a dla katolicyzmu relacja przyczynowości; kwestia pozostaje nierozstrzygnięta do dnia dzisiejszego. I wreszcie piąta część artykułu omawia bardziej szczegółowo zagadnienie pożądliwości jako etycznie najbardziej uciążliwego skutku grzechu pierworodnego.

W artykule dokonano dwóch ważnych rozróżnień. Pierwszym jest rozróżnienie metodologiczne, które zostało dokonane już na samym początku artykułu: rozróżnienie między etyczną winą a ontycznym skutkiem. Rozróżnienie to maksymalnie prosto wyjaśnia mechanizm oddziaływania grzechu pierworodnego na całą ludzkość, nawet na ludzi współczesnych. Drugie rozróżnienie zostało dokonane w dwóch ostatnich częściach artykułu: rozróżnienie między grzechem pierworodnym (każdym grzechem) a pożądliwością. Rozróżnienie to pokazuje, że walka z pożądliwością jest możliwa, a nawet konieczna do prawdziwego rozwoju człowieka i odbudowywania międzyludzkich relacji (w aspekcie ekumenicznym: między chrześcijanami), i daje nadzieję na „powrót do Raju” (w aspekcie ekumenicznym: odzyskanie jedności Kościoła w wymiarze widzialnym).