Ruminacje a skutki traumy u kobiet doświadczających przemocy w rodzinie

Nina Ogińska-Bulik

doi:10.18290/rpsych.2016.19.4-1pl

Nina Ogińska-Bulik Uniwersytet Łódzki, Instytut Psychologii

DOI: https://doi.org/10.18290/rpsych.2016.19.4-1pl

Słowa kluczowe: zaburzenie po stresie traumatycznym; potraumatyczny wzrost; ruminacje; kobiety; przemoc domowa

Abstrakt

Celem badań było ustalenie związku między ruminacjami a występowaniem negatywnych (objawy stresu pourazowego) i pozytywnych (potraumatyczny wzrost) następstw traumy wynikającej z doświadczania przemocy w rodzinie. Analizie poddano wyniki 89 kobiet, które doświadczyły przemocy domowej. Wiek badanych mieścił się w zakresie 18-60 lat (M = 34,36; SD = 12,81). W badaniach wykorzystano Skalę Wpływu Zdarzeń, będącą polską adaptacją the Impact of Event Scale, Inwentarz Potraumatycznego Rozwoju, który jest polską adaptacją the Posttraumatic Growth Inventory oraz Inwentarz Ruminacji o Negatywnym Zdarzeniu, będący polską adaptacją the Event Related Rumination Inventory, który mierzy dwa rodzaje ruminacji: natrętne i refleksyjne. Obydwa rodzaje ruminacji okazały się powiązane przede wszystkim z objawami stresu pourazowego. Słabsze związki zanotowano między nasileniem ruminacji refleksyjnych a potraumatycznym wzrostem. Ruminacje natrętne pełniły rolę predykcyjną dla zespołu stresu pourazowego, szczególnie intruzji i pobudzenia. Z kolei ruminacje refleksyjne okazały się predyktorami potraumatycznego wzrostu, a przede wszystkim pozytywnych zmian w percepcji siebie i relacjach z innymi. Ruminacje pełnią istotną rolę w występowaniu zarówno negatywnych, jak i pozytywnych następstw doświadczonej traumy.

Bibliografia

Act of July 29, 2005, on counteracting domestic violence, Dziennik Ustaw [Journal of Laws] no. 180, item 1493. Retrieved from: isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20051801493
APA, American Psychological Association (2013). DSM-V. http://dx.doi.org/10.1176/appi.books.9780890425596
Boyraz, G., & Efstathiou, N. (2011). Self-focused attention, meaning, and posttraumatic growth: The mediating role of positive and negative affect for bereaved women. Journal of Loss and Trauma, 16(3), 13-32.
Calhoun, L. G, Cann, A., & Tedeschi, R. G. (2010). The posttraumatic growth model: Sociocultural considerations. In T. Weiss & R. Berger (Eds.), Posttraumatic growth and culturally competent practice (pp. 1-14). Hoboken, NJ: John Wiley& Sons.
Cann, A., Calhoun, L. G., Tedeschi, R. G., Triplett, K. N., Vishnevsky, T., & Lindstrom, C. M. (2011). Assessing posttraumatic cognitive processes: The Event Related Rumination Inventory. Anxiety, Stress & Coping, 24(2), 137-156.
CBOS, Center for Public Opinion Research (2012). Violence and conflicts at home. Retrieved from: www.cbos.pl/Spiskom.Pol/2012/K_082_12
Chan, M. W., Ho, S. M, Tedeschi, R. G., & Leung, C. W. (2011). The valence of attentional bias and cancer-related rumination in posttraumatic stress and posttraumatic growth among women with breast cancer. Psycho-Oncology, 20, 544-552.
Cobb, A. R., Tedeschi, R. G., & Cann, A. (2006). Correlates of posttraumatic growth in survivors of intimate partner violence. Journal of Traumatic Stress, 19(6), 895-903.
Dąbkowska, M. (2006). Wpływ traumatycznych doświadczeń na zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży. Psychiatria w Praktyce Ogólnolekarskiej, 4(6), 161-164.
Dąbkowska, M. (2009). Zaburzenia stresowe pourazowe u kobiet jako wynik przemocy ze strony partnera. Alkoholizm i Narkomania, 22(1), 11-20.
Draucker, C. B. (2001). Learning the harsh realities of life: Sexual violence, disillusionment, and meaning. Health Care for Women International, 22, 67-84.
Dudek, B. (2003). Zaburzenie po stresie traumatycznym. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Ehring, T., & Ehlers, A. (2014). Does rumination mediate the relationship between emotion regulation ability and posttraumatic stress disorder? Psychotraumatology, 26(5). DOI: http://dx.doi.org/10.3402/ejpt.v.523547
Gangstad, B., Norman, P., & Barton, J. (2009). Cognitive processing and posttraumatic growth after stroke. Rehabilitation Psychology, 54(1), 69-75.
Helgeson, V., Reynolds, K., & Tomich, P. (2006). A meta-analytic review of benefit finding and growth. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 74(5), 797-816.
Juczyński, Z., & Ogińska-Bulik, N. (2009). Pomiar zaburzeń po stresie traumatycznym – polska wersja zrewidowanej Skali Wpływu Zdarzeń. Psychiatria, 6(1), 15-25.
Lev-Wiesel, R., Amir, M., & Besser, A. (2005). Posttraumatic growth among female survivors of childhood sexual abuse in relation to the perpetrator identity. Journal of Loss and Trauma, 10(1), 7-17.
McLean, C. P., Morris, S. H., Conklin, P., Jayawickreme, N., & Foa, E. B. (2014). Trauma characteristics and posttraumatic stress disorder among adolescent survivors of childhood sexual abuse. Journal of Family Violence, 29, 559-566.
Michael, T., Halligan, S. L., Clark, D. M., & Ehlers, A. (2007). Rumination in posttraumatic stress disorder. Depression and Anxiety, 24(5), 307-317.
Morris, B., & Shakespeare-Finch, J. (2011). Rumination, post-traumatic growth, and distress: structural equation modeling with cancer survivors. Psycho-Oncology, 20, 1176-1183.
Nolen-Hoeksema, S. (2000). The role of rumination in depressive disorders and mixed depressive/anxiety symptoms. Journal of Abnormal Psychology, 109(3), 504-511.
Ogińska-Bulik, N. (2010). Potraumatyczny rozwój w chorobie nowotworowej – rola prężności. Polskie Forum Psychologiczne, 15(2), 125-139.
Ogińska-Bulik, N. (2013). Wzrost po traumie związanej z doświadczaniem przemocy w rodzinie u dzieci i ich matek. Pedagogika Rodziny, 3(4), 89-100.
Ogińska-Bulik, N. (2015). Dwa oblicza traumy. Negatywne i pozytywne skutki zdarzeń traumatycznych u pracowników służb ratowniczych. Warsaw, PL: Wydawnictwo Difin.
Ogińska-Bulik N. (2016). Ruminacje a negatywne i pozytywne skutki traumy u zakażonych HIV. Psychiatria, 13(1), 8-16.
Ogińska-Bulik, N., & Juczyński, Z. (2010). Rozwój potraumatyczny – charakterystyka i pomiar. Psychiatria, 7(4), 129-142.
Ogińska-Bulik, N., & Juczyński, Z. (2015). Inwentarz Ruminacji o Negatywnym Zdarzeniu –polska adaptacja the Event Related Rumination Inventory. Przegląd Psychologiczny, 58(3), 383-400.
Senter, K. E., & Caldwell, K. (2002). Spirituality and the maintenance of change: A phenomenological study of women who leave abusive relationships. Contemporary Family Therapy, 24, 543-564.
Shakespeare-Finch, J., & Lurie-Beck, J. (2014). A meta-analytic clarification of the relationship between posttraumatic growth and symptoms of posttraumatic distress disorder. Journal of Anxiety Disorders, 28(2), 223-229. DOI: 10.1016/j.janxdis.2013.10.005.
Statystyka.policja.pl/wybrane statystyki.
Tedeschi, R. G., & Calhoun, L. G. (1996). The Post-Traumatic Growth Inventory: Measuring the positive legacy of trauma. Journal of Traumatic Stress, 9(3), 455-471.
Tedeschi, R. G., & Calhoun, L. G. (2004). Posttraumatic growth: Conceptual foundations and empirical evidence. Psychological Inquiry, 15, 1-8.