Cechy osobowości oraz poczucie własnej skuteczności jako predyktory efektywności działania przedsiębiorców: badanie podłużne

  • Magdalena Kaczmarek SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny, Wydział Psychologii
  • Piotr Kaczmarek-Kurczak Akademia Leona Koźmińskiego, Warszawa
Słowa kluczowe: cechy PMO; poczucie skuteczności działania; przedsiębiorczość

Abstrakt

Celem badania była analiza roli cech z pięcioczynnikowego modelu osobowości (PMO; Wielka Piątka) oraz poczucia skuteczności jako predyktorów efektywności działania przedsiębiorcy w przypadku rozpoczynających działalność przedsiębiorców działających w obszarze tzw. sektorów kreatywnych (n = 81). Badanie było zrealizowane w schemacie badań prospektywnych podłużnych – diagnoza cech osobowości poprzedzała rozpoczęcie działalności jako przedsiębiorca, a ocena działalności przedsiębiorcy była dokonywana dwukrotnie – siedem miesięcy i około rok od momentu rozpoczęcia działalności. Wyniki wskazują na to, że uczestnicy badania byli mniej neurotyczni, bardziej ekstrawertywni, otwarci na doświadczenie oraz sumienni, a także mieli silniejsze zgeneralizowane poczucie skuteczności działania w porównaniu z populacją ogólną. Cechy PMO okazały się słabymi, ale istotnymi predyktorami efektywności działania przedsiębiorcy; najsilniejszymi predyktorami były ekstrawersja, neurotyczność oraz przedsiębiorcze poczucie skuteczności. Analizy, w których uwzględniono ekstrawersję i neurotyczność, potwierdziły także hipotezę dotyczącą roli poczucia skuteczności działania jako mediatora w relacji cechy osobowości – efektywność działania przedsiębiorcy. Wyniki analiz są omówione w kontekście uprzednio prowadzonych badań, w tym metaanaliz.

Bibliografia

Bandura, A. (2012). On the functional properties of perceived self-efficacy revisited. Journal of Management, 38(1), 9-44.
Brandstätter, H. (2011). Personality aspects of entrepreneurship: A look at five meta-analyses. Personality and Individual Differences, 51(3), 222-230.
Chen, C. C., Greene, P. G., & Crick, A. (1998). Does entrepreneurial self-efficacy distinguish entrepreneurs from managers? Journal of Business Venturing, 13(4), 295-316.
Ciavarella, M. A., Buchholtz, A. K., Riordan, Ch. M., Gatewood, R. D., & Stokes, G. S. (2004). The Big Five and venture survival: Is there a linkage? Journal of Business Venturing, 19(4), 465-483.
Costa, P. T., & McCrae, R. R. (1988). NEO-PI/FFI. Manual supplement for use with the NEO Personality Inventory and the NEO Five-Factor Inventory. Odessa, Florida: Psychological Assessment Resources, Inc.
Costa, P. T., & McCrae, R. R. (2001). A theoretical context for adult temperament. In T. D. Wachs & G. A. Kohnstamm (Eds.), Temperament in context (pp. 1-21). USA, London: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
Dollinger, M. J. (2002). Entrepreneurship: Strategies and resources. Upper Saddle River: Prentice Hall.
Edvinsson, L. (1997). Developing intellectual capital at Skandia. Long Range Planning, 30(3), 366-373.
Glinka, B., & Gudkova, S. (2011). Przedsiębiorczość. Warsaw, PL: Wolters Kluwer Polska.
Hayes, A. F. (2013). Introduction to mediation, moderation and conditional process analysis. New York, London: Guilford Press.
Juczyński, Z. (2009). Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia (2nd ed.). Warsaw, PL: Psychological Test Laboratory of the Polish Psychological Association.
Judge, T. A., Jackson, Ch. L., Shaw, J. C., Scott, B. A., & Rich, B. L. (2007). Self-efficacy and work-related performance: The integral role of individual differences. Journal of Applied Psychology, 92(1), 107-127.
Kaczmarek, M. (2014). Cechy osobowości jako predykatory motywacji i działań przedsiębiorcy. Problemy Zarządzania, 12(1), 175-190.
Łaguna, M. (2010). Przekonania na własny temat a aktywność celowa. Badania nad przedsiębiorczością. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Rauch, A., & Frese, M. (2007a). Born to be an entrepreneur? Revisiting the personality approach to entrepreneurship. In J. R. Baum, M. Frese, & R. A. Baron (Eds.), The psychology of entrepreneurship (pp. 41-66). New York–London: Psychology Press Taylor & Francis Group.
Rauch, A., & Frese, M. (2007b). Let’s put the person back into entrepreneurship research: A meta-analysis on the relationship between business owners’ personality traits, business creation, and success. European Journal of Work and Organizational Psychology, 16(4), 353-385.
Siuta, J. (2006). Inwentarz Osobowości NEO-PI-R Paula T. Costy Jr. i Roberta R. McCrae. Adaptacja polska. Podręcznik. Warsaw, PL: Psychological Test Laboratory of the Polish Psychological Association.
Stajkovic, A. D., & Luthans, F. (1998). Self-efficacy and work-related performance: A meta-analysis. Psychological Bulletin, 124(2), 240-261.
Tyszka, T., Cieslik, J., Domurat, A., & Macko, A. (2011). Motivation, self-efficacy, and risk attitudes among entrepreneurs during transition to a market economy. The Journal of Social-Economics, 40(2), 124-131.
Zhao, H., & Seibert, S. E. (2006). The Big Five personality dimensions and entrepreneurial status: A meta-analytic review. Journal of Applied Psychology, 91(2), 259-271.
Zhao, H., Seibert, S. E., & Lumpkin, G. T., (2010). The relationship of personality to entrepreneurial intentions and performance: A meta-analytic review. Journal of Management, 36(2), 381-404.
Opublikowane
2019-04-05
Dział
Artykuły