Krótki Inwentarz Osobowości TIPI-P w badaniach polskich
Słowa kluczowe:
cechy osobowości; Wielka Piątka; pomiar psychologiczny; TIPI
Abstrakt
Artykuł przedstawia polską adaptację krótkiego inwentarza osobowości Ten Item Personality Inventory (TIPI-P), który służy do pomiaru pięciu wymiarów osobowości opisywanych w modelu Wielkiej Piątki. Treść pozycji została przetłumaczona z oryginalnej angielskojęzycznej wersji, a badania studentów dwujęzycznych potwierdziły równoważność wersji polskiej i angielskiej. W serii czterech niezależnych badań (na próbie ponad 500 studentów) sprawdzono właściwości psychometryczne skal. Uzyskano zadowalające wskaźniki stabilności bezwzględnej po upływie dwóch tygodni. Zgodność wewnętrzna polskiej wersji skal jest, podobnie jak w przypadku wersji oryginalnej, stosunkowo niska. Korelacje ze skalami inwentarza NEO-FFI, a także samoopisu z opisem drugiej osoby (peer-rating) potwierdziły trafność zbieżną i różnicową TIPI-P. Wyniki badań dają podstawy do stosowania TIPI-P w badaniach naukowych prowadzonych w grupach studenckich.
Bibliografia
Bojarska, M. (2013). Orientacja pozytywna a orientacja negatywna: dwa niezależne wymiary czy dwa bieguny tego samego czynnika? Niepublikowana praca magisterska, SWPS, Warszawa.
Bolger, N. i Laurenceau, J.-P. (2013). Intensive longitudinal methods: An introduction to diary and experience sampling research. New York: Guilford.
Cieciuch, J. i Łaguna, M. (2014). Wielka Piątka i nie tylko. Cechy osobowości i ich pomiar. Roczniki Psychologiczne, 17(2), 237-245.
Costa, P. T., Jr. i McCrae, R. R. (1992). Revised NEO Personality Inventory (NEO-PI-R) and NEO Five Factor Inventory (NEO-FFI). Professional manual. Odessa, Fl: Psychological Assessment Resources.
Credé, M., Harms, P., Niehorster, S. i Gaye-Valentine, A. (2012). An evaluation of the consequences of using short measures of the Big Five personality traits. Journal of Personality and Social Psychology, 102, 874-888.
Drwal, R. (1995). Problemy kulturowej adaptacji kwestionariuszy osobowości. W: R. Drwal (red.), Adaptacja kwestionariuszy osobowości (s. 12-26). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Fisher, R. A. (1921). On the “probable error” of a coefficient of correlation deduced from a small sample. Metron, 1, 3-32.
Goldberg, L. R. (1992). The development of markers for the Big-Five factor structure. Psychological Assessment, 4, 26-42.
Gorbaniuk, O., Budzińska, A., Owczarek, M., Bożek, E. i Juros, K. (2013). The factor structure of Polish personality-descriptive adjectives: An alternative psycho-lexical study. European Journal of Personality, 27(3), 304-318.
Gorbaniuk, O., Szczepańska, N., Suchomska, M., Ivanova, A. i Zygnerska, M. (2014). Markery Wielkiej Szóstki w opisie postrzeganych cech innych osób. Roczniki Psychologiczne, 17(2), 291-308.
Gosling, S. D., Rentfrow, P. J. i Swann, W. B. Jr. (2003). A very brief measure of the Big-Five personality domains. Journal of Research in Personality, 37, 504-528.
Hornowska, E. (2005). Testy psychologiczne: teoria i praktyka. Warszawa: Scholar.
Jankowski, T., Oleś, M., Bąk, W. i Oleś, P. (2009). Przydatność kwestionariusza NEO-PI-R w diagnozie indywidualnej. W: J. Siuta (red.), Diagnoza osobowości. Inwentarz NEO-PI-R w teorii i praktyce (s. 113-154). Warszawa: Pracowania Testów Psychologicznych PTP.
John, O. P., Donahue, E. M. i Kentle, R. L. (1991). The Big Five Inventory – Versions 4a and 54. Berkeley, CA: University of California–Institute of Personality and Social Research.
Juczyński, Z. (2001). Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Klinkosz, W. i Sękowski, A. (2009). Inwentarz NEO4 i ustrukturyzowany wywiad dla pięcioczynnikowej teorii osobowości w poradnictwie zawodowym i praktyce klinicznej. W: J. Siuta (red.), Diagnoza osobowości. Inwentarz NEO-PI-R w teorii i praktyce (s. 155-174). Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Łaguna, M., Lachowicz-Tabaczek, K. i Dzwonkowska, I. (2007). Skala samooceny SES Morrisa Rosenberga – polska adaptacja metody. Psychologia Społeczna, 2, 164-176.
McAdams, D. P. i Pals, J. L. (2006). A new Big Five. Fundamental principles for an integrative science of personality. American Psychologist, 61, 204-217.
McCrae, R. R. i Costa, P. T. (1999). The five-factor theory of personality. W: L. Pervin i O. John (red.), Handbook of personality: Theory and research (s. 139-153). New York: Guilford Press.
McCrae, R. R. i Costa, P. T. Jr. (2004). A contemplated revision of the NEO Five-Factor Inventory. Personality and Individual Differences, 36(3), 587-596.
Muck, P. M., Hell, B. i Gosling, S. D. (2007). Construct validation of a short five-factor model instrument: A self-peer study on the German adaptation of the Ten-Item Personality Inventory (TIPI-G). European Journal of Psychological Assessment, 23(3), 166-175.
Oleś, P. K. (2000). Kontrowersje wokół „Wielkiej Piątki”. Czasopismo Psychologiczne, 6, 7-18.
Oleś, P. i Juros, A. (1985-86). Symptom poczucia beznadziejności w kognitywno-afektywnej teorii depresji A. T. Becka: Skala „Hopelessness” – polska adaptacja. Summarium, 34-35, 289-298.
Ramírez-Esparza, N., Gosling, S. D., Benet-Martínez, V., Potter, J. P. i Pennebaker, J. W. (2006). Do bilinguals have two personalities? A special case of cultural frame-switching. Journal of Research in Personality, 40, 99-120.
Romero, E., Villar, P., Gómez-Fraguela, J. A. i López-Romero, A. (2012). Measuring personality traits with ultra-short scales: A study on the Ten Item Personality Inventory (TIPI) in a Spanish sample. Personality and Individual Differences, 53, 289-293.
Siuta, J. (2006). Inwentarz Osobowości NEO-PI-R. Adaptacja polska. Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Siuta, J. (red.) (2009). Diagnoza osobowości. Inwentarz NEO-PI-R w teorii i praktyce. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Trull, T. J. i Widiger, T. A. (1997). Structured Interview for the Five-Factor Model of Personality (SIFFM). Professional Manual. Odessa, FL: Psychological Assessment Resources.
Zawadzki, B., Strelau, J., Szczepaniak, P. i Śliwińska, M. (1998). Inwentarz osobowości NEO-FFI Costy i McCrae. Polska adaptacja. Warszawa: Pracowania Testów Psychologicznych PTP.
Bolger, N. i Laurenceau, J.-P. (2013). Intensive longitudinal methods: An introduction to diary and experience sampling research. New York: Guilford.
Cieciuch, J. i Łaguna, M. (2014). Wielka Piątka i nie tylko. Cechy osobowości i ich pomiar. Roczniki Psychologiczne, 17(2), 237-245.
Costa, P. T., Jr. i McCrae, R. R. (1992). Revised NEO Personality Inventory (NEO-PI-R) and NEO Five Factor Inventory (NEO-FFI). Professional manual. Odessa, Fl: Psychological Assessment Resources.
Credé, M., Harms, P., Niehorster, S. i Gaye-Valentine, A. (2012). An evaluation of the consequences of using short measures of the Big Five personality traits. Journal of Personality and Social Psychology, 102, 874-888.
Drwal, R. (1995). Problemy kulturowej adaptacji kwestionariuszy osobowości. W: R. Drwal (red.), Adaptacja kwestionariuszy osobowości (s. 12-26). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Fisher, R. A. (1921). On the “probable error” of a coefficient of correlation deduced from a small sample. Metron, 1, 3-32.
Goldberg, L. R. (1992). The development of markers for the Big-Five factor structure. Psychological Assessment, 4, 26-42.
Gorbaniuk, O., Budzińska, A., Owczarek, M., Bożek, E. i Juros, K. (2013). The factor structure of Polish personality-descriptive adjectives: An alternative psycho-lexical study. European Journal of Personality, 27(3), 304-318.
Gorbaniuk, O., Szczepańska, N., Suchomska, M., Ivanova, A. i Zygnerska, M. (2014). Markery Wielkiej Szóstki w opisie postrzeganych cech innych osób. Roczniki Psychologiczne, 17(2), 291-308.
Gosling, S. D., Rentfrow, P. J. i Swann, W. B. Jr. (2003). A very brief measure of the Big-Five personality domains. Journal of Research in Personality, 37, 504-528.
Hornowska, E. (2005). Testy psychologiczne: teoria i praktyka. Warszawa: Scholar.
Jankowski, T., Oleś, M., Bąk, W. i Oleś, P. (2009). Przydatność kwestionariusza NEO-PI-R w diagnozie indywidualnej. W: J. Siuta (red.), Diagnoza osobowości. Inwentarz NEO-PI-R w teorii i praktyce (s. 113-154). Warszawa: Pracowania Testów Psychologicznych PTP.
John, O. P., Donahue, E. M. i Kentle, R. L. (1991). The Big Five Inventory – Versions 4a and 54. Berkeley, CA: University of California–Institute of Personality and Social Research.
Juczyński, Z. (2001). Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Klinkosz, W. i Sękowski, A. (2009). Inwentarz NEO4 i ustrukturyzowany wywiad dla pięcioczynnikowej teorii osobowości w poradnictwie zawodowym i praktyce klinicznej. W: J. Siuta (red.), Diagnoza osobowości. Inwentarz NEO-PI-R w teorii i praktyce (s. 155-174). Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Łaguna, M., Lachowicz-Tabaczek, K. i Dzwonkowska, I. (2007). Skala samooceny SES Morrisa Rosenberga – polska adaptacja metody. Psychologia Społeczna, 2, 164-176.
McAdams, D. P. i Pals, J. L. (2006). A new Big Five. Fundamental principles for an integrative science of personality. American Psychologist, 61, 204-217.
McCrae, R. R. i Costa, P. T. (1999). The five-factor theory of personality. W: L. Pervin i O. John (red.), Handbook of personality: Theory and research (s. 139-153). New York: Guilford Press.
McCrae, R. R. i Costa, P. T. Jr. (2004). A contemplated revision of the NEO Five-Factor Inventory. Personality and Individual Differences, 36(3), 587-596.
Muck, P. M., Hell, B. i Gosling, S. D. (2007). Construct validation of a short five-factor model instrument: A self-peer study on the German adaptation of the Ten-Item Personality Inventory (TIPI-G). European Journal of Psychological Assessment, 23(3), 166-175.
Oleś, P. K. (2000). Kontrowersje wokół „Wielkiej Piątki”. Czasopismo Psychologiczne, 6, 7-18.
Oleś, P. i Juros, A. (1985-86). Symptom poczucia beznadziejności w kognitywno-afektywnej teorii depresji A. T. Becka: Skala „Hopelessness” – polska adaptacja. Summarium, 34-35, 289-298.
Ramírez-Esparza, N., Gosling, S. D., Benet-Martínez, V., Potter, J. P. i Pennebaker, J. W. (2006). Do bilinguals have two personalities? A special case of cultural frame-switching. Journal of Research in Personality, 40, 99-120.
Romero, E., Villar, P., Gómez-Fraguela, J. A. i López-Romero, A. (2012). Measuring personality traits with ultra-short scales: A study on the Ten Item Personality Inventory (TIPI) in a Spanish sample. Personality and Individual Differences, 53, 289-293.
Siuta, J. (2006). Inwentarz Osobowości NEO-PI-R. Adaptacja polska. Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Siuta, J. (red.) (2009). Diagnoza osobowości. Inwentarz NEO-PI-R w teorii i praktyce. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Trull, T. J. i Widiger, T. A. (1997). Structured Interview for the Five-Factor Model of Personality (SIFFM). Professional Manual. Odessa, FL: Psychological Assessment Resources.
Zawadzki, B., Strelau, J., Szczepaniak, P. i Śliwińska, M. (1998). Inwentarz osobowości NEO-FFI Costy i McCrae. Polska adaptacja. Warszawa: Pracowania Testów Psychologicznych PTP.
Opublikowane
2019-04-04
Numer
Dział
Artykuły
Copyright (c) 2014 Roczniki Psychologiczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
