Dobro odbiorcy w kodeksach etyczno-zawodowych psychologów - głos w dyskusji

Paweł Boski

Paweł Boski Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej w Warszawie

Słowa kluczowe: etyka zawodowa; kodeks etyczny; psychologia międzykulturowa; trening asertywności; indywidualizm

Abstrakt

Punktem wyjścia dla sformułowanych uwag w moim wystąpieniu jest artykuł Katarzyny Sikory, otwierający dyskusję na tematy etyczne związane z zawodem psychologa. Sam artykuł jest, w mojej ocenie, solidnym przedstawieniem tej problematyki na łamach kodeksów zarówno międzynarodowych, jak i krajowych. Moje uwagi na tym tle dotyczą sytuacji w Polsce. Charakteryzują ją jako daleko posuniętą dezintegrację polskich psychologów, spowodowaną słabością Polskiego Towarzystwa Psychologicznego (PTP) oraz nieuwzględnianiem kulturowego zakotwiczenia większości oddziaływań stosowanych w pracy psychologów. Ta druga uwaga dotyczy zarówno nieuwzględniania kulturowej odmienności odbiorców, jak i kulturowego zakotwiczenia importowanych do kraju produktów.

Bibliografia

Bennett, M. J. (1993). Towards ethnorelativism: A developmental model of intercultural sensitivity. W: R. M. Paige (red.), Education for intercultural experience (wyd. 2, s. 21-71). Yarmouth: Intercultural Press.
Boski, P. (2009). Kulturowe ramy zachowań społecznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Filus, A. (2011). The relations between perceived parental warmth, control, and late adolescents’ individuation and subjective well-being in Greece, Norway, and Poland: Moderating effects of culture and gender. Nieopublikowana praca doktorska, Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej, Warszawa.
Heine, S. J. (2005). Constructing good selves in Japan and North America. W: R. M. Sorrentino, D. Cohen, J. M. Olson i M. P. Zanna (red.), Culture and social behavior. The Ontario Symposium (t. 10, s. 95-116). Mahwah: LEA.
Henrich, J., Heine, S. J. i Norenzayan, A. (2010). The weirdest people in the world? Behavioral and Brain Sciences, 1-23, doi:10.1017/S0140525X0999152X.
House, R. J., Hanges, P. J., Javidan, M., Dorfman, P. W. i Gupta, V. (red.) (2004). Culture, leadership, and organizations. The GLOBE study of 62 societies. Thousand Oaks: Sage.
Jedliński, K. (1997). Trening interpersonalny. Warszawa: WAB.
Kim, H. S. (2002). We talk therefore we think? A cultural analysis of the effect of talking on thinking. Journal of Personality and Social Psychology, 83(4), 828-842.
Krol-Fijewska, M. (1993). Trening asertywności. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia i Trzeźwości PTP.
Rothbaum, F., Weisz, J., Pott, M., Miyake, K. i Weise, J. (2000). Attachment and culture: Security in the United States and Japan. American Psychologist, 55(10), 1093-1104.
Tweed, R. G. i Lehman, D. R. (2002). Learning considered within a cultural context. Confucian and Socratic approaches. American Psychologist, 57(2), 89-99.
Van de Vliert, E. (2011). Climato-economic origins of variation in ingroup favoritism. Journal of Cross-Cultural Psychology, 42, 494-515.