Wskaźniki kłamstwa w wypowiedziach na różne tematy

Abstrakt

Prezentowane badanie stanowi próbę analizy wypowiedzi, zawierających prawdę i kłamstwo, pod kątem obecności wskaźników oszukiwania. Czterech niezależnych sędziów przeanalizowało 80 wypowiedzi na trzy różne tematy: pozorowanej kradzieży, opinii na tematy społeczne oraz opisu znajomego. Celem tej analizy była ocena natężenia 11 wskaźników behawioralnych. Połowa z wypowiedzi zawierała kłamstwo. Zakładano, że na podstawie ocen sędziów nie będzie można odróżnić wypowiedzi prawdziwych od nieprawdziwych, a za wrażenie wiarygodności będą odpowiadały raczej subiektywne, a nie rzeczywiste wskaźniki kłamstwa. Ponadto natężenie obecności poszczególnych wskaźników będzie różne w zależności od tematu wypowiedzi. Wyniki częściowo potwierdziły hipotezy – mimo że na podstawie większości wskaźników nie można było trafnie rozróżnić osób prawdomównych od kłamców, to za ogólne wrażenie wiarygodności odpowiadały przede wszystkim wskaźniki rzeczywiste. Dodatkowo, zgodnie z założeniami, oceny obecności wskaźników zależały od tematu wypowiedzi.