Wartości preferowane przez policjantów z jednostek specjalnych KFOR

Piotr Próchniak

Piotr Próchniak Akademia Pomorska w Słupsku

Słowa kluczowe: policjanci; podejmowanie ryzyka; wartości

Abstrakt

Celem badań było poznanie wartości (w kategoryzacji S. Schwartza) preferowanych przez policjantów przygotowujących się do pełnienia misji pokojowej w Kosowie (KFOR - Kosovo Force) na tle innych grup społeczno-zawodowych. W badaniach wzięło udział 89 policjantów (antyterrorystów, pirotechników, detektywów z Centralnego Biura Śledczego), 58 osób, które nie podejmują, wysokiego ryzyka w swojej pracy, 50 osób podejmujących ekstremalne ryzyko sportowe (spadochroniarze) i 61 osób podejmujących ryzyko antyspołeczne (więźniowie skazani za napaść z użyciem niebezpiecznego narzędzia). Badane osoby wypełniały Kwestionariusz Wartości Schwartza. Policjanci uzyskali wyższe wyniki, w porównaniu z osobami, które nie podejmują, ryzyka w swojej pracy zawodowej, w następujących skalach wartości: Stymulacja, Hedonizm, Konformizm, Bezpieczeństwo. W porównaniu z osobami uprawiającymi sporty ekstremalne policjanci uzyskali wyższe wyniki w takich skalach wartości, jak Tradycja, Uniwersalizm, Życzliwość, Bezpieczeństwo. Wartości, które odróżniają policjantów i przestępców, to: Stymulacja, Kierowanie sobą, Tradycja, Życzliwość, Konformizm, Uniwersalizm, Bezpieczeństwo (policjanci uzyskali wyższe wyniki w porównaniu z przestępcami).

Bibliografia

Brzozowski, P. (2002). Uniwersalność struktury wartości: koncepcja Shaloma H. Schwartza. Roczniki Psychologiczne, 5, 27-51.
Clark, D. (2005). Zachowania prospołeczne i antyspołeczne. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Chernoff, R. A., Davison, G. C. (1999). Values and their relationship to HIV/AIDS risk behavior among late-adolescent and young adult college students. Cognitive Therapy and Research, 23, 453-468.
Goma-i-Freixanet, M. (1995). Prosocial and antisocial aspects of personality. Personality and Individual Differences, 19, 125-134.
Hampden-Turner, C., Trompenaars, A. (1998). Siedem kultur kapitalizmu. Warszawa: Dom Wydawniczy „Rebis”.
Hopper, M. (1977). Becoming a policeman: Socialization of cadets in a police academy. Urban Life, 149-168.
Lester, D. (1983). Why do people become police officers: A study of reasons and their predictions of success. Journal of Police Science and Administration, 11, 170-174.
Mądrzycki, T. (1996). Osobowość jako system tworzący i realizujący plany. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Meagher, S., Yentes, N. (1986). Choosing a career in policing: A comparison of male and female perceptions. Journal of Police Science and Administration, 14, 320-327.
Oleś, P. (1990). Wartościowanie a osobowość. Lublin: Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Opoczyńska, M. (1995). Człowiek wobec wartości. W: A. Gałdowa (red.), Wybrane zagadnienia z psychologii osobowości (s. 169-189). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Próchniak, P. (2006). Osobiste znaczenie ryzyka w pracy zawodowej policjantów przygotowujących się do pełnienia misji pokojowej w Kosowie. Przegląd Psychologiczny, 49, 2, 203-216.
Próchniak, P. (2007). Teleologiczno-temporalny wymiar działalności ryzykownej. Słupsk: Wydawnictwo Akademii Pomorskiej.
Ragnella, A. J., White, M. D. (2004). Race, gender, and motivation for becoming a police officer: Implications for building a representative police department. Journal of Criminal Justice, 32, 6, 501-513.
Schwartz, S. (1992). Universals in the content and structure of values: Theoretical advances and empirical tests in 20 countries. W: P. M. Zanna (red.), Advances in experimental social psychology (t. 25, s. 1-65). Orlando: Academic Press.
Schwartz, S. H., Sagiv, L., Boehnke, K. (2000). Worries and values. Journal of Personality, 68, 2, 309-346.
Szuster, A. (2002). Orientacje prospołeczne a preferowanie wartości (w kategoryzacji Shaloma Schwartza). W: M. Lewicka, J. Grzelak (red.), Jednostka i społeczeństwo. Podejście psychologiczne (s. 199-216). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Tarng, M., Hsieh, C., Deng, T. (2001). Personal background and reasons for choosing a career in policing: An empirical study of police students in Taiwan. Journal of Criminal Justice, 29, 45-56.