Osobowościowe i społeczne problemy uczestników więziennej terapii uzależnienia od alkoholu - „Atlantis”

Sławomir Ślaski

Sławomir Ślaski Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Abstrakt

W badaniach postawiono ogólną hipotezę, że osoby uczestniczące w programie leczenia uzależnień w zakładzie karnym przejawiają więcej problemów psychologicznych, społecznych, prawnych i medycznych niż osoby uzależnione poza więzieniem. Za pomocą Testu Przymiotników i wywiadu zbadano grupę eksperymentalną - 118 więźniów uzależnionych od alkoholu i uczestniczących w psychoterapii - „Atlantis”, a także grupę kontrolną 29 osób uzależnionych od alkoholu i uczestniczących w psychoterapii poza zakładem karnym. Stwierdzono, że więźniowie charakteryzują się następującymi problemami: popełnili czyny karalne przeciwko rodzinie, mieniu i czyny zabójstwa, wykazują bardzo niski poziom samokrytyki w zakresie swoich problemów interpersonalnych, rodzinnych, z przemocą i somatycznych, przejawiają duże nasilenie postaw obronnych i samokontroli zachowania, prezentują niski poziom dążeń i osiągania celów związanych z utrzymywaniem abstynencji alkoholowej. W przyszłych badaniach należy uwzględnić szerszą diagnozę struktury osobowości - całej sfery emocjonalnej, a także sfery poznawczej osób poddających się psychoterapii uzależnień w więzieniu.

Bibliografia

Black, D., James M., Rogers, P. (2007). The association between a self-reported history of mental health problems of parasuicide in a sample of UK male prisoners. International Journal of Nursing Studies, 3, 427-434.
Boyle, K., Polinsky, M. L., Hser, Y. (2000). Resistance to drug abuse treatment: A comparison of drug users who accept or decline treatment referral assessment. Journal of Drug Issues, 3, 565-574.
Burdon, W. M., Messina, N. P., Prendergast, M. L. (2004). The California treatment expansion initiative: Aftercare participation, recidivism, and predictors of outcomes. Prison Journal, 1, 61-80.
Chodkiewicz, J. (2001). Rola zasobów osobistych w utrzymaniu abstynencji przez mężczyzn uzależnionych od alkoholu. Alkoholizm i Narkomania, 2, 277-289.
Gough, H. G., Heilbrun, A. B. (1980). The Adjective Check List. Palo Alto, CA: Manual Consulting Psychologists Press.
Holahan, C. J., Moos, R. H., Holahan, C. K. (2001). Drinking to cope, emotional distress and alcohol use and abuse: A ten year model. Journal of Studies on Alcohol, 2, 190-198.
Hołyst, B. (1999). Kryminologia. Warszawa: PWN.
Juczyński, Z., Szamborska, J., Jędrzejczyk, A. (1992). Wyznaczniki efektywności leczenia osób uzależnionych od alkoholu. Psychiatria Polska, 5, 411-419.
Juros, A., Oleś, P. (1990). Test Przymiotników ACL H. G. Gougha i A. B. Heilbruna (mps).
Kulpa, A. (1983). Obraz samego siebie u chorych z zespołem zależności alkoholowej. Problemy Alkoholizmu, 6, 9-10.
Longato-Stadler, E., Klinteberg, B., Hallman, J. (2002). Personality traits and platelet monoamine oxidase activity in a Swedish male criminal population. Neuropsychobiology, 4, 202-208.
Masiak, M., Chuchra, M., Gąszcz, E., Leszczuk, A. (1989). Czynniki osobowościowe i środowiskowe a efektywność leczenia uzależnienia alkoholowego w warunkach oddziału psychiatrycznego i nerwicowego. W: Z. Bizoń, W. Szyszkowski (red.), Zagadnienia alkoholizmu i innych uzależnie (s. 163-169). Warszawa: PWN.
McMurran, M. (1995). Alcohol interventions in prisons. Psychology, Crime & Law, 1, 1-12.
McMurran, M., Baldwin, S. (1989). Services for prisoners with alcohol-related problems: A survey of U.K. prisons. British Journal of Addiction, 84, 1053-1058.
Mellibruda, J. (1992). O programach intensywnej terapii uzależnienia. Alkoholizm i Narkomania, 10, 29-39.
Miller, W. R., Walters, S. T., Bennett, M. E. (2001). How effective is alcoholism treatment? Journal of Studies on Alcohol, 2, 211-220.
Moos, R. H., Finney, J. W., Moos, B. S. (2000). Inpatient substance abuse care and the outcome of subsequent community residential and outpatient care. Addiction, 6, 833-846.
Moos, R. H. (2003). Addictive disorders in context: Principles and puzzles of effective treatment and recovery. Psychology of Addictive Behaviors, 1, 3-12.
Moos, R. H., Brennan, P., Moos, B. S. (2004). Ten-year patterns of alcohol consumption and drinking problems older women and men. Addiction, 7, 829-838.
Ostrowska, K. (1981). Psychologiczne determinanty przestępczości młodocianych. Warszawa: PWN.
Pilecka, B. (1991). Koncepcja własnej osobowości u osób uzależnionych od środków odurzających. Rzeszów: WSP.
Płużek, Z., Łazowski, J. (1985). Porównanie pacjentów z chorobą wrzodową i z grupami kontrolnymi w badaniach poszczególnymi testami. W: J. Łazowski (red.), Problemy psychosomatyczne w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy (s. 78-97). Warszawa: PZWL.
Prendergast, M. L., Campos, M., Farabee, D. (2004). Reducing substance use in prison: The California Department of Corrections. Prison Journal, 2, 265-280.
Rapp, R. C., Siegal, H. A., DeLiberty, R. N. (2003). Demographic, and clinical correlates of client motivation among substance abusers. Health & Social Work, 2, 107-115.
Siek, S. (1985). Autopsychoterapia. Warszawa: ATK.
Sławińska, J. (1989). Więźniowie uzależnieni od alkoholu w świetle badań MMPI. Problemy Alkoholizmu, 12, 12-13.
Sułek, A. (1983). Logika analizy socjologicznej. Warszawa: Wyd. UW.
Ślaski, S. (1996). Charakterystyka modeli uzależnień występujących w Polsce. Studia z Psychologii, 6, 123-133.
Ślaski, S. (2005). Kondycja psychiczna u osób uzależnionych od alkoholu – zmiany po psychoterapii. W: M. Ledzińska, G. Rudkowska, L. Wrona (red.), Psychologia współczesna: oczekiwania i rzeczywistość (s. 397-409). Kraków: AP.
Ślaski, S. (2006). Ocena zmian samoświadomości prywatnej i publicznej w trakcie psychoterapii więźniów uzależnionych od alkoholu. Psychiatria Polska, 3, 609-619.
Wald, I. (1990). II raport o polityce wobec alkoholu. Warszawa: MZiOS.
Walfish, S., Blount, W. (1989). Alcohol and crime. Criminal Justice and Behavior, 16, 370-386.
Weisner, C., Matzger, H., Kaskutas, L. A. (2003). How important is treatment? One-year outcomes of treated and untreated alcohol-dependent individuals. Addiction, 7, 901-911.