Podmiotowe aspekty „ja” a koncepcja siebie

Agata Stępnicka

Agata Stępnicka

Abstrakt

The paper pertains to the relationship between the subject-related „Self” and the attributes of representation of one's own person. This question is grounded on the selection of two elements of „Self”: „Self” as a knowing subject (self – as – knower) and „Self” as „Self” being known (the self – as known). The „Self” in its subject-related aspect means the acting individual as the subject of knowing, acting and controlling, whereas the „Self” in its objective meaning is expressed in knowing oneself. Now, organizing and interpreting experience, the subject-related „Self” is the foundation upon which human behaviours become integrated. It is also responsible for the formation of oneself, owing to which it refers to various aspects of the „Self” understood in its objective manner. The research comprised a 100 students and it sought to confirm, by way of empirical verification, the relationship between the functions of the subject-related „Self” and the conception of oneself.

Bibliografia

Bobryk J. (1981). Społeczne podstawy ja podmiotowego. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Brzezińska A. (1973). Struktura obrazu własnej osoby i jej wpływ na zachowanie. Kwartalnik Pedagogiczny, 3, 87-97.
Dymkowski M. (1996). Samowiedza w okowach przywdziewanych masek. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Gasiul H. (1992). Oblicza ja w świetle wybranych koncepcji psychologicznych. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane WSP.
Gliszczyńska X. (1983). Poczucie sprawstwa. W: X. Gliszczyńska (red.), Człowiek jako podmiot życia społecznego. Wrocław: Ossolineum, s. 133-163.
Hermans H. J. M. (1991). Self jako zorganizowany system wartościowań. W: A. Januszewski, T. Witkowski, Z. Uchnast (red.), Wykłady z psychologii w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, t. 5. Lublin: RW KUL, s. 387-409.
Hilgard E. R. (1972). Wprowadzenie do psychologii. Warszawa: PWN.
Ingarden R. (1987). Książeczka o człowieku. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
James W. (1890). Principles of psychology. New York: Holt.
Jarymowicz M. (1980). W poszukiwaniu własnej indywidualności. Problemy, 7, 412, 8-12.
Jarymowicz M. (1984). Spostrzeganie własnej indywidualności. Percepcja i atrakcyjność odrębności własnej osoby od innych ludzi. Wrocław: Ossolineum.
Jarymowicz M. (1989). Próba konceptualizacji pojęcia „tożsamość”: spostrzegana odrębność „ja – inni” jako atrybut własnej tożsamości. Przegląd Psychologiczny, 32, 655-669.
Jarymowicz M. (1993). Odrębność schematów Ja-My-Inni a społeczne identyfikacje. Przegląd Psychologiczny, 36, 7-26.
Jarymowicz M., Szustrowa T. (1980). Poczucie własnej tożsamości – źródła, funkcje regulacyjne. W: J. Reykowski (red.), Osobowość a społeczne zachowanie się ludzi. Warszawa: PWN, s. 439-473.
Jerzak J. (1981). Dynamika struktury ja w opiniach i postawach młodzieży studiującej. Zielona Góra: Wydawnictwo Uczelniane WSP.
Juros A., Oleś P. (1993). Struktura czynnikowa i skupieniowa testu przymiotnikowego ACL H. G. Gouha i A. B. Heilbruna (Przydatność dla diagnostyki psychologicznej). W: J. Brzeziński, E. Hornowska (red.), Z psychometrycznych problemów diagnostyki psychologicznej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, s. 171-201.
Kofta M. (1979). Samokontrola a emocje. Warszawa: PWN.
Kon I. S. (1987). Odkrycie „ja”. Warszawa: PWN.
Kozielecki J. (1996). Człowiek wielowymiarowy. Warszawa: Wydawnictwo Żak.
Kulas H. (1986). Samoocena młodzieży. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Łukaszewski W. (1974). Osobowość, struktura i funkcje regulacyjne. Warszawa: PWN.
Łukaszewski W. (1984). Szanse rozwoju osobowości. Warszawa: Książka i Wiedza.
Mandrosz-Wróblewska J. (1988). Tożsamość i niespójność Ja a poszukiwanie własnej odrębności. Wrocław: Ossolineum.
Niebrzydowski L. (1976). O poznawaniu i ocenie siebie samego. Warszawa: Nasza Księgarnia.
Nuttin J. (1968). Struktura osobowości. Warszawa: PWN.
Obuchowski K. (1985). Adaptacja twórcza. Warszawa: Książka i Wiedza.
Obuchowski K. (1993). Człowiek intencjonalny. Warszawa: PWN.
Oleś P. (1995). Kryzys „połowy życia” u mężczyzn. Psychologiczne badania empiryczne. Lublin: RW KUL.
Oleś P. (1997). Dynamiczny self: implikacje dla zjawiska autodestrukcji. W: P. Oleś (red.), Wybrane zagadnienia z psychologii osobowości. Lublin: TN KUL, s. 283-299.
Pervin L. A. (1996). The concept of the self. Science of personality. New York: Guilford Press.
Płużek Z. (1974). Człowiek w poszukiwaniu siebie samego. W: R. Darowski (red.), Człowiek, istnienie i działanie. Kraków: WAM, s. 9-26.
Reykowski J. (1970). Obraz własnej osoby jako mechanizm regulujący postępowanie. Kwartalnik Pedagogiczny, 3, 45-57.
Rogers C. R. (1978). Uczyć się jak być wolnym. W: K. Jankowski (red.), Przełom w psychologii. Warszawa: Czytelnik, s. 289-302.
Tucholska S. (1997). Allporta koncepcja selfu. W: P. Oleś (red.), Wybrane zagadnienia z psychologii osobowości. Lublin: TN KUL, s. 257-269.
Uchnast Z. (1975). Rollo Maya fenomenologiczno-egzystencjalna koncepcja osobowości. Roczniki Filozoficzne, 23, 4, 37-45.
Uchnast Z. (1978). Próba metrycznego ujęcia podmiotowych i przedmiotowych wymiarów osobowości. Częstochowskie Studia Teologiczne, 6, 461-478.
Uchnast Z. (1983). Humanistyczna orientacja w psychologii osobowości. Lublin: RW KUL.
Uchnast Z. (1987). Koncepcja człowieka jako osoby w psychologii humanistyczno-egzystencjalnej. W: K. Popieski (red.), Człowiek – pytanie otwarte. Lublin: RW KUL, s. 77-101.
Wojciszke B. (1983). Mechanizmy wpływu struktury ja na zachowanie. W: M. Jarymowicz, Z. Smoleńska (red.), Poznawcze regulatory funkcjonowania społecznego. Wrocław: Ossolineum, s. 49-83.
Zaborowski Z. (1989). Psychospołeczne problemy samoświadomości. Warszawa: PWN.