Modyfikowanie radzenia sobie ze stresem metodą zapobiegania nawrotom objawów zaburzeń psychicznych

Abstract

Celem niniejszego artykułu jest znalezienie odpowiedzi na dwa pytania natury praktycznej dotyczące skuteczności psychoterapii przez odwołanie się do wyników badań. Pytania te są następujące: (1) w przypadku jakich zaburzeń psychicznych istnieje potrzeba zwiększania umiejętności radzenia sobie ze stresem w celu zapobiegania nawrotom objawów? (2) na czym to zwiększanie umiejętności miałoby polegać. Przegląd badań odnoszących się do skutków odroczonych psychoterapii pokazał, że – po pierwsze – badania dotyczą wyłącznie zaburzeń depresyjnych, a po drugie – że uczenie różnych umiejętności poznawczych i behawioralnych jest skuteczne w zapobieganiu nawrotom tych zaburzeń. Z kolei przegląd badań dotyczących udziału stresu w etiologii zaburzeń psychicznych pokazał, że w przypadku trzynastu zaburzeń ma on potwierdzenie empiryczne. Teoretyczna literatura kliniczna sugeruje, że przyczynia się on do wywołania objawów w przypadkach większej liczby zaburzeń. Na podstawie przeglądu badań dotyczących radzenia sobie ze stresem u reprezentantów ogółu dorosłych doświadczających sytuacji stresowych lub wydarzeń urazowych ustalono, na czym polega efektywne radzenie sobie ze stresem. Jak się okazuje, jest to umiejętność polegająca na dostosowywaniu odpowiednich strategii radzenia sobie ze stresem – spośród tych nastawionych na wyeliminowanie stresora lub tych nastawionych na złagodzenie negatywnych emocji związanych ze stresem – do stopnia kontroli nad sytuacją stresową. Uczenie tej umiejętności w psychoterapii wydaje się obiecującą metodą zapobiegania nawrotom objawów zaburzeń psychicznych, których powstanie jest związane ze stresem.