Cognitive Evaluation of Conflict and Emotional Dimension of Adolescents’ Strategies for Coping With Social Conflict

Danuta Borecka-Biernat

doi:10.18290/rpsych2022.0003

Danuta Borecka-Biernat Institute of Psychology, University of Wrocław, Poland https://orcid.org/0000-0003-1401-9821

DOI: https://doi.org/10.18290/rpsych2022.0003

Keywords: adolescents, cognitive evaluation, emotional reactions, coping strategy, social conflict situation

Abstract

The aim of the research was to cognitively appraise a conflict and provide an emotional reflection on the significance of the situation in triggering destructive and constructive coping strategies used by adolescents in a social conflict situation. The study used the Stress Assessment Questionnaire (SAQ) by Włodarczyk and Wrześniewski, the Three-Factor Inventory of Personality States and Traits (TIPST) by Spielberger and Wrześniewski and the Questionnaire to study adolescents’ strategies of coping in a situation of social conflict (KSMK) by Borecka-Biernat. Empirical research was conducted in secondary schools and included 893 adolescents (468 girls and 425 boys) aged 13–15 years. Analysis of the research results shows that the situational appraisal of a conflict as a threat or the dispositional appraisal of a conflict as a harm/loss, as well as reacting to it with anger or fear, perceived as a temporary emotional state and as a learnt behavioural disposition, co-occurs with the tendency to react destructively to a conflict in adolescents.The research has also shown that an adolescent facing a conflict situation—but not appraising the situation dispositionally as a threat/loss and reacting to it with a learnt behavioural disposition to react with curiosity—will apply a constructive strategy to cope with the situation.

References

Abdullah, S., Alhurani, A., Dekker, R., Ahmad, M., Miller, J., Yousef, K., Abdulqader, B., Salami, I., Lennie, T., Randall, D., & Moser D. (2018). Stress, cognitive appraisal, coping, and event free survival in patients with heart failure. Heart & Lung, 47(3), 205–210.

Anshel, M., & Wells, B. (2000). Personal and situational variables that describe coping with acute stress in competitive sport. Journal of Social Psychology, 140(4), 434–450.

Antonioni, D. (1998). Relationship between the Big Five personality factors and conflict management styles. International Journal of Conflict Management, 9(4), 336–355. http://doi.org/10.1108/eb022814

Balawajder, K. (2010). Zachowania uczestników konfliktu interpersonalnego [Behaviours of the participants in an interpersonal conflict]. In D. Borecka-Biernat (Ed.), Sytuacje konfliktu w środowisku rodzinnym, szkolnym i rówieśniczym. Jak sobie radzą z nimi dzieci i młodzież? [Conflict situations in family, school and peer environment. How do children and adolescents cope with them?] (pp. 137–179). Difin.

Berkowitz, L. (1992). O powstawaniu i regulowaniu gniewu i agresji [On formation and regulation of anger and aggression]. Nowiny Psychologiczne, 1–2, 87–105.

Bjorck, J., & Cohen, L. (1993). Coping with threats , losses, and challenges. Journal of Social and Clinical Psychology, 12, 56–72.

Borecka-Biernat, D. (2006). Strategie radzenia sobie młodzieży w trudnych sytuacjach społecznych. Psychospołeczne uwarunkowania [Youth’s strategies of coping with difficult social situations: Psychosocial determinants]. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Borecka-Biernat, D. (2012). Kwestionariusz strategii radzenia sobie młodzieży w sytuacji konfliktu społecznego [The questionnaire for youth’s strategies of coping with a social conflict situation]. Psychologia Wychowawcza, 1–2, 86–118

Bouchard, G. (2003). Cognitive appraisals, neuroticism, and openness as correlates of coping strategies: An integrative model of adaptation to marital difficulties. Canadian Journal of Behavioural Science, 1(35), 1–12. http://doi.org/10.1037/h0087181

Czerwińska-Jasiewicz, M. (2015). Psychologia rozwoju młodzieży w kontekście biegu ludzkiego życia [Youth’s development psychology with respect to the course of human life]. Difin.

De Catanzaro, D. (2003). Motywacje i emocje. W ujęciu ewolucyjnym, fizjologicznym, rozwojowym i społecznym [Motivations and emotions. An evolutionary, physiological, developmental and social perspective]. Zysk i S-ka.

De Wied, M., Branje, S., & Meeus, W. (2007). Empathy and conflict resolution in friendship relations among adolescents. Aggressive Behavior, 33(1), 48–55.

Deffenbacher, J. (1992). Trait anger: Theory, findings and implications. In C. Spielberger & J. Butcher (Eds.), Advances in personality assessment (pp. 177–201). Lawrence Erlbaum Associates.

Didymus, F., & Fletcher, D. (2014). Swimmers’ experiences of organizational stress: Exploring the role of cognitive appraisal and coping strategies. Journal of Clinical Sport Psychology, 8(2), 159–183.

Doliński, D. (2000). Emocje, poznanie i zachowanie [Emotions, cognition and behavior]. In J. Strelau (Ed.), Psychologia. Podręcznik akademicki [Psychology. An academic textbook] (Vol. 2, pp. 369–394). GWP.

Domińska-Werbel, D. (2014). Psychologiczne uwarunkowania strategii radzenia sobie młodzieży gimnazjalnej w trudnych sytuacjach społecznych [Psychological conditioning of coping strategies in junior high school students in difficult social situations]. WPWSZ.

Donaldson, D., Prinstein, M., Danovsky, M., & Spirito, A. (2000). Patterns of children’s coping with life stress: Implications with clinicians. American Journal of Orthopsychiatry, 70, 351–359.

Doroszewski, W. (1981). Słownik języka polskiego [The Dictionary of the Polish Language]. PWN.

Filip, A. (2010). Sposoby rozwiązywania konfliktów rodzinnych w percepcji młodzieży różniącej się korzystaniem z mediów [Ways of solving family conflicts as perceived by adolescents differentiated by the use of media]. In D. Borecka-Biernat (Ed.), Sytuacje konfliktu w środowisku rodzinnym, szkolnym i rówieśniczym. Jak sobie radzą z nimi dzieci i młodzież?[Conflict situations in family, school and peer environment. How do children and adolescents cope with them?] (pp. 207–223). Difin.

Fischer, A., & Roseman, I. (2007). Beat them or ban them: The characteristics and social functions of anger and contempt. Journal of Personality and Social Psychology, 93(1), 103–115.

Fredrickson, B. (2001).The role of positive emotions in positive psychology. American Psychologist, 56, 218–226.

Frijda, N. (2002). Emocje są funkcjonalne na ogół [Emotions are usually functional]. In P. Ekman & R. Davidson (Eds.), Natura emocji. Podstawowe zagadnienia [The nature of emotions. Basic issues] (pp. 20–24). GWN.

Fung, A., Gerstein, L., Chan, Y., & Engebretson, J. (2015). Relationship of aggression to anxiety, depression, anger and empathy in Hong Kong. Journal of Child & Family Studies, 24(3), 821–883.

Garstka, T. (2011). Konflikt pokoleń w domu i szkole [Conflict of generations at home and at school]. Głos Nauczycielski, 8, 12.

Gurba, E. (2020). Konflikt rodziców z nastolatkami jako źródło doświadczanego stresu [Parents–teenagers conflict as a source of experienced stress]. In A. Senejko & A. Czapiga (Eds.), Oswojenie traumy. Przegląd zagadnień [Taming the trauma. An overview of problems]. Series: Psychologia traumy [Psychology of trauma] (pp. 125–144). Impuls.

Guszkowska, M., Gorący, A., & Rychta-Siedlecka, J. (2001). Ważne zdarzenia życiowe i codzienne kłopoty jako źródło stresu w percepcji młodzieży [Important life events and everyday problems as a source of stress as perceived by adolescents]. Edukacja Otwarta, 4, 155–164.

Halevy, N. (2017). Preemptive strikes: Fear, hope, and defensive aggression. Journal of Personality and Social Psychology, 112(2), 224–237. http://doi.org/10.1037/pspi0000077

Heszen, I., & Sęk, H.(2010). Zdrowie i stres [Health and stress]. In J. Strelau & D. Doliński (Eds.), Psychologia akademicka [Academic psychology] (Vol. 2, pp. 681–743). GWP.

Heszen-Niejodek, I. (2002). Emocje, ocena poznawcza i strategie w procesie radzenia sobie [Emotions, cognitive evaluation and strategies in the process of coping.]. In I. Heszen-Niejodek (Ed.), Teoretyczne i kliniczne problemy radzenia sobie ze stresem [Theoretical and clinical problems of coping with stress] (pp. 174–197). Stowarzyszenie Psychologia i Architektura.

Humphrey, R. (2006). Promising research opportunities in emotions and coping with conflict. Journal of Management & Organization, 12, 179–186. http://doi.org/10.1017/S1833367200004107

Jelonkiewicz, I., & Kosińska-Dec, K. (2008). Jasna strona stresu młodzieży (emocje pozytywne w radzeniu sobie) [The bright side of adolescents’ stress (positive emotions in coping)]. In I. Heszen & J. Życińska (Eds.), Psychologia zdrowia. W poszukiwaniu pozytywnych inspiracji [Health psychology: In search of positive inspirations] (pp. 55–66). SWPS Academica.

Kenrick, D., Neuberg, S., & Cialdini, R. (2005). Social Psychology. Unraveling the Mystery. Pearson Allyn and Bacon.

Kossewska, J. (2008). Zasoby osobowe a agresja interpersonalna u młodzieży gimnazjalnej [Human resources and interpersonal aggression in junior high school students]. In H. Wrona-Polańska (Ed.), Zdrowie – stres – choroba w wymiarze psychologicznym [Health—stress—disease in the psychological dimension] (pp. 145–159). Impuls.

Kowalski, K., Crocker, P., & Hoar, S. (2005). Adolescent’s control beliefs and doping with stress in sport. International Journal of Sport Psychology, 36(4), 257–272.

Krok, D. (2007). Strategie rozwiązywania konfliktów w systemie rodzinnym [Conflict-solving strategies in the family system]. Roczniki Teologiczne, 54(10), 119–138.

Kuśpit, M. (2015). Agresywność w konfliktach społecznych a style radzenia sobie ze stresem [Aggression in social conflicts with respect to stress coping styles]. In D. Borecka-Biernat & M. Cywińska (Eds.), Konflikt społeczny w perspektywie socjologicznej i pedagogiczno-psychologicznej. Wybrane kwestie [Social conflict in the sociological and pedagogical-psychological perspective: Selected issues] (pp. 288–306). Difin.

Larsson, B., Lennart, M., & Morris, R. (2000). Anxiety in Swedish school children: Situational specificity, informant variability and coping strategies. Scandinvian Journal of Behaviour Therapy, 29(3–4), 127–139.

Lazarus, R. (1986). Paradygmat stresu i radzenia sobie [The paradigm of stress and coping]. Nowiny Psychologiczne, 3–4, 2–40.

Lazarus, R. (1991). Emotion and Adaptation. Oxford University Press.

Lazarus, R. (2000). How emotions influence performance in competitive sports. The Sport Psychologist, 14, 229–252. http:// doi.org/10.1123/tsp.14.3.229

Lazarus, R., & Folkman, S. (1984). Stress, appraisal and coping. Springer.

Łaguna, M., & Bąk, W. (2007). Emocje i przekonania na temat ja. Dwa kierunki wyjaśniania ich wzajemnych relacji [Emotions and beliefs about self: Two directions of explaining their mutual relations]. In A. Błachnio & A. Gózik (Eds.), Bliżej emocji [Closer to emotions] (pp. 205–217). Wydawnictwa KUL.

Łosiak, W. (2009). Stres i emocje w naszym życiu [Stress and emotion in our lives]. Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne.

Mikulincer, M., & Victor, F. (1995). Appraisal of and coping with real-life stressful situation: The contribution of attachment styles. Personality and Social Psychology Bulletin, 21(4), 406–415.

Miłkowska, G. (2010). Style rozwiązywania konfliktów przez młodzież gimnazjalną [Styles of solving conflicts applied by junior high school students]. Rocznik Lubuski, 36(1), 199–214.

Nowosad, D. (2002). Lęk i agresja w zachowaniu młodzieży szkół licealnych [Fear and aggression in high school students’ behaviour]. Kwartalnik Pedagogiczny, 3–4, 131–142.

Olearczyk, T. (2009). Psychopedagogiczne aspekty sytuacji konfliktowych w okresie adolescencji [Psychological and pedagogical aspects of situations of conflict during adolescence]. In M. Leśniak (Ed.), Mediacja w rozwiązywaniu konfliktów wieku adolescencji [Mediation in solving adolescent conflicts] (pp. 97–112). Krakowska Akademia im. AFM.

Olubiński, A. (1992). Konflikty rodzice-dzieci. Dramat czy szansa? [Parent–child conflicts: A drama or an opportunity?]. Adam Marszałek.

Pisula, E., & Sikora, R. (2008). Wiek i płeć a radzenie sobie ze stresem przez młodzież w wieku 12–17 lat [Age and gender versus stress coping in adolescents aged 12–17]. Przegląd Psychologiczny, 4, 405–422.

Polak, K. (2010). Uczeń w sytuacji konfliktów szkolnych [Student in a situation of school conflicts]. In D. Borecka-Biernat (Ed.). Sytuacje konfliktowe w środowisku rodzinnym, szkolnym i rówieśniczym [Conflict situations in the family, school and peer environment] (pp. 23–40). Difin.

Printz, R., Foster, S., Kent, R., & O’Leary, K. (1979). Multivariate assesment of conflict in disstressed and nondistressed mother–adolescent dyads. Journal of Applied Behavioral Analysis, 12, 691–700.

Reykowski, J. (1988). Źródła procesów ewaluatywnych i ich funkcje regulacyjne [Sources of evaluative processes and their regulative functions]. In B. Wojciszke (Ed.), Studia nad procesami wartościowania [Studies over evaluative processes] (pp. 36–53). Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Riesch, S., Bush, L., Nelson, C., Ohm, B., Portz, P., Abell, B., Wightman, M., & Jenkins, P. (2000). Topics of conflict between parents and young adolescents. Journal for Specialists in Pediatric Nursing, 5(1), 27–40.

Różańska-Kowal, J. (2004). Szkoła jako główne źródło stresu młodzieży w wieku dorastania [School as the main source of stress in adolescents]. Kwartalnik Pedagogiczny, 3, 203–214.

Rubinsztejn, S. (1964). Podstawy psychologii ogólnej [Foundations of general psychology]. Książka i Wiedza.

Sandy, S., Boardman, S., & Deutsch, M. (2014). Personality and conflict. In M. Deutsch & P. Coleman (Eds.), The Handbook of Conflict Resolution Theory and Practice (pp. 331–356). John Wiley & Sons.

Sikorski, W. (2015). Lęk komunikacyjny u uczniów a ich sposoby reagowania w sytuacji konfliktu w klasie szkolnej [Communication anxiety in students and their ways of reacting in a conflict situation in the classroom]. In D. Borecka-Biernat & M. Cywińska (Eds.), Konflikt społeczny w perspektywie socjologicznej i pedagogiczno-psychologicznej. Wybrane kwestie [Social conflict in the sociological and pedagogical-psychological perspective. Selected issues] (pp. 126–146). Difin.

Simunovic, D., Mifune, N., & Yamagishi, T. (2013). Preemptive strike: An experimental study of fear-based aggression. Journal of Experimental Social Psychology, 49, 1120–1123.

Spielberger, C., & Reheiser, E. (2009). Assessment of emotions: Anxiety, anger, depression and curiosity. Applied Psychology: Health and Well-Being, 3, 271–302.

Spielberger, C., & Starr, L. (1994). Curiosity and exploratory behavior. In H. O’Neil Jr., & D. Drillings (Eds.), Motivation: Theory and Research (pp. 221–243). Lawrence Erlbaum Associates.

Stańkowski, B. (2009). Konflikt nauczyciel-uczeń. Uzdrawianie relacji w świetle reguły 5R [The teacher–student conflict. Improving relationships in light of the 5R rule]. WAM.

Tezer, E., & Demir, A. (2001). Confilict behaviors toward same-sex peers among male and female late adolescents. Adolescence, 36, 525–533.

Tyszkowa, M. (1986). Zachowanie się dzieci w sytuacjach trudnych [Children’s behaviours in difficult situations]. PWN.

Williams, K., & McGillicuddy-De Lisi, A. (2000). Coping strategies in Adolescent. Journal of Applied Developmental Psychology, 20, 537–549.

Włodarczyk, D. (2017). Relationship of trait curiosity to the dynamics of coping and quality of life in myocardial infarction patients. Polish Psychological Bulletin, 48(3), 347–356. http://doi.org/10.1515/ppb-2017-0040

Włodarczyk, D., & Wrześniewski, K. (2005). Ocena stresu w kategoriach wyzwania u chorych po zawale serca – próba syntezy na podstawie danych empirycznych [Stress evaluation in terms of challenge in heart attack patients: An attempt at synthesis based on empirical data]. Przegląd Psychologiczny, 4, 339–358.

Włodarczyk, D., & Wrześniewski, K. (2010). Kwestionariusz Oceny Stresu (KOS) [Stress Assessment Questionnaire (SAQ)]. Przegląd Psychologiczny, 4, 479–496.

Wojciszke, B. (2011). Psychologia społeczna [Social psychology]. Scholar.

Wrześniewski, K. (1991). Trójczynnikowy inwentarz stanów i cech osobowości [Three-Factor Inventory of Personality States and Traits (TIPST)]. Przegląd Lekarski, 2, 222–225.

Zimmerman, J., Morrison, A., & Heimberg, R. (2015). Social ankiety, submissiveness, and shame in men and women: A moderated mediation analysis. British Journal of Clinical Psychology, 54(1), 1–15.