The identity premises of stereotypisation
Keywords:
classical (trait-laden) stereotype; conspiracy stereotype; schemata distinctiveness; personal identity; social identity; balanced identity; the lack of identity
Abstract
The purpose of the current study was to investigate the relationship between identity and readiness for classical and conspiracy stereotyping. The conspiracy stereotypes are holistic representations of the entire out-groups, whereas the classical stereotypes are mainly trait-theories of a typical out- -grouper. The obtained results suggest that the strongest propensity for both kinds of stereotyping is typically related to social identity whereas the lowest – to individual identity. It was also observed that the individuals with the well-balanced identity (when the personal and the social identity is well developed) have the cognitive tools characteristic for both personal and social identity. It can be assumed that social identity plays an important role in conspiracy stereotyping, as subjects with well-balanced identity were more prone for this kind of stereotyping, which is extensively discussed in the paper.
References
Boski, P., Jarymowicz, M., Malewska-Peyre, H. (red.) (1992). Tożsamość a odmienność kulturowa. Warszawa: Instytut Psychologii PAN.
Cała, A. (1996). Autostereotypy i stereotypy narodowe. W: I. Krzemiński (red.), Czy Polacy są antysemitami? (s. 199-298). Warszawa: Oficyna Wydawnicza.
Cała, A. (2001). Stereotyp Żyda i Niemca – trwałość i zmiany. W: M. Kofta, A. Jasińska-Kania (red.), Stereotypy i uprzedzenia: uwarunkowania społeczno-kulturowe (s. 249-261). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Groh, D. (1987). The temptation of conspiracy theory or: Why do bad thinks happen to god people? Part I: Preliminary draft of a theory of conspiracy theories. W: C. F. Graumann, S. Moscovici (red.), Changing conceptions of conspiracy (s. 1-13). New York: Springer.
Grzesiak, M., Kamińska-Feldman, M. (2001). Tożsamościowe przesłanki posługiwania się stereotypem duszy grupowej. Studia Psychologiczne, 39, 93-106.
Grzesiak-Feldman, M. (2004). Skłonność do spiskowej oraz egzemplarycznej stereotypizacji: uwarunkowania tożsamościowe (mps pracy doktorskiej, Wydział Psychologii, Uniwersytet Warszawski).
Jarymowicz, M. (1992a). Tożsamość jako efekt rozpoznawania siebie wśród swoich i obcych. W: P. Boski, M. Jarymowicz, H. Malewska-Peyre (red.), Tożsamość a odmienność kulturowa (s. 213-275). Warszawa: Instytut Psychologii PAN.
Jarymowicz, M. (1992b). Schematy JA, MY a uprzedzenia międzygrupowe. W: Z. Chlewiński, I. Kurcz (red.), Stereotypy i uprzedzenia (s. 45-56). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Jarymowicz, M. (1993a). Odrębność schematowa Ja-My-Oni a społeczne identyfikacje. Przegląd Psychologiczny, 1, 7-26.
Jarymowicz, M. (1993b). An attempt to operationalize social versus personal identity constructs. W: M. Jarymowicz (red.), To know Self–To understand Others (s. 50-60). Poznań–Warsaw–Rotterdam: Eburon Delft.
Jarymowicz, M. (1994a). W stronę indywidualnej podmiotowości i zbliżeń z innymi: podmiotowe podstawy społecznych identyfikacji. W: M. Jarymowicz (red.), Poza egocentryczną perspektywą widzenia siebie i świata (s. 11-33). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Jarymowicz, M. (1994b). O formach umysłowego ujmowania MY i ich związku ze spostrzeganiem innych. W: M. Jarymowicz (red.), Poza egocentryczną perspektywą widzenia siebie i świata (s. 191-199). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Jarymowicz, M. (2000). Psychologia tożsamości. W: J. Strelau (red.), Psychologia podręcznik akademicki (s. 107-125). Gdańsk: GWP.
Kamińska-Feldman, M. (1994). Asymetria w ocenianiu dystansów Ja-Inni. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Wydziału Psychologii UW.
Kamińska-Feldman, M. (1997). Czy błąd asymetrii w ocenianiu dystansów Ja-Inni jest przejawem utajonego działania stereotypów? Studia Psychologiczne, 35, 97-115.
Kamińska-Feldman, M. (2001). Efekt asymetrii w szacowaniu dystansów Ja-Inni i test utajonych skojarzeń (IAT) jako miary stereotypów. Studia Psychologiczne, 30, 197-210.
Kamińska-Feldman, M. (2002). Związki poznawczej indywiduacji z efektem asymetrii w spostrzeganiu dystansów Ja-Inni jako miara stereotypów społecznych. W: M. Lewicka, J. Grzelak (red.), Jednostka i społeczeństwo (s. 185-216). Gdańsk: GWP.
Kofta, M. (1995). Stereotype of a group-as-a-whole: The role of diabolic causation schema. Polish Psychological Bulletin, 26, 83-96.
Kofta, M. (1996). Wprowadzenie do psychologii stereotypów i uprzedzeń. W: M. Marody, E. Gucwa- -Leśny (red.), Podstawy życia społecznego w Polsce (s. 198-217). Warszawa: Instytut Studiów Społecznych UW.
Kofta, M. (2001). Stereotyp spiskowy jako centralny składnik antysemityzmu. W: M. Kofta, A. Jasińska-Kania (red.), Stereotypy i uprzedzenia: uwarunkowania społeczno-kulturowe (s. 274-297). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Kofta, M., Narkiewicz-Jodko, W. (2001). Wartości a bytowość grupy, stereotypy spiskowe i uprzedzenia. W: D. Doliński, B. Weigl (red.), Od myśli i uczuć do decyzji i działań (s. 59-74). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Kofta, M., Sędek, G. (1992). Struktura poznawcza stereotypu etnicznego, bliskość wyborów parlamentarnych a przejawy uprzedzeń antysemickich. W: Z. Chlewiński, I. Kurcz (red.), Stereotypy i uprzedzenia (s. 67-86). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Kofta, M., Sędek, G. (1995). Stereotyp „duszy grupowej”, wybory parlamentarne a postawy wobec osób pochodzenia żydowskiego. W: B. Wojciszke (red.), Jacy są Polacy? Badania opinii społecznej jako źródło wiedzy psychologicznej (s. 55-72). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Kofta, M., Sędek, G. (1999). Stereotyp duszy grupowej a postawy wobec obcych: wyniki badań sondażowych. W: B. Wojciszke, M. Jarymowicz (red), Psychologia rozumienia zjawisk społecznych (s. 173-208). Warszawa–Łódź: PWN.
Kwiatkowska, A. (1999). Tożsamość społeczna a społeczne kategoryzacje. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Maison, D. (1995). Do we say what we think? On the implications for research of an anti-discrimination norm. Polish Psychological Bulletin, 26, 175-187.
Maison, D. (1997). Jak powstają stereotypy narodowe. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Wydziału Psychologii UW.
Maison, D., Bruin, R. (1999). Test utajonych skojarzeń (IAT) Greenwalda: metoda badania utajonych postaw. Studia Psychologiczne, 37, 61-81.
Maison, D., Greenwald, A. G., Bruin, R. (2001). The Implicit Association Test as a measure of implicit consumer attitudes. Polish Psychological Bulletin, 32, 61-70.
Moscovici, S. (1987). The conspiracy mentality. W: C. F. Graumann, S. Moscovici (red.), Changing conceptions of conspiracy (s. 151-169). New York: Springer.
Szuster-Zbrojewicz, A. (1989). Poznawcze wyodrębnienie własnej osoby a przejawy asymetrii w ocenianiu dystansów JA-MY-INNI. Studia Psychologiczne, 27, 2, 41-54.
Tajfel, H., Turner, J. C. (1986). The social identity theory of intergroup behaviour. W: S. Worchel, W. G. Austin (red.), The psychology of intergroup relations (s. 7-24). Chicago: Nelson-Hall.
Turner, J. C. (2001). Teoria autokategoryzacji. W: A. Manstead, M. Hewstone (red.), Encyklopedia Blackwella. Psychologia społeczna (s. 632-634). Warszawa: Wyd. Santorski & Co.
Weigl, B. (1999). Stereotypy i uprzedzenia etniczne u dzieci i młodzieży. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Weigl, B., Łukaszewski, W. (1992). Modyfikacja stereotypów i uprzedzeń etnicznych u dzieci. W: Z. Chlewiński, I. Kurcz (red.), Stereotypy i uprzedzenia (s. 105-120). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Cała, A. (1996). Autostereotypy i stereotypy narodowe. W: I. Krzemiński (red.), Czy Polacy są antysemitami? (s. 199-298). Warszawa: Oficyna Wydawnicza.
Cała, A. (2001). Stereotyp Żyda i Niemca – trwałość i zmiany. W: M. Kofta, A. Jasińska-Kania (red.), Stereotypy i uprzedzenia: uwarunkowania społeczno-kulturowe (s. 249-261). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Groh, D. (1987). The temptation of conspiracy theory or: Why do bad thinks happen to god people? Part I: Preliminary draft of a theory of conspiracy theories. W: C. F. Graumann, S. Moscovici (red.), Changing conceptions of conspiracy (s. 1-13). New York: Springer.
Grzesiak, M., Kamińska-Feldman, M. (2001). Tożsamościowe przesłanki posługiwania się stereotypem duszy grupowej. Studia Psychologiczne, 39, 93-106.
Grzesiak-Feldman, M. (2004). Skłonność do spiskowej oraz egzemplarycznej stereotypizacji: uwarunkowania tożsamościowe (mps pracy doktorskiej, Wydział Psychologii, Uniwersytet Warszawski).
Jarymowicz, M. (1992a). Tożsamość jako efekt rozpoznawania siebie wśród swoich i obcych. W: P. Boski, M. Jarymowicz, H. Malewska-Peyre (red.), Tożsamość a odmienność kulturowa (s. 213-275). Warszawa: Instytut Psychologii PAN.
Jarymowicz, M. (1992b). Schematy JA, MY a uprzedzenia międzygrupowe. W: Z. Chlewiński, I. Kurcz (red.), Stereotypy i uprzedzenia (s. 45-56). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Jarymowicz, M. (1993a). Odrębność schematowa Ja-My-Oni a społeczne identyfikacje. Przegląd Psychologiczny, 1, 7-26.
Jarymowicz, M. (1993b). An attempt to operationalize social versus personal identity constructs. W: M. Jarymowicz (red.), To know Self–To understand Others (s. 50-60). Poznań–Warsaw–Rotterdam: Eburon Delft.
Jarymowicz, M. (1994a). W stronę indywidualnej podmiotowości i zbliżeń z innymi: podmiotowe podstawy społecznych identyfikacji. W: M. Jarymowicz (red.), Poza egocentryczną perspektywą widzenia siebie i świata (s. 11-33). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Jarymowicz, M. (1994b). O formach umysłowego ujmowania MY i ich związku ze spostrzeganiem innych. W: M. Jarymowicz (red.), Poza egocentryczną perspektywą widzenia siebie i świata (s. 191-199). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Jarymowicz, M. (2000). Psychologia tożsamości. W: J. Strelau (red.), Psychologia podręcznik akademicki (s. 107-125). Gdańsk: GWP.
Kamińska-Feldman, M. (1994). Asymetria w ocenianiu dystansów Ja-Inni. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Wydziału Psychologii UW.
Kamińska-Feldman, M. (1997). Czy błąd asymetrii w ocenianiu dystansów Ja-Inni jest przejawem utajonego działania stereotypów? Studia Psychologiczne, 35, 97-115.
Kamińska-Feldman, M. (2001). Efekt asymetrii w szacowaniu dystansów Ja-Inni i test utajonych skojarzeń (IAT) jako miary stereotypów. Studia Psychologiczne, 30, 197-210.
Kamińska-Feldman, M. (2002). Związki poznawczej indywiduacji z efektem asymetrii w spostrzeganiu dystansów Ja-Inni jako miara stereotypów społecznych. W: M. Lewicka, J. Grzelak (red.), Jednostka i społeczeństwo (s. 185-216). Gdańsk: GWP.
Kofta, M. (1995). Stereotype of a group-as-a-whole: The role of diabolic causation schema. Polish Psychological Bulletin, 26, 83-96.
Kofta, M. (1996). Wprowadzenie do psychologii stereotypów i uprzedzeń. W: M. Marody, E. Gucwa- -Leśny (red.), Podstawy życia społecznego w Polsce (s. 198-217). Warszawa: Instytut Studiów Społecznych UW.
Kofta, M. (2001). Stereotyp spiskowy jako centralny składnik antysemityzmu. W: M. Kofta, A. Jasińska-Kania (red.), Stereotypy i uprzedzenia: uwarunkowania społeczno-kulturowe (s. 274-297). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Kofta, M., Narkiewicz-Jodko, W. (2001). Wartości a bytowość grupy, stereotypy spiskowe i uprzedzenia. W: D. Doliński, B. Weigl (red.), Od myśli i uczuć do decyzji i działań (s. 59-74). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Kofta, M., Sędek, G. (1992). Struktura poznawcza stereotypu etnicznego, bliskość wyborów parlamentarnych a przejawy uprzedzeń antysemickich. W: Z. Chlewiński, I. Kurcz (red.), Stereotypy i uprzedzenia (s. 67-86). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Kofta, M., Sędek, G. (1995). Stereotyp „duszy grupowej”, wybory parlamentarne a postawy wobec osób pochodzenia żydowskiego. W: B. Wojciszke (red.), Jacy są Polacy? Badania opinii społecznej jako źródło wiedzy psychologicznej (s. 55-72). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Kofta, M., Sędek, G. (1999). Stereotyp duszy grupowej a postawy wobec obcych: wyniki badań sondażowych. W: B. Wojciszke, M. Jarymowicz (red), Psychologia rozumienia zjawisk społecznych (s. 173-208). Warszawa–Łódź: PWN.
Kwiatkowska, A. (1999). Tożsamość społeczna a społeczne kategoryzacje. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Maison, D. (1995). Do we say what we think? On the implications for research of an anti-discrimination norm. Polish Psychological Bulletin, 26, 175-187.
Maison, D. (1997). Jak powstają stereotypy narodowe. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Wydziału Psychologii UW.
Maison, D., Bruin, R. (1999). Test utajonych skojarzeń (IAT) Greenwalda: metoda badania utajonych postaw. Studia Psychologiczne, 37, 61-81.
Maison, D., Greenwald, A. G., Bruin, R. (2001). The Implicit Association Test as a measure of implicit consumer attitudes. Polish Psychological Bulletin, 32, 61-70.
Moscovici, S. (1987). The conspiracy mentality. W: C. F. Graumann, S. Moscovici (red.), Changing conceptions of conspiracy (s. 151-169). New York: Springer.
Szuster-Zbrojewicz, A. (1989). Poznawcze wyodrębnienie własnej osoby a przejawy asymetrii w ocenianiu dystansów JA-MY-INNI. Studia Psychologiczne, 27, 2, 41-54.
Tajfel, H., Turner, J. C. (1986). The social identity theory of intergroup behaviour. W: S. Worchel, W. G. Austin (red.), The psychology of intergroup relations (s. 7-24). Chicago: Nelson-Hall.
Turner, J. C. (2001). Teoria autokategoryzacji. W: A. Manstead, M. Hewstone (red.), Encyklopedia Blackwella. Psychologia społeczna (s. 632-634). Warszawa: Wyd. Santorski & Co.
Weigl, B. (1999). Stereotypy i uprzedzenia etniczne u dzieci i młodzieży. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Weigl, B., Łukaszewski, W. (1992). Modyfikacja stereotypów i uprzedzeń etnicznych u dzieci. W: Z. Chlewiński, I. Kurcz (red.), Stereotypy i uprzedzenia (s. 105-120). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Published
2019-03-27
Issue
Section
Articles
Copyright (c) 2006 Roczniki Psychologiczne
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
