Problem NATO w relacjach niemiecko-ukraińskich w XXI wieku. Zarys zagadnienia
Abstrakt
Zakres i intensywność współpracy między RFN i Ukrainą, mimo dużych oczekiwań i nadziei wyrażanych przede wszystkim przez stronę ukraińską, w pierwszych dwóch dekadach XXI wieku nie osiągnął zbyt wysokiego poziomu. Władze niemieckie nie tylko nie wypracowały w tym okresie jasno sprecyzowanej koncepcji politycznej wobec tego kraju, ale stały się nawet jednym z głównych zwolenników realizacji zasady Russia First. Konieczność uwzględnienia przez Berlin przesłanek determinowanych znaczeniem Moskwy dla europejskiego i światowego bezpieczeństwa jest stałym czynnikiem warunkującym pozycję Niemiec w kwestii rozszerzenia NATO o Ukrainę, bez uwzględnienia którego nie można w sposób właściwy zdiagnozować dynamiki relacji niemiecko-ukraińskich. Stanowisko Berlina w tej kwestii charakteryzuje wyraźnie niezmiennie negatywne podejście. Podczas trwającego od 2014 r. rosyjsko-ukraińskiego konfliktu zbrojnego Ukraina nie doczekała się zarysowania jasnej perspektywy członkostwa. Co więcej, w istniejącej sytuacji kwestia ta traktowana jest jako czynnik budujący dodatkowe napięcia i tym samym uniemożliwiający dyplomatyczne przezwyciężenie kryzysu. Tego rodzaju podejście, w warunkach prawdopodobnej permanentności konfliktu, oznacza nie tylko realne zdjęcie kwestii rozszerzenia Sojuszu na Wschód z euroatlantyckiej agendy, ale prawdopodobnie również długotrwałe jej „zamrożenie”.
Bibliografia
Buhbe M., Grundzüge einer deutsche Russland-Strategie, w: Deutschland in den internationalen Beziehungen. Ziele, Instrumente, Perspektiven, III 2007, Bonn–Berlin: Freidrich Ebert Stiftung 2007, s. 8.
Drzewicki A., Działania prewencyjne w polityce bezpieczeństwa Republiki Federalnej Niemiec na przykładzie konfliktu zbrojnego na Ukrainie, w: Niemcy z polskiej pespektywy, red. K. Gelles, Wrocław 2016, s. 71-88, „Niemcoznawstwo”, t. 24.
Drzewicki A., Europa Środkowa i Wschodnia w polityce bezpieczeństwa Republiki Federalnej Niemiec 1990-1998. Stanowisko niemieckich partii politycznych, Toruń: Wyd. Adam Marszałek 2010.
Drzewicki A., Europejska Polityka Wschodnia – doświadczenia i wnioski dla Polski, „Przegląd Zachodni” 2011, nr 3, s. 45-65.
Friedman G., Następna dekada. Gdzie byliśmy i dokąd zmierzamy, Kraków: Wydawnictwo Literackie 2012.
Jung F.J., Streitkräfte als Instrument einer umfassenden, vernetzen Sicherheits- und Verteidigungspolitik, w: Sicherheitspolitik in neuen Dimensionen, Hamburg–Berlin–Bonn: Bundesakademie für Sicherheitspolitik 2009, s. 42.
Knüpling F., Od Bałkanów do Hindukuszu. Czerwono-zielona polityka zagraniczna przed nowymi wyzwaniami, „Dialog. Magazyn Polsko-Niemiecki” 2005, nr 69-70, s. 25.
Kontratjuk S.V., Evropejska polityka objednanoji Nimeththyny, Kyjiv 2008, s. 191-202.
Kudrjathenko A.I., Ukrajinsko-nimecki vidnosyny v konteksti globalnyh zrushen na kontynenti, w: Ukrajina v Evropi: poshuky spilnoho majbutnoho, Kyjiv 2009, s. 204.
Kwiatkowska-Drożdż A., Fymark K., Deutschland im Russland-Ukraine-Konflikt: eine politische oder eine humanitäre Aufgabe?, „Ukraine-Analysen”, 24 III 2015, nr 148, s. 3.
Madej M., Konflikt na Ukrainie – implikacje dla NATO i Polski, w: Implikacje konfliktu ukraińskiego dla polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Polski. Aspekty polityczne, wojskowe, gospodarcze oraz społeczne, red. naukowa K. Czornik, M. Lakomy, M. Stolarczyk, Katowice 2016, s. 228-246.
Major C., Moelling Ch., Zwischen Krisen und Verantwortung: Eine erste Bilanz der neuen deutschen Verteidigungspolitik, XII 2015, Note du Cerfa 127, Studienkomitee für deutsch-französische Beziehungen (Cerfa).
Manzhoła V.A., Ukrajina v systemi dvostronnih vidnosyn is providnymi evropejskymi krajinamy, w: Zovnishnja polityka Ukrajiny – 2008: Strategithni ocinky, prognozy ta priorytety, red. G.M. Perepelyci, Kyjiv 2009, s. 273-274.
Meister S., Niemiecki szpagat, „Nowa Europa Wschodnia” 2009, nr 2, s. 50.
Niemcy i Rosja o bezpieczeństwie, „Tydzień na Wschodzie”. Ośrodek Studiów Wschodnich 2010, nr 20, s. 10.
Ochmann C., Zbliżenie poprzez powiązania, „Dialog. Magazyn Polsko-Niemiecki” 2006, nr 76, s. 70-71.
Pacuła P., Przyszłość polityki „otwartych drzwi” NATO, „Bezpieczeństwo Narodowe” 2012, nr 1(21), s. 99.
Pietraś M., Stosunki Ukrainy z Sojuszem Północnoatlantyckim, w: Ukraina w stosunkach międzynarodowych, red. M. Pietraś, T. Kapuśniak, Lublin: Wydawnictwo UMSC 2007, s. 360-365.
Relacje gospodarcze Niemiec z krajami Europy Środkowo-Wschodniej, Raport, Ośrodek Studiów Wschodnich, 15.09.2008.
Schwall-Düren A., Polacy i Niemcy – partnerzy w kształtowaniu aktywnej polityki wschodniej? Wykład ku czci Willy Brandta, XII 2006 r., Warszawa: Fundacja im. Friedricha Eberta 2006, s. 19-20.
Sedlmayr S., Die aktive Aussen- und Sicherheitspolitik der rot-grünen Bundesregierung 1998-2005, Wiesbaden 2008, s. 133-140.
Shapovolova O.I., Ukrajina v systemi dvostronnih vidnosyn is providnymi evropejskymi krajinamy, w: Zovnishnja polityka Ukrajiny – 2009: Strategithni ocinky, prognozy ta priorytety, red. G.M. Perepelyci, Kyjiv 2010, s. 272.
Shapovolova O.I., Ukrajina v systemi dvostronnih vidnosyn is providnymi evropejskymi krajinamy, w: Zovnishnja polityka Ukrajiny – 2010: Strategithni ocinky, prognozy ta priorytety, red. G M. Perepelyci, Kyjiv 2011, s. 267.
Stosunki Rosja–Niemcy w latach 1998-2005, Raport OSW/CSM, Warszawa, II 2006.
Trener J., Berlin – Moskwa: nowy rzeczowy styl Niemców?, „Dialog. Magazyn Polsko-Niemiecki” 2007, nr 77-78, s. 62-66.
Żerko S., Niemcy wobec konfliktu w Gruzji (sierpień 2008 r.), „Biuletyn Instytutu Zachodniego” 2008, nr 1.
Copyright (c) 2019 Roczniki Nauk Społecznych
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
