Uchwała rady najwyższej Ukrainy „Про відзначення на державному рівні 75-х роковин початку депортації Українців” i jej rola w stosunkach polsko-ukraińskich

Andrzej Gil

doi:10.18290/rns.2019.47.1-1

Andrzej Gil Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0002-6415-8339

DOI: https://doi.org/10.18290/rns.2019.47.1-1

Słowa kluczowe: deportacje; stosunki ukraińsko-polskie; polityka historyczna

Abstrakt

Artykuł przedstawia okoliczności związane z uchwaleniem przez Radę Najwyższą Ukrainy dekretu o obchodzeniu 75. rocznicy zapoczątkowania deportacji Ukraińców z Polski po II wojnie światowej. Prezentuje także uwarunkowania samej deportacji, a także możliwe skutki realizacji tej uchwały. Autor wyraża przypuszczenie, że dyskusja wokół uchwały, a przede wszystkim samej deportacji, wpłynie negatywnie na współczesne stosunki ukraińsko-polskie.

Bibliografia

Babicki M.A., Sytuacja mniejszości narodowych i etnicznych w państwach Europy Środkowo-Wschodniej w latach 1989-2004 z punktu widzenia społeczności międzynarodowej, „Acta Politica”. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego 2015, nr 34.

Ciesielski S., Masowe deportacje w ZSRR – charakterystyka wybranych aspektów zjawiska, „Dzieje Najnowsze” 33(2001), nr 3.

Drozd R., Polityka władz wobec ludności ukraińskiej w Polsce w latach 1944-1989, Warszawa 2001.

Drozd R., Ukraińcy w Polsce 1944-1947 – losy, postawy, nastroje, w: Akcja „Wisła”, red. J. Pisuliński, Warszawa 2003.

Eberhardt P., Polska granica wschodnia 1939-1945, Warszawa 1995.

Mironowicz E., Polityka władz Polski Ludowej wobec Ukraińców w latach 1944-1947, w: Akcja „Wisła”, red. J. Pisuliński, Warszawa 2003.

Olejnik L., Wysiedlenie Niemców z Europy Środkowo-Wschodniej w polityce międzynarodowej (1939-1945). Wybrane problemy. „Si vis pacem, para bellum”. Bezpieczeństwo i polityka Polski: księga jubileuszowa ofiarowana profesorowi Tadeuszowi Dubickiemu, red. R. Majzner, Częstochowa–Włocławek 2013. „Zeszyty Historyczne”, t. 12.

Pazik A., Migracje przymusowe jako instrument konsolidacji państwa narodowego w XX wieku. Przypadek wysiedleń Niemców z Polski po II wojnie światowej, „Kultura i Polityka”. Zeszyty naukowe Wyższej Szkoły Europejskiej im. ks. Józefa Tischnera w Krakowie 2013, nr 13.

Pisuliński J., Przesiedlenie ludności ukraińskiej z Polski do USRR w latach 1944-1947, Rzeszów 2017.

Przybysz K., Polska myśl polityczna 1939-1945. Zarys problematyki, Warszawa 2000.

Repatriacja czy deportacja. Przesiedlenie Ukraińców z Polski do USRR 1944-1946, t. 1, Dokumenty 1944-1945, red. E. Misiło, Warszawa 1996.

Repatriacja czy deportacja. Przesiedlenie Ukraińców z Polski do USRR 1944-1946, t. 2, Dokumenty 1946, red. E. Misiło, Warszawa 1999.

Teczka specjalna J. W. Stalina. Raporty NKWD z Polski 1944-1946, opr. zb., Warszawa 1998.

Wawryniuk A.A., Granica polsko-sowiecka po 1944 roku (na odcinku z Ukrainą), Chełm 2015.

Wrona J., Stosunki polsko-radzieckie w latach 1944-1945 i ich ukraińskie aspekty, w: Pogranicze. Studia z dziejów stosunków polsko-ukraińskich w XX wieku, red. Z. Mańkowski, Lublin 1992.

Zawistowska R., Demografia i rozmieszczenie ludności węgierskiej w Słowacji 1918-1950, „Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej” 46(2011).

Zürcher E. J., Turcja. Od sułtanatu do współczesności, Kraków 2013.

Бердинских В., Спецпоселенцы. Политическая ссылка народов советской России, Москва 2005.

Блитстейн П. Э., Национальное строительство лил русификация? Обязательное изучение русского языка в советских нерусских школах, w: Государство наций: Империя и национальное строительство в эпоху Ленина и Сталина, ред. Р. Г. Суни, Т. Мартин, Москва 2011.

Дённингхаус В., В тени «Большого Брата». Западные национальные меньшинства в СССР 1917-1938 гг., Москва 2011.

Депортації. Західні землі України кінця 30-х – початку 50-х рр. Документи, матеріали, спогади. У трьох томах, т. 2, 1946-1947 рр., упор. Ю. Сливка та ін., Львів 1998.

Дрозд Р., Полсько-українськи відносини на Холмщині, Надсянні та Лемківщині в 1944-1947 рр., w: Волинь і Холмщина 1938-1947. Полсько-українське протистояння та його відлуння. Дослідження, документи, спогади, [=Україна. Культурна спадщина, національна свідомість, державність, 2003/10], ред. Я. Ісаєвич, Львів 2003.

Заброварний С., Депортації 1944-1946… За кремлівським взірцем – викореніти до дна, „Український альманах 2004”, Варшава 2004.

Иосиф Сталин – Лаврентию Берии: «Их надо депортировать». Документы, факты, комментарии, вступ. ст., сост., послесл. Н. Бугай, Москва 1992.

Макар Ю., Горний М., Макар В., Салюк А., Від депортації до депортації. Суспільно-політичне життя холмсько-підляських українців (1915-1947). Дослідження. Спогади. Документи. У трьох томах, т. 1, Дослідження, Чернівці 2011.

Полян П., Депортации и этничность, w: Сталинские депортации 1928-1953, сост. Н.Л. Поболь, П. Полян, Москва 2005.

Савчук О., Свої серед своїх. Депортації українців з Холмщини й Підляшшя в 1944-1947 рр., Луцьк 2012.

Сергійчук В., Етнічні межі і державний кордон України, Київ 2008.

Сяньчжун Л., Плюсы и минусы политики «коренизации» СССР в 1920-е годы, „Ойкумена” 2014, nr 1.