Kryzys na granicy polsko-białoruskiej jako przejaw wojny hybrydowej. Aspekty administracyjnoprawne

Słowa kluczowe: migranci, kryzys, granica, prawo, wojna hybrydowa

Abstrakt

Niniejszy artykuł prezentuje rozważania dotyczące administracyjno-prawnych aspektów kryzysu migracyjnego na granicy polsko-białoruskiej. Jego celem jest podjęcie próby przedstawienia ram prawnych kryzysu migracyjnego oraz sformułowania postulatów, których realizacja może przyczynić się do jego rozwiązania. Przedmiotowe traktowanie ludzi przez władze białoruskie i bezduszne używanie ich do osiągnięcia określonych zamierzeń politycznych należy uznać za przejaw tzw. wojny hybrydowej. Sytuacja ta wymaga złożonej reakcji, w której wątki prawne, dyplomatyczne, gospodarcze i polityczne – jako odpowiednia narracja informacyjna – zostaną połączone. To jedyny sposób na przeciwdziałanie próbom instrumentalnego traktowania cudzoziemców, których zdrowie i życie są zagrożone. Bez względu bowiem na ich status prawny są istotami ludzkimi i opieka nad nimi powinna być prowadzona w duchu humanitaryzmu i zgodnie z zasadami prawa zarówno krajowego, jak i międzynarodowego. Jako wiodącą w pracy zastosowano metodę dogmatyczną. Ze względu na dużą dynamikę sytuacji na granicy uwzględnia stan prawny z dnia 1 listopada 2021 r.

Bibliografia

Antczak-Barzan A., Śliwa Z., Zaniewski R. (2016), Wojna XXI wieku. Początki wojny „trzeciej fali”, Warszawa: Vizja Press & IT.

Biernat S. (red.) (2020), Podstawy i źródła prawa Unii Europejskiej. System prawa Unii Europejskiej, t. 1, Warszawa: C.H. Beck.

Chlebny J. (red.) (2020), Prawo o cudzoziemcach. Komentarz, Warszawa: C.H. Beck.

Cymerys K. (2011), Aksjologia, idee i zasady ogólne Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej, Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne, nr 7(2), s. 385-397.

Fehler W., Marczuk K. P. (red.) (2015), Polityka Unii Europejskiej w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego, Warszawa: Difin.

Garlicki L., Zubik M. (red.) (2016), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. 2, Warszawa: C.H. Beck.

Gierasimow W. (2013), Ценность науки в предвидении. Новые вызовы требуют переосмысления форм и способов ведения боевых действий [Cennost’ nauki w priedwidienii. Nowyje wyzowy triebujut pierieosmyslenija form i sposobow wiedienijabojewych diej], Военно-промышленный Курьер [Wojenno-promyszlennyj Kurjer], № 8 (476), http://vpk-news.ru/sites/default/files/pdf/VPK_08_476.pdf

Grabowska K. (2015), Próba wyjaśnienia pojęcia i istoty wojen hybrydowych, Świat Idei i Polityki, t. 14, s. 259-282, https://repozytarium.ukw.edu.pl

Haczkowska M. (red.) (2015), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa: LexisNexis.

Hadzińska-Wyrobek A. (2009), Uchodźcy – odpowiedzialność społeczności międzynarodowej za ochronę uciekinierów, Civitas Hominibus. Rocznik Filozoficzno-Społeczny, t. 4, s. 63-77.

Hoffman F. G. (2007), Conflict in the 21st Century: The Rise of the Hybrid Wars, Arlington: Potomac Institute for Policy Studies.

Kumela-Romańska M. (2017), Administracyjnoprawny status cudzoziemca w Polsce, Warszawa: Wolters Kluwer.

Lewandowska A. (2016), Patologia informacji – jeden z elementów wojny hybrydowej, Ante Portas – Studia nad Bezpieczeństwem, nr 1(6), s. 187-199.

Mejsak R. J. (2012), System ochrony uchodźców w wymiarze uniwersalnym – perspektywa instytucjonalnoprawna, Studia Podlaskie, t. 20, s. 267-284.

Nemeth W. J. (2002), Future War and Chechnya: A Case for Hybrid Warfare, Monterey: Naval Postgraduate School.

Piechowiak M. (2003), Aksjologiczne podstawy Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej, Studia Prawnicze, z. 1(155), s. 5-29.

Piotrowski M. A. (2015), Konflikt nigdy nie jest prosty: amerykańska teoria i doktryna wojen oraz przeciwników hybrydowych, Sprawy Międzynarodowe, nr 2, s. 7-38.

Potyrała A. (2012), Ochrona uchodźców w ustawodawstwie państw członkowskich Unii Europejskiej z Europy środkowej i wschodniej, Środkowoeuropejskie Studia Polityczne, nr 1, s. 211-244.

Skoneczny Ł. (2016), Wojna hybrydowa – wyzwanie przyszłości? Wybrane zagadnienia, Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Wydanie specjalne: Wojna hybrydowa, nr 14, s. 41-44.

Skrzydło W. (2013), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa: Wolters Kluwer.

Słownik Języka Polskiego, https://sjp.pwn.pl/sjp/kryzys;2565070.html [dostęp: 01.11.2021].

Słownik wyrazów obcych (1980), J. Tokarski (red.), Warszawa: PWN.

Sobczak K. (2021a), Cudzoziemcy na polsko-białoruskiej granicy – wzniosek do ETPC o zabezpieczenie, Prawo.pl (data dodania: 24.08.2021) [dostęp: 01.11.2021].

Sobczak K. (2021b), MSZ: Stosujemy się do konwencji dotyczącej statusu uchodźców,Prawo.pl (data dodania: 24.08.2021), https://www.prawo.pl/prawo/konwencja-dotyczaca-statusu-uchodzcow-wg-msz-poska-stosuje-sie,510217.html [dostęp: 01.11.2021].

Sobczak K. (2021c), Prawo cudzoziemców do ochrony międzynarodowej – rozporządzenie zniosło ustawowe uprawnienie, Prawo.pl (data dodania: 26.08.2021), https://www.prawo.pl/prawo/prawo-cudzoziemcow-do-ochrony-miedzynarodowej-rozporzadzenie,510260.html [dostęp: 01.11.2021].

Stawicki R. (2019), System ochrony uchodźców a bezpieczeństwo w Polsce, Bulletin of Lviv State University of Life Safety, № 19, s. 93-100.

Stopa D., Bojar-Fijałkowski T. (2017), Prawa podstawowe obywateli Unii Europejskiej i ich ochrona prawna, Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo, nr 11(1), s. 107-132.

Szewczyk R. (2010), „Karta Praw Podstawowych” Unii Europejskiej, Studia Elbląskie, t. 11, s. 243-255.

Tuleja P. (red.) (2019), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa: Wolters Kluwer.

Wieruszewski R. (2008), Rola i znaczenie Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej dla ochrony praw człowieka, Przegląd Sejmowy, R. 16, nr 2, s. 41-59.

Wróbel A. (red.) (2019), Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Komentarz, Warszawa: C.H. Beck.

Żaczkiewicz-Zborska K. (2021), Prawnicy PAN: Władza narusza obowiązki państwa i nie szanuje godności uchodźców, Prawo.pl (data dodania: 24.08.2021), https://www.prawo.pl/prawo/wladza-narusza-obowiazki-panstwa-i-nie-szanuje-godnosci-uchodzcow,510204.html [dostęp: 01.11.2021].

Opublikowane
2021-12-31
Dział
Artykuły