Dlaczego koalicje nie powstają, chociaż mogłyby? Analiza przypadku Kanady z przełomu 2008 i 2009 roku

Katarzyna Domagała

doi:10.18290/rns.2019.11.3-5

Katarzyna Domagała Uniwersytet Wrocławski, Instytut Politologii https://orcid.org/0000-0001-9036-1050

DOI: https://doi.org/10.18290/rns.2019.11.3-5

Słowa kluczowe: Kanada; system westminsterski; koalicja gabinetowa; gubernator generalny

Abstrakt

Charakterystyczną cechą systemu westminsterskiego, do którego zalicza się system kanadyjski, jest brak tradycji tworzenia koalicji gabinetowych na poziomie federalnym. Znacznie częstszą formą rządu jest w nim jednopartyjny rząd mniejszościowy popierany przez parlamentarną większość tylko w kluczowych dla jego przetrwania głosowaniach. Niniejszy artykuł stanowi studium przypadku formowania koalicji gabinetowej w Kanadzie w 2008 roku. Celem tego politycznego przedsięwzięcia było ustanowienie przeciwwagi dla mniejszościowego rządu Stephena Harpera popieranego przez Partię Konserwatywną. Podczas analizy zaprezentowanej w artykule wyodrębnione zostały elementy systemu politycznego, które spowodowały, że nawet uzyskanie poparcia większości parlamentarnej nie pozwoliło opozycji na finalne przejęcie władzy. Szczególną uwagę poświęcono roli kanadyjskiego gubernatora generalnego, który miał znaczący wpływ na dynamikę wydarzeń na kanadyjskiej scenie politycznej w analizowanym okresie.

Bibliografia

History will be kind to Dion, „Toronto Star”, 20.10.2008, s. AA7.

No answer to wife's query, „Toronto Star”, 13.12.2008, s. AA5.

What happens next?, „CTV News”, 04.12.2008, https://www.ctvnews.ca/what-happens-next-1.348524 (dostęp: 02.07.2019).

th General Election, Elections Canada, https://www.elections.ca/content.aspx?section=ele&document=index&dir=pas/40ge&lang=e (dostęp: 20.06.2019).

Aucoin P., Jarvis M.D., Turnbull, L., Democratizing the Constitution: Reforming Responsible Government, Toronto: Edmond Montgomery Publication 2011.

Azzi S., Kwavnick D., Minority Governments in Canada, w: The Canadian Encyclopedia, https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/minority-government (dostęp: 15.06.2019).

Bakvis H., Minority Government in Canada: Conventions, Public Opinion, and Party Strategies – The 2015 Election and Beyond, Paper presented to ACSUS Biennial Conference, Politics and Public Policy Section Las Vegas, NV, October 14 17, 2015, s. 78, https://www.uvic.ca/hsd/publicadmin/assets/docs/PapersOfInterest/Bakvis-MinorityGovt-ACSUS-Oct14-17-2015.pdf (dostęp: 20.06.2019).

Bliss M., Alliance Wouldn’t Survive a Week, „National Post”, 02.12.2008, s. A1.

Bliss M., Ignoring Our Constitutional Tradition, „National Post”, 06.12.2008, s. A27.

Bliss M., Playing Footsie with the Enemy, „National Post”, 04.12.2008, s. A23.

Blondel J., Party Systems and Patterns of Government in Western Democracies, „Canadian Journal of Political Science” 1(2)1968, s. 180-203. DOI:10.1017/S0008423900036507.

Bonoguore T., Dion quits, but to remain at the helm until May, „Globe and Mail”, 20.10. 2008, https://www.theglobeandmail.com/news/politics/dion-quits-but-to-remain-at-the-helmuntil-may/article1064344/ (dostęp: 16.06.2019).

Cameron D.R., Ultimately, the System Worked, w: Parliamentary Democracy in Crisis, red. P.H. Russel, L. Sossin, Toroto–Buffalo–London: Toronto University Press 2009, s. 189-195.

Campbell C., Freeze C., Dropping gloves early, Rae walks out on forum, „Globe and Mail”, 17.11.2008, s. A1.

Chase S., NDP on verge of Broadbent's lifelong dream, „Globe and Mail”, 2.12.2008, s. A4.

Chung A., Bashing Bloc could backfire for PM; Attacks on `separatists' risk alienating voters”, „Toronto Star”, 03.12.2008, s. A.21.

Constitution Act 1867, https://laws-lois.justice.gc.ca/eng/const/page-1.html (dostęp: 05.06.2019).

Coyne A., Iggy's Coalition Problem, „Macleans.ca”, 25.03.2011, http://www2.macleans.ca/2011/03/25/iggys-coalition-problem/ (dostęp: 12.07.2019).

Desserud D.A., The Governor General, the Prime Minister and the Request to Prorogue, „Canadian Political Science Review” 3(2009), s. 40-54.

Diebel L., Canadians split over choices; But most don't want election if government toppled, survey finds, „Toronto Star”, 03.12.2008, s. A.18.

Ekos, Poll Results: A deeply divided public ponders prorogation. http://www.ekospolitics.com/wp-content/uploads/poll-results-dec-5-final.pdf (dostęp: 16.07.2019).

Elections Canada. (2008). Official Voting Results – Fortieth General Election 2008. Retrieved from https://www.elections.ca/scripts/OVR2008/default.html

English J.R., Coalition Governments in Canada, w: The Canadian Encyclopedia, https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/coalition-government (dostęp: 26.06.2019).

Flanagan T., Only Voters Have the Right to Decide on the Coalition, „Globe and Mail”, 09.01.2009, s. A13.

Flanagan T., Harper's Team. Behind th Scenes in the Conservative Rise to Power, Montreal & Kingston–London–Ithaca: McGill-Queen's University Press 2013.

Forsey E.A., Professor Angus on the British Columbia Election: A Comment, „Canadian Journal of Economics and Political Science” 19(1953), s. 226-230.

Franks C.E.S., Should the Governor General be Canada’s Head of State? Remarks prepared for the Annual Meeting of the Canadian Study of Parliament Group. Ottawa, 26 March 2010, http://cspg-gcep.ca/pdf/FranksPrsntn-e.pdf (dostęp: 02.07.2019).

Franks C.E.S., To Prorogue or Not to Prorogue, w: Parliamentary Democracy in Crisis, red. P.H. Russel, L. Sossin, Toroto–Buffalo–London: Toronto University Press 2009, s. 33-46.

Gabryś M., Przewodnik po konstytucji Kanady. Część pierwsza. Akt Konstytucyjny z 1867 roku, Kraków: Księgarnia Akademicka 2016.

Geddes J., Wherry A., Inside a crisis that shook the nation, „Macleans.ca”, 11.12.2008, https://www.macleans.ca/news/canada/inside-a-crisis-that-shook-the-nation/ (dostęp: 28.06.2019).

Hager M., Hunter J., Keller J., B.C. NDP to form government after confidence vote, „Globe and Mail”, 29.06.2017 r., https://www.theglobeandmail.com/news/british-columbia/christy-clarks-liberals-lose-confidence-vote/article35500474/ (dostęp: 20.06.2019).

Heard A.D., The Governor General's Suspension of Parliament: Duty Done or a Perilous Precedent?, w: Parliamentary Democracy in Crisis, red. P.H. Russel, L. Sossin, Toroto– Buffalo–London: Toronto University Press 2009, s. 47-63.

Heard A.D., The Governor General's decision to prorogue parliament: parliamentary democracy defended or endangered?, Edmonton: Centre for Constitutional Studies 2009.

Hicks B.M., Coalition Government Formation: Lessons for Canada, Paper Presented at the Canadian Political Science Association 85th Annual Conference June 6, 2013, Victoria, British Columbia, Canada, https://www.cpsa-acsp.ca/papers-2013/Hicks.pdf (dostęp: 02.07.2019).

Hogg P.W., Prorogation and the Power of the Governor General, „National Journal of Constitutional Law” 27(2009), s. 193-203.

Knopff R., Snow D., Harper's New Rules for Government Formation: Fact or Fiction?, „Canadian Parliamentary Review” 36(1)2013, s. 18-27.

LeDuc L., Coalition Government: When It Happens, How It Works, w: Parliamentary Democracy in Crisis, red. P.H. Russel, L. Sossin, Toroto–Buffalo–London: Toronto University Press 2009, s. 123-136.

MacDonald N.A., Bowden W.J., No Discretion: On Prorogation and the Governor General, „Canadian Parliamentary Review” 34(1)2011, s. 7-16.

Malcolmson P., Myers R., Baier G., Bateman T., The Canadian Regime: An Introduction to Parliamentary Government in Canada, Toronto: University of Toronto Press 2016.

McElroy J., Timeline: the B.C. Election that took 52 days, „CBC News”, 29.06.2017, https://www.cbc.ca/news/canada/british-columbia/timeline-the-b-c-election-that-took-52-days-1.418 4196 (dostęp: 20.06.2019).

McWhinney E., The Constitutional and Political Aspects of the Office of the Governor General, „Canadian Parliamentary Review” 32(2)2009, s. 2-8.

Parliament of Canada, https://lop.parl.ca/sites/ParlInfo/default/en_CA/Parliament/Parliaments (dostęp: 10.06.2019).

Potter A., Unbalanced Thoughts, „The Literary Review of Canada”, 17 (July-August) 2009, s. 3-4.

Smith J., Harper edges ahead of Ignatieff in poll; Conservative support up from October election, but regional breakdowns show Liberal strength, „Toronto Star”, 17.01.2009, s. A18.

Sobolewska-Myślik K., Partie i systemy partyjne na świecie, Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN 2004.

Tremblay G., Libre-opinion – La gouverneure générale doit acceder à une demande de prorogation ou de dissolution, „Le Devoir”, 04.12.2008, http://www.ledevoir.com/non-classe/220782/libre-opinion-la-gouverneure-generale-doit-acceder-a-une-demande-de-prorogation-ou-de-dissolution (dostęp: 10.07.2019).

Valpy M., G-G made Harper work for prorogue, „The Globe and Mail”, 6.12.2008, s. A4.

Verweij M., Oros A., Jacquin-Berdal D., Culture in World Politics: an Introduction, London: Palgrave Macmillan 1998.

Young L., Jansen J.H., Reforming Party and Election Finance in Canada, w: Money, Politics and Democracy. Canada's Party Finance Reforms, red. L. Young, H.J. Jansen, Vancouver –Toronto: UBC Press.