Społeczno-ekonomiczne uwarunkowania typów kapitału społecznego w Polsce. Studium empiryczne

  • Monika Adamczyk Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Nauk Społecznych
Słowa kluczowe: kapitał społeczny; typy kapitału społecznego: wiążący; pomostowy; podległościowy; status społeczno-ekonomiczny; grupa pokoleniowa starsza i młodsza

Abstrakt

Kluczowym pojęciem w prezentowanym artykule jest kapitał społeczny. Niesłabnące od lat zainteresowanie tą kategorią pojęciową wiąże się z narastającą potrzebą uruchomienia zasobów (takich, jak między innymi zaufanie, aktywność społeczna i obywatelska) pozostających w dyspozycji jednostek i społeczności lokalnych. W tym kontekście szczególnie interesującym zagadnieniem jest poznanie, po pierwsze, uwarunkowań występowania zasobów kapitału społecznego w różnych grupach wiekowych oraz, po drugie, związku, jaki zachodzi pomiędzy wiekiem i statusem społeczno-ekonomicznym a dyspozycją do wytwarzania jednego z trzech typów kapitału społecznego: wiążącego, pomostowego i podległościowego. Prezentowana w artykule analiza oparta jest na ilościowych badaniach empirycznych przeprowadzonych na próbie 1000 dorosłych Polaków. Zasadniczym wnioskiem płynącym z przeprowadzonej analizy jest twierdzenie, że w polskim społeczeństwie zarówno wiek, jak i status społeczno-ekonomiczny w dość znacznym stopniu różnicują dyspozycję do wytwarzania określonego typu kapitału społecznego.

Bibliografia

Adamczyk M., Wprowadzenie do teorii kapitału społecznego, Lublin 2013.

Aldridge S., Halpern D., Fitzpatrick S., Social Capital. A Discussion Paper, London 2002.

Bourdieu P., Ökonomisches Kapital, kulturelles Kapital, soziales Kapital, w: R. Kreckel (red.), Soziale Welt, soziale Ungleichheiten, Sonderband 2, Göttingen 1983.

Broda-Wysocki P., Determinanty aktywności obywatelskiej w Polsce, w: P. Sałustowicz (red.), Europa i praca, Materiały III Konwencji Ruchu Przeciw Bezradności Społecznej, Kraków 2003.

Coleman J., Social Capital in the Creation of Human Capital, „American Journal of Sociology”, 94(1988), Suplement, s. 95-120.

Domański H., Prestiż, Wrocław 1999.

Domański H., Dlaczego zawód jest wskaźnikiem pozycji społecznej?, w: H. Domański, Z. Sawiński, K. M. Słomczyński (red.), Nowa klasyfikacja i skale zawodów. Socjologiczne wskaźniki pozycji społecznej w Polsce, Warszawa 2007.

Fukuyama F., Zaufanie. Kapitał społeczny a droga do dobrobytu, Warszawa 1997.

Giza-Poleszczuk A., Marody M., Rychard A., Strategie i systemy. Polacy w obliczu zmiany społecznej, Warszawa 2000.

Gliński P., Demokracja bez partycypacji. O konieczności zaangażowania obywatelskiego uczniów, w: M. Dudzikowa, M. Czerepniak-Walczak (red.), Wychowanie: pojęcia – procesy – konteksty. Interdyscyplinarne ujęcie, t. IV, Gdańsk 2008.

Halpern D., Social Capital, Cambridge 2005.

Olechnicki K., Załęcki P., Słownik socjologiczny, Toruń 1997.

Putnam R., Demokracja w działaniu. Tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech, Kraków 1995.

Sawiński Z., Prace nad klasyfikacjami zawodów w Polsce, w: H. Domański, Z. Sawiński, K.M. Słomczyński (red.), Nowa klasyfikacja i skale zawodów. Socjologiczne wskaźniki pozycji społecznej w Polsce, Warszawa 2007.

Sikorska J., Społeczne zróżnicowanie aktywności ekonomicznej. Zmiany struktury źródeł utrzymania gospodarstw domowych w latach 1985-1995, w: H. Domański, A. Rychard (red.), Elementy nowego ładu, Warszawa 1997.

Słomczyński K., Szkoła i wykształcenie, w: Z. Krawczyk, W. Morawski (red.), Socjologia. Problemy podstawowe, Warszawa 1991.

Szczepański J., Elementarne pojęcia socjologii, Warszawa 1972.

Sztompka P., Socjologia. Analiza społeczeństwa, Kraków 2002.

Wasilewski J. (red.), Wybrane zagadnienia metodologiczno-teoretyczne badań socjologicznych, Kraków 1984.

Ustawa o działach administracji rządowej z dnia 13.04.2007 r., Dz. U. nr 65, poz. 437.

Wciórka B., Komunikat z badań CBOS, BS/30/2008, Zaufanie społeczne w latach 2002-2008, Warszawa 2008.

Weber M., Gospodarka i społeczeństwo, Warszawa 2002.

Ziółkowski M., Przemiany interesów i wartości społeczeństwa polskiego, Poznań 2000.

Opublikowane
2020-05-14
Dział
Artykuły