Co to znaczy rozumieć? Alfreda Schütza koncepcja świata życia jako perspektywa poznawcza i metodologiczna

  • Mariusz Zemło Uniwersytet w Białymstoku
Słowa kluczowe: Alfred Schütz; świat życia codziennego; rozumienie; socjologia wiedzy; metodologia

Abstrakt

W niniejszym artykule zostały nakreślone ramy, w których można prowadzić dyskusję na temat kategorii rozumienia, uwzględniając propozycje, które wyszły spod pióra Alfreda Schütza. Wstępnie także ta dyskusja została zainicjowana. Dotyczyła ona uwarunkowań decydujących o możliwości rozumienia, jak i samego rozumienia. Kwestię rozważono w dwóch kontekstach: działania przebiegającego w świecie życia oraz procedur badawczych podejmowanych przez uczonego. Poglądy Schütza starano się zarysować nie tylko w sposób referujący, lecz także na stworzonej kanwie prezentacyjnej zasygnalizować słabe punkty lub kontrowersje, jakie budzą się w związku z jego ustaleniami, a odnoszą się do kluczowej kategorii. Niniejsze ustalenia można zatem traktować jako zaproszenie do głębszych studiów nad inspirującymi pismami reprezentanta „socjologii fenomenologicznej”.

Bibliografia

Berger P.L., Luckmann T.: Społeczne tworzenie rzeczywistości, tłum. J. Niżnik, Warszawa: PIW 1983.
Husserl E.: Kryzys nauk europejskich i fenomenologia transcendentalna, tłum. W. Walczewska, Toruń: Comer 1999.
James W.: The Principles of Psychology, t. II, New York: Holt and Company 1890.
Krasnodębski Z.: Próba fenomenologicznego uzasadnienia socjologii rozumiejącej: Alfred Schütz, w: Z. Krasnodębski, Rozumienie ludzkiego zachowania. Rozważania o filozoficznych podstawach nauk humanistycznych i społecznych, Warszawa: PIW 1986, s. 112-144.
Mannheim K.: On the Interpretation of Weltanschauung, w: K. Mannheim, Essays on the Sociology of Knowledge, London: Routledge & Kegan Paul 1964, s. 33-83.
Natanson M.: Alfred Schütz on Social Reality and Social Science, w: Phenomenology and Social Reality. Essays in Memory of Alfred Schütz, red. M. Natanson, The Hague: Martinus Nijhoff 1970, s. 101-121.
Natanson M.: Introduction, w: A. Schütz, Collected Papers I, The Hague: Martinus Nijhoff 1962, s. XXV-XLVII.
Schütz A.: Collected Papers I, The Hague: Martinus Nijhoff 1962.
Schütz A.: Collected Papers II, The Hague: Martinus Nijhoff 1964.
Schütz A.: Fenomenologia i nauki społeczne, tłum. D. Lachowska, w: Fenomenologia i socjologia, red. Z. Krasnodębski, Warszawa: PWN 1989, s. 107-130.
Schütz A.: O wielości rzeczywistości, tłum. B. Jabłońska, w: A. Schütz, O wielości światów, Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos 2008, s. 17-56.
Schütz A.: Reflections on the Problem of Relevance, New Haven–London: Yale University Press 1970.
Schütz A.: Tworzenie pojęć i teorii naukach społecznych, w: A. Schütz, O wielości światów, tłum. B. Jabłońska, Kraków: Wydawnictwo Nomos 2008, s. 3-16.
Schütz A.: Luckmann T.: The Structures of the Life-World, London: Heinemann 1974.
Opublikowane
2020-05-05
Dział
Artykuły