Prawa pacjenta w działalności wybranych polskich organizacji eksperckich - think tanków

  • Błażej Kmieciak Uniwersytet Medyczny w Łodzi
Słowa kluczowe: prawa człowieka; prawa pacjenta; ochrona zdrowia; leczenie; szpitalne; think tank

Abstrakt

Prawa pacjenta należy zaliczyć do czołowych elementów debaty dotyczącej ochrony zdrowia człowieka. Odnoszą się one do szczególnej relacji, jaka istnieje pomiędzy osobą chorą oraz ekspertem medycznym. Pacjent w trakcie wizyty u lekarza/pielęgniarki, opowiada często o szczególnych, intymnych problemach. Stan ten powoduje, iż znajduje się on na znacznie gorszej pozycji niż np. lekarz.

Pojawienie się idei praw pacjenta miało na celu poprawę sytuacji, w jakiej znajdują się osoby leczone. Mowa w tym miejscu o osobach, których dobra bywały niejednokrotnie naruszane w trakcie terapii. Od pewnego czasu − także w Polsce − obserwujemy pojawienie się urzędów, którym celem jest ochrona praw pacjenta oraz kontrola zgłaszanych naruszeń. Jak się jednak okazuje, pełną niezależność w podejmowaniu podobnych działań mają organizacje pozarządowe. We wspomnianej grupie na szczególną uwagę zasługują ośrodki eksperckie think tanki. Ośrodki te podejmują stałą analizę sytuacji dotyczącej bezpieczeństwa państwa, problemów edukacyjnych oraz problemów zdrowotnych. W artykule ukazano działania dwóch, podobnych ośrodków: Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka i Instytutu Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej, które mają aktualnie szczególny wpływ na kształt debaty dotyczącej ochrony praw człowieka korzystającego z usług systemu ochrony zdrowia.

Bibliografia

Ciechanowski J., Chmielewska B., Czyż E.: Monitoring przestrzegania praw pacjenta i dostępu do stacjonarnego leczenia uzależnień od narkotyków, Warszawa: Helsińska Fundacja Praw Człowieka 2010.
Cywiński Z.: Walka o sprawiedliwość − wykluczenie prawne w skargach do Fundacji Helsińskiej, w: Prawo i wykluczenie – studium empiryczne, red. A. Turska, Warszawa: Wyd. C.H Beck 2010, s. 319-338.
Doroszewska A.: Socjologiczne aspekty praw pacjenta. Analiza wybranych problemów, w: Uwarunkowania prawne, ekonomiczne i socjologiczne funkcjonowania wybranych systemów ochrony zdrowia, red. T. Mróz, Białystok, Wyd. Temida 2 2011, s. 119-131.
Frontczak D.: Efektywna komunikacja lekarza z pacjentem, Warszawa: Wyd. Agora, http:// bi.gazeta.pl/im/4/10135/m10135204,LECZYC-BROSZURA.pdf [dostęp: 22.02.201].
Godlewski G.: Obserwacje psychiatryczne niezgodne z Konstytucją, „Biuletyn Informacyjny Programu Spraw Precedensowych” 7(2007), nr 7, s. 1-2.
Kęskrawiec M., Kelpiński J.: Sześć tygodni w piekle, „Newsweek” 2006, nr 18, s. 96-98.
Kulpa M.: Studium przypadków naruszeń praw pacjenta na przykładzie skarg wpływających do Poradni Praw Pacjenta – spotkanie zorganizowane na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym, https://spotkania-medyczne.wum.edu.pl/sites/spotkania-medyczne.wum.edu.pl/files/instytut_praw_pacjenta_i_edukacji_zdrowotnej_studium_przypadkow_naruszen_praw_pacjenta.pdf [dostęp: 17.11.2011].
List Porozumienia Organizacji Lekarskich skierowany do Instytucji pacjenckich, w związku z planowanymi działaniami protestacyjnymi, Warszawa 2011.
Meder J., Jarema M., Araszkiewicz A.: Raport: Psychiatryczna opieka środowiskowa w Polsce, Warszawa: Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej 2008.
Nowak A.: Pismo do Pana Marka Habera, podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia w zakresie nowelizacji ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, Warszawa: Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej 2009, s. 1-2.
Nowicka M.: Prawo do Ochrony zdrowia. Raport z monitoringu, Warszawa: Helsińska Fundacja Praw Człowieka 2002.
Nowicka M. i in., Prawa człowieka w szpitalach psychiatrycznych i domach pomocy społecznej, Warszawa: Helsińska Fundacja Praw Człowieka 1996.
Nachmias Ch.F., Nachmias D.: Metody badawcze w naukach społecznych, Poznań: Zysk i S-ka 2001.
O Instytucie, w: Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej, http://www.prawapacjenta.eu/ ?pId=o_instytucie [dostęp: 21.03.2013].
Pieniążek A., Stefaniuk M.: Socjologia prawa – zarys wykładu, Kraków: Wydawnictwo Zakamycze 2010.
Piotrkowski P.: List do Prof. I. Lipowicz, Rzecznika Praw Obywatelskich, Stowarzyszenie 1 czerwca, Łódź: 2013, http://www.porozumienie.1czerwca.pl/index.php/listy-do-nfz-i-mz/38-listy-do-nfz-i-mz/162-list-do-rzecznika-praw-obywatelskich [dostęp: 11.05.2015].
Projekt „Akademia dla Pacjenta”, w: Insytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej, http://www. prawapacjenta.eu/?pId=element_1_1201 [dostęp: 22.03.2013].
Pudzianowska D.: Seminarium, „obserwacje psychiatryczne – co zrobić, żeby było lepiej”, „Biuletyn Informacyjny Programu Spraw Precedensowych” 2007, nr 8, s. 1-2.
Rzepliński A., Kremplewski A.: Prawo do godnego traktowania w instytucjach izolacyjnych, Warszawa: Helsińska Fundacja Praw Człowieka 1996.
Raport: Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego, Warszawa: Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej 2006.
Raport. Osoby chorujące na schizofrenię w Polsce, Warszawa: Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej 2011.
Spis Organizacji Pacjentów, http://www.prawapacjenta.eu/?pId=433 [dostęp: 22.03.2013].
Smoczyński W.: Myślą i rządzą. Raport o think tankach, „Polityka”, http://www.polityka.pl/ swiat/analizy/303153,1,raport-o-think-tankach.read [dostęp: 12.03.2013].
Statut Fundacji Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej, http://www.prawapacjenta.eu/? pId=o_instytucie [dostęp: 21.03.2013].
Ustawa z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej. (Dz.U. z 2007 r., nr 14, poz. 89).
Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. (Dz.U. nr 111, poz. 535 z późn. zm.
Wieczorek M., Bogatko K.: Prawo antydyskryminacyjne w praktyce polskich sadów powszechnych. Raport z monitoringu, Warszawa: Polskie Towarzystwo Prawa Antydyskryminacyjnego 2013.
Więzienna służba zdrowia, obecny stan dyskusji i kierunki reform, red. E. Kościelska-Koszur, Warszawa: Wyd. Anna Maria Burchard 2012.
Ziętara W.: Istota think tanks, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, Sectio K Politologia 2009, nr 16, s. 177-200.
Zalewajko P.: Uwagi o zależności między socjologią prawa, a prawem karnym, „Ruch prawniczy, ekonomiczny i społeczny”, 4(2009), nr 4, s. 245-256.
Opublikowane
2020-05-05
Dział
Artykuły