Kryzysy legitymacji władzy w Abchazji i Osetii Południowej w ujęciu neopatrymonialnym
Słowa kluczowe:
kryzys legitymacji; kolorowe rewolucje; neopatrymonializm; Abchazja; Osetia Południowa
Abstrakt
Artykuł przedstawia zagadnienie kryzysów legitymacji władzy w dwóch pozbawionych powszechnego uznania parapaństwach kaukaskich: Abchazji i Osetii Południowej. Problem został omówiony w ujęciu neopatrymonialnym, które pozwala na analizę dynamiki systemów politycznych poza kategoriami demokratyzacji i modernizacji. Artykuł składa się z kilku części: prezentuje główne cechy postradzieckich reżimów politycznych w ujęciu neopatrymonialnym, omawia kryzysy legitymacji władzy w Abchazji w latach 2004 i 2014 oraz w Osetii Południowej w roku 2011. We wnioskach stwierdzono, że procesy polityczne w obu parapaństwach mają głównie nieformalny charakter i przebiegają w warunkach rywalizacji klanowej; omówione kryzysy wpisują się w kategorię „kolorowych rewolucji”, które nawiedziły przestrzeń postradziecką w latach 2003-2005 oraz że Rosja pozostaje ważnym elementem polityki parapaństw, aczkolwiek nie w pełni kontroluje mechanizmy sprawowania władzy i jej przekazywania.
Bibliografia
Carothers T.: The End of the Transition Paradigm, „Journal of Democracy” 13(2002), No. 1, s. 5-21.
Czachor R.: Abchazja, Osetia Południowa, Górski Karabach: geneza i funkcjonowanie systemów politycznych, Wrocław: Instytut Polsko-Rosyjski 2014.
Czachor R.: Elity polityczne Osetii Południowej wobec idei niepodległości, „Nowa Polityka Wschodnia” 2014, s. 50-64.
Czachor R.: Klanowość i polityka wewnętrzna Abchazji, „Miscellanea Posttotalitariana Wratislaviensa” 2015, nr 3, s. 65-74.
Fisun O.: Ukrainian Teeter-Totter: Vices and Virtures of a Neopatrimonial Democracy, „PONARS Eurasia Policy Memo” 2010, No. 120, s. 1-6.
Górecki W.: Ambiwalencja „niepodległości”. Abchazja: nieznana demokracja pod rosyjskim protektoratem, „Komentarze OSW” 2010, nr 34, s. 1-7.
Górecki W.: Separatystyczna Abchazja ma nowego prezydenta, „Tydzień na Wschodzie” 2011, nr 27 (187), www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2011-09-07/separatystyczna-abchazja-ma-nowego-prezydenta [dostęp: 20.01.2016].
Hale H.E.: Patronal Politics. Eurasian Regime Dynamics in Comparative Perspective, Cambridge: Cambridge University Press 2015.
Hale H.E.: Two Decades of Post-Soviet Regime Dynamics, „Demokratizatsiya. The Journal of Post-Soviet Democratization” 2(2012, No. 20, s. 71-77.
Huntington S.P.: Trzecia fala demokratyzacji, przeł. A. Dziurdziuk, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1995.
Ilkhamov A.: Neopatrimonialism, factionalism and patronage in post-Soviet Uzbekistan Democratization, w: Neopatrimonialism in Africa and Beyond, red. D.C. Bach, M. Gazibo, London 2012.
Kuzio T.: Transition in Post-Communist States: Triple or Quadruple?, „Politics” 21(2001), No. 3, s. 168-177.
Levitsky S., Way L.A.: Competitive Authoritarianism. Hybrid Regimes after the Cold War, Cambridge: Cambridge University Press 2010.
O’Donnell G.: Illusions about Consolidation, „Journal of Democracy” 7(1996), No. 2, s. 34-51.
Offe C.: Drogi transformacji. Doświadczenia wschodnioeuropejskie i wschodnioniemieckie, przeł. Z. Pucek, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1999.
Popescu N.: „Outsourcing” de facto Statehood. Russia and the Secessionist Entities in Georgia and Moldova, „CEPS Policy Brief” 2006, nr 109, http://aei.pitt.edu/11718/1/1361.pdf [dostęp: 20.01.2016].
Schedler A.: The Menu of Manipulation, „Journal of Democracy” 13(2002), No. 2, s.
Sepashvili G., Gularidze T.: Putin Meddles in Abkhazia Presidental Race, www.civil.ge/eng /article.php?id=7721 [dostęp: 20.01.2016].
Startsev Y.: ‘Informal’ Institutions and Practices: Objects to Explore as Methods to Use for Comparative Research, „Perspectives on European Politics and Society” 6(2005), No. 2, s. 331-351.
Абхазия: выборы президента, http://www.kavkaz-uzel.ru/articles/64962/ [dostęp: 20.01. 2016].
Абхазия: сотрудники МВД считают Сергея Багапша законно избранным президентом республики, http://www.kavkaz-uzel.ru/articles/63928/ [dostęp: 20.01.2016].
Александр Анкваб: „Смена системы власти − стратегическая задача движения”, www.kavkaz-uzel.ru/articles/59723 [dostęp: 20.01.2016].
Алексей Малашенко: переход „Единой Абхазии” в оппозицию инициирован российскими процессами, www.kavkaz-uzel. ru/articles/226155 [dostęp: 20.01.2016].
Алла Джиоева пообещала создать в Южной Осетии профессиональный парламент и провести аграрную реформу, www.kavkaz-uzel.ru/articles/195088 [dostęp: 20.01. 2016].
Алленова О.: Президент Кремля, „Коммерсанть” z 4 X 2004.
Алленова О.: Страна вошодящего Сочи, „Коммерсантъ Власть” z 17 XII 2007.
В Цхинвале сторонники Джиоевой заявляют о срыве соглашений и проводят акцию протеста, www.kavkaz-uzel.ru/articles/197853 [dostęp: 20.01.2016].
В Южной Осетии Бибилов снял свою кандидатуру с выборов президента, www.kav kaz-uzel.ru/articles/200611 [dostęp: 20.01.2016].
В Южной Осетии подводят итоги официальных и альтернативных выборов, www.kav kaz-uzel.ru/articles/103503 [dostęp: 20.01.2016].
Взорван офис общественно-политического движения „Амцахара”, www.kavkaz-uzel. ru/articles/38412 [dostęp: 20.01.2016].
Выборы в Южной Осетии: 25 марта,
Зыгарь М.: Верховный сыд Абхазии выбрал президента, „Коммерсанть” z 29 X 2004.
Маркедонов С.: Турбулентная Евразия: межэтнические, гражданские конфликты, ксенофобия в новых независимых государствах постсоветского пространства, Москва: Academia 2010.
Мацузато К.: Патронное президентство и политика в сфере идентичности в непризнанной Абхазии, „Вестник Евразии” 2006, nr 4, s. 132-159.
Новиков В.: Борьба за власть, „Коммерсантъ” z 19 III 2007.
Новиков В., Сысоев Г.: Выборы превратились в разбирательство, „Коммерсанть” z 20 X 2004.
Рауль Хаджимба призвал оппозицию Абхазии консолидироваться, www.kavkaz-uzel.ru /articles/165810 [dostęp: 20.01.2016].
О’Бойхин Д.: Выборы в де-факто государствах: Абхазия, Нагорный Карабах и Приднестровье в 2011-2012 гг., „Политическая наука” 2014, nr 3, s. 135-161.
Келехсаев: новому президенту Южной Осетии надо начинать с нуля, www.kavkaz-uzel.ru/articles/204577 [dostęp: 20.01.2016].
Лавров: Россия рассматривает происходящее в Абхазии как внутреннее дело абхазского народа, http://tass.ru/politika/1232231 [dostęp: 20.01.2016].
Оппозиция в Абхазии заявляет о взятии власти в свои руки, www.kavkaz-uzel.ru/arti cles/243324 [dostęp: 20.01.2016].
Представители гражданского общества Южной Осетии обеспокоены возможностью перерастания политического кризиса в гражданскую войну, www.kavkaz-uzel.ru/a rticles/201041 [dostęp: 20.01.2016].
Премьер Абхазии: Анкваб находится на военной базе России в Гудаут www.rbc.ru/r bcfreenews/20140530192010.shtml [dostęp: 20.01.2016].
Рауль Хаджимба избран президентом Абхазии, http://www.interfax.ru/world/392996 [dostęp: 20.01.2016].
Ряд партий и НПО Абхазии выступают против проведения выборов президента, www.kavkaz-uzel.ru/articles/68050 [dostęp: 20.01.2016].
Сергей Багапш выиграл президентские выборы в Абхазии, www.kavkaz-uzel.ru/articles /68231 [dostęp: 20.01.2016].
Соглашение о мерах по достижению национального согласия в Абхазии (полный текст), www.regnum.ru/news/371794.html [dostęp: 20.01.2016].
Соглашение о совместных действиях по урегулированию политического кризиса в Республике Южная Осетия, возникшего по итогам выборов Президента Республики Южная Осетия в ноябре 2011 года, www.kavkaz-uzel.ru/articles/197354 [dostęp: 20.01.2016].
Cостоялся второй съезд юго-осетинской республиканской политической партии „Единство”, www.kavkaz-uzel.ru/articles/53751 [dostęp: 20.01.2016].
Сторонники Бибилова подали жалобу в Верховный суд Южной Осетии, www.kavkaz-uzel.ru/articles/196574 [dostęp: 20.01.2016].
Сурков встретился с Анквабом и абхазской оппозицией, http://vz.ru/news/2014/5/28/ 688953.html [dostęp: 20.01.2016].
Сухумские события: взгляд из Грузии, http://kavpolit.com/articles/suhumskie_sobytija_vzg ljad_iz_gruzii-5231 [dostęp: 20.01.2016].
Фисун А.: Политическая экономия „цветных” революций: неопатримониальная интерпретация, „Прогнозис” 3(2006), nr 7, s. 211-244.
Фурман Д.: Движение по спирали. Политическая система России в ряду других систем, Москва: Весь Мир 2010.
Czachor R.: Abchazja, Osetia Południowa, Górski Karabach: geneza i funkcjonowanie systemów politycznych, Wrocław: Instytut Polsko-Rosyjski 2014.
Czachor R.: Elity polityczne Osetii Południowej wobec idei niepodległości, „Nowa Polityka Wschodnia” 2014, s. 50-64.
Czachor R.: Klanowość i polityka wewnętrzna Abchazji, „Miscellanea Posttotalitariana Wratislaviensa” 2015, nr 3, s. 65-74.
Fisun O.: Ukrainian Teeter-Totter: Vices and Virtures of a Neopatrimonial Democracy, „PONARS Eurasia Policy Memo” 2010, No. 120, s. 1-6.
Górecki W.: Ambiwalencja „niepodległości”. Abchazja: nieznana demokracja pod rosyjskim protektoratem, „Komentarze OSW” 2010, nr 34, s. 1-7.
Górecki W.: Separatystyczna Abchazja ma nowego prezydenta, „Tydzień na Wschodzie” 2011, nr 27 (187), www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2011-09-07/separatystyczna-abchazja-ma-nowego-prezydenta [dostęp: 20.01.2016].
Hale H.E.: Patronal Politics. Eurasian Regime Dynamics in Comparative Perspective, Cambridge: Cambridge University Press 2015.
Hale H.E.: Two Decades of Post-Soviet Regime Dynamics, „Demokratizatsiya. The Journal of Post-Soviet Democratization” 2(2012, No. 20, s. 71-77.
Huntington S.P.: Trzecia fala demokratyzacji, przeł. A. Dziurdziuk, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1995.
Ilkhamov A.: Neopatrimonialism, factionalism and patronage in post-Soviet Uzbekistan Democratization, w: Neopatrimonialism in Africa and Beyond, red. D.C. Bach, M. Gazibo, London 2012.
Kuzio T.: Transition in Post-Communist States: Triple or Quadruple?, „Politics” 21(2001), No. 3, s. 168-177.
Levitsky S., Way L.A.: Competitive Authoritarianism. Hybrid Regimes after the Cold War, Cambridge: Cambridge University Press 2010.
O’Donnell G.: Illusions about Consolidation, „Journal of Democracy” 7(1996), No. 2, s. 34-51.
Offe C.: Drogi transformacji. Doświadczenia wschodnioeuropejskie i wschodnioniemieckie, przeł. Z. Pucek, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1999.
Popescu N.: „Outsourcing” de facto Statehood. Russia and the Secessionist Entities in Georgia and Moldova, „CEPS Policy Brief” 2006, nr 109, http://aei.pitt.edu/11718/1/1361.pdf [dostęp: 20.01.2016].
Schedler A.: The Menu of Manipulation, „Journal of Democracy” 13(2002), No. 2, s.
Sepashvili G., Gularidze T.: Putin Meddles in Abkhazia Presidental Race, www.civil.ge/eng /article.php?id=7721 [dostęp: 20.01.2016].
Startsev Y.: ‘Informal’ Institutions and Practices: Objects to Explore as Methods to Use for Comparative Research, „Perspectives on European Politics and Society” 6(2005), No. 2, s. 331-351.
Абхазия: выборы президента, http://www.kavkaz-uzel.ru/articles/64962/ [dostęp: 20.01. 2016].
Абхазия: сотрудники МВД считают Сергея Багапша законно избранным президентом республики, http://www.kavkaz-uzel.ru/articles/63928/ [dostęp: 20.01.2016].
Александр Анкваб: „Смена системы власти − стратегическая задача движения”, www.kavkaz-uzel.ru/articles/59723 [dostęp: 20.01.2016].
Алексей Малашенко: переход „Единой Абхазии” в оппозицию инициирован российскими процессами, www.kavkaz-uzel. ru/articles/226155 [dostęp: 20.01.2016].
Алла Джиоева пообещала создать в Южной Осетии профессиональный парламент и провести аграрную реформу, www.kavkaz-uzel.ru/articles/195088 [dostęp: 20.01. 2016].
Алленова О.: Президент Кремля, „Коммерсанть” z 4 X 2004.
Алленова О.: Страна вошодящего Сочи, „Коммерсантъ Власть” z 17 XII 2007.
В Цхинвале сторонники Джиоевой заявляют о срыве соглашений и проводят акцию протеста, www.kavkaz-uzel.ru/articles/197853 [dostęp: 20.01.2016].
В Южной Осетии Бибилов снял свою кандидатуру с выборов президента, www.kav kaz-uzel.ru/articles/200611 [dostęp: 20.01.2016].
В Южной Осетии подводят итоги официальных и альтернативных выборов, www.kav kaz-uzel.ru/articles/103503 [dostęp: 20.01.2016].
Взорван офис общественно-политического движения „Амцахара”, www.kavkaz-uzel. ru/articles/38412 [dostęp: 20.01.2016].
Выборы в Южной Осетии: 25 марта,
Зыгарь М.: Верховный сыд Абхазии выбрал президента, „Коммерсанть” z 29 X 2004.
Маркедонов С.: Турбулентная Евразия: межэтнические, гражданские конфликты, ксенофобия в новых независимых государствах постсоветского пространства, Москва: Academia 2010.
Мацузато К.: Патронное президентство и политика в сфере идентичности в непризнанной Абхазии, „Вестник Евразии” 2006, nr 4, s. 132-159.
Новиков В.: Борьба за власть, „Коммерсантъ” z 19 III 2007.
Новиков В., Сысоев Г.: Выборы превратились в разбирательство, „Коммерсанть” z 20 X 2004.
Рауль Хаджимба призвал оппозицию Абхазии консолидироваться, www.kavkaz-uzel.ru /articles/165810 [dostęp: 20.01.2016].
О’Бойхин Д.: Выборы в де-факто государствах: Абхазия, Нагорный Карабах и Приднестровье в 2011-2012 гг., „Политическая наука” 2014, nr 3, s. 135-161.
Келехсаев: новому президенту Южной Осетии надо начинать с нуля, www.kavkaz-uzel.ru/articles/204577 [dostęp: 20.01.2016].
Лавров: Россия рассматривает происходящее в Абхазии как внутреннее дело абхазского народа, http://tass.ru/politika/1232231 [dostęp: 20.01.2016].
Оппозиция в Абхазии заявляет о взятии власти в свои руки, www.kavkaz-uzel.ru/arti cles/243324 [dostęp: 20.01.2016].
Представители гражданского общества Южной Осетии обеспокоены возможностью перерастания политического кризиса в гражданскую войну, www.kavkaz-uzel.ru/a rticles/201041 [dostęp: 20.01.2016].
Премьер Абхазии: Анкваб находится на военной базе России в Гудаут www.rbc.ru/r bcfreenews/20140530192010.shtml [dostęp: 20.01.2016].
Рауль Хаджимба избран президентом Абхазии, http://www.interfax.ru/world/392996 [dostęp: 20.01.2016].
Ряд партий и НПО Абхазии выступают против проведения выборов президента, www.kavkaz-uzel.ru/articles/68050 [dostęp: 20.01.2016].
Сергей Багапш выиграл президентские выборы в Абхазии, www.kavkaz-uzel.ru/articles /68231 [dostęp: 20.01.2016].
Соглашение о мерах по достижению национального согласия в Абхазии (полный текст), www.regnum.ru/news/371794.html [dostęp: 20.01.2016].
Соглашение о совместных действиях по урегулированию политического кризиса в Республике Южная Осетия, возникшего по итогам выборов Президента Республики Южная Осетия в ноябре 2011 года, www.kavkaz-uzel.ru/articles/197354 [dostęp: 20.01.2016].
Cостоялся второй съезд юго-осетинской республиканской политической партии „Единство”, www.kavkaz-uzel.ru/articles/53751 [dostęp: 20.01.2016].
Сторонники Бибилова подали жалобу в Верховный суд Южной Осетии, www.kavkaz-uzel.ru/articles/196574 [dostęp: 20.01.2016].
Сурков встретился с Анквабом и абхазской оппозицией, http://vz.ru/news/2014/5/28/ 688953.html [dostęp: 20.01.2016].
Сухумские события: взгляд из Грузии, http://kavpolit.com/articles/suhumskie_sobytija_vzg ljad_iz_gruzii-5231 [dostęp: 20.01.2016].
Фисун А.: Политическая экономия „цветных” революций: неопатримониальная интерпретация, „Прогнозис” 3(2006), nr 7, s. 211-244.
Фурман Д.: Движение по спирали. Политическая система России в ряду других систем, Москва: Весь Мир 2010.
Opublikowane
2020-05-05
Dział
Artykuły
Copyright (c) 2016 Roczniki Nauk Społecznych
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
