Świadectwa potocznych odbiorów sztuk fabularnych
Słowa kluczowe:
socjologia literatury; socjologia filmu; estetyka odbioru; efekt czytelniczy; styl czytania
Abstrakt
Artykuł dotyczy psychospołecznych praktyk recepcji literatury, dramatu, filmu, fikcji telewizyjnych. Tekst wpisuje się w tak zwaną estetykę recepcji lub odpowiedzi czytelnika, ale jest zakorzeniony filozoficznie. Kompiluje poglądy postmodernistycznej krytyki i pragmatyzmu z fenomenologią literatury (R. Ingarden), hermeneutyki (H.-G. Gadamer) i spojrzenia współczesnych kontynuatorów. W drugiej części tekst sugeruje typologię 12 stylów potocznych, nieprofesjonalnych praktyk odbioru fikcji artystycznych.
Bibliografia
Barthes R., From work to text: Textual strategies, ed. J.V. Harari, Ithaca: Corney University Press 1970.
Barthes R., The Pleasure of the Text, New York: Hill and Wang 2004, https://emberilmu.files. wordpress.com/2011/08/roland-barthes-the-pleasure-of-the-text.pdf (dostęp: 12.02.2017).
Becker H., Art as collective action, „American Sociological Review” 39 (1974), No. 6, s. 767-776.
Berio A.G., A Theory of the literary text, Berlin–New York: Walter de Gruyter 1992.
Burzyńska A., Markowski M., Teorie literatury XX wieku, Kraków: Wydawnictwo Znak 2006.
Carroll N., A philosopy of mass art, Oxford: Clarendon Press 2005.
Coover R., Literary Hypertext: The Passing of the Golden Age, 29 October 1999, Keynote Address, Digital Arts and Culture, Atlanta, Georgia, http://www.nickm.com/vox/golden_ age.html (dostęp: 12.04.2016).
Danto A., Świat sztuki: pisma z filozofii sztuki, tłum. L. Sosnowski, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2006.
Dickie G., Art Circle: A Theory of Art, Chicago: Spectrum Press 1997.
Eco U., Dzieło otwarte. Forma i nieokreśloność w poetykach współczesnych, tłum. J. Gałuszka, L. Eustachiewicz, A. Kreisberg, M. Oleksiuk, Warszawa: Czytelnik 1994.
Eco U., Interpretacja i nadinterpretacja, tłum. T. Biedroń, Kraków: Wydawnictwio Znak 2008.
Eco U., Lector in fabula. Współdziałanie w interpretacji tekstów narracyjnych, tłum. P. Salwa, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1994.
Fish S., Interpretive Communities, Cambridge, Mass.: Harvard University Press 1980.
Fish S., Is There A Text in This Class: The Authority of Interpretive Communities, Cambridge, Mass.: Harvard University Press 1980.
Fizer J., Psychologizm i psychoestetyka. Historyczno-krytyczna analiza związków, tłum. J. Stawiński, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1991.
Gadamer H.-G., Prawda i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej, tłum. B. Baran, Kraków: Inter Esse 1993.
Głowiński M., Style odbioru. Szkice o komunikacji literackiej, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1977.
Gołaszewska M., Zarys estetyki. Problematyka, metody, teorie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1986.
Golka M., Socjologia artysty nowożytnego, Poznań: Ars Nova 2012.
Griswold W., Recent moves in the sociology of literature, „Annual Review of Sociology” 19 (1993), No. 1, s. 455-467.
Helman A., Metafora ekranu w psychoanalitycznej teorii filmu, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 2001.
Holland N., The Dynamics of Literary Response, New York: W.W. Norton & Company 1975.
Howard J.A., Allen C.,The gendered context of reading, „Gender and Society” 4 (1990), No. 4, s. 534-552.
Ingarden R., O dziele literackim. Badania z pogranicza ontologii, teorii języka i filozofii literatury, tłum. M. Turowicz, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1960.
Ingarden R., Studia z estetyki, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1970.
Ingarden R., Szkice z filozofii literatury, Łódź: Spółdzielnia Wydawnicza „Polonista” 1947.
Iser W., The Implied Reader: Patterns of communication in prose Fiction, Balitimore: J. Hopkins University Press 1984.
Jauss H.R., Toward an Aestetic of Reception, trans. T. Bahti, Minneapolis: University of Minnesota Press 1982.
Jenkins H., Convergence Culture: Where Old and New Media Collide, New York: New York University Press 2006, 2008 (pol. Kultura konwergencji: zderzenie starych i nowych mediów, tłum. M. Bernatowicz, M. Filiciak, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne 2007).
„Journal of Research in Reading”, UK Literacy Association, Wiley Online Library https://onlinelibrary.wiley.com/journal/14679817.
Lem S., Filozofia przypadku. Literatura w świetle empirii, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1986.
Morin E., Kino i wyobraźnia, tłum. K. Eberhard, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1972.
Radway J.A., Reading the Romance: Reading the Romance: Women, Patriarchy, and Popular Literature, Chapel Hill, N.C.: University North Carolina Press 1994.
Rogers F.M., Novels, Novelists and Readers, Albany: State Univeristy of New York Press 1991.
Social Performance, red. J.C. Alexander, Cambridge University Press, Cambridge 2006.
Sułkowski B., Powieść i czytelnicy. Społeczne warunkowanie zjawisk odbioru, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1972.
Sułkowski B., Ten przeklęty język ezopowy, w: Piśmiennictwo – systemy kontroli – obiegi alternatywne, t. II, red. J. Kostecki, A. Brodzka, Warszawa: Biblioteka Narodowa 1992.
Sułkowski B., Koncepcja gry oraz psychodramy w studiach nad społeczną recepcją „Hamleta” Szekspira oraz „Tanga” Mrożka, w:, Problematyka brytyjska – studia interdyscyplinarne, red. K. Kujawińska-Courtney, Łódź: The British Research and Studies Centre 1997.
Sułkowski B., O osobliwościach uprawiania socjologii literatury, „Przegląd Socjologiczny” 48 (1999), nr 3, s. 127-149.
Sułkowski B., Hamletyzowanie nasze. Socjologia sztuki, polityki i codzienności, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2006.
Sułkowski B., Przemoc i pornografia śmierci jako przynęty medialne, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2006.
Van Maanen H., How to Study Art Worlds: On the Societal Functioning of Aesthetic Values, Amsterdam: Amsterdam University Press 2009.
Zimnica-Kuzioła E., Światła na widownię. Socjologiczne studium publiczności teatralnej, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2003.
Zimnica-Kuzioła E., Potoczne wykonanie przedstawienia teatralnego, „Przegląd Socjologiczny” 2006, nr 2, s. 65-75.
Fandom, In books, https://en.wikipedia.org/wiki/Fandom#In_books (dostęp: 15.05.2017).
Barthes R., The Pleasure of the Text, New York: Hill and Wang 2004, https://emberilmu.files. wordpress.com/2011/08/roland-barthes-the-pleasure-of-the-text.pdf (dostęp: 12.02.2017).
Becker H., Art as collective action, „American Sociological Review” 39 (1974), No. 6, s. 767-776.
Berio A.G., A Theory of the literary text, Berlin–New York: Walter de Gruyter 1992.
Burzyńska A., Markowski M., Teorie literatury XX wieku, Kraków: Wydawnictwo Znak 2006.
Carroll N., A philosopy of mass art, Oxford: Clarendon Press 2005.
Coover R., Literary Hypertext: The Passing of the Golden Age, 29 October 1999, Keynote Address, Digital Arts and Culture, Atlanta, Georgia, http://www.nickm.com/vox/golden_ age.html (dostęp: 12.04.2016).
Danto A., Świat sztuki: pisma z filozofii sztuki, tłum. L. Sosnowski, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2006.
Dickie G., Art Circle: A Theory of Art, Chicago: Spectrum Press 1997.
Eco U., Dzieło otwarte. Forma i nieokreśloność w poetykach współczesnych, tłum. J. Gałuszka, L. Eustachiewicz, A. Kreisberg, M. Oleksiuk, Warszawa: Czytelnik 1994.
Eco U., Interpretacja i nadinterpretacja, tłum. T. Biedroń, Kraków: Wydawnictwio Znak 2008.
Eco U., Lector in fabula. Współdziałanie w interpretacji tekstów narracyjnych, tłum. P. Salwa, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1994.
Fish S., Interpretive Communities, Cambridge, Mass.: Harvard University Press 1980.
Fish S., Is There A Text in This Class: The Authority of Interpretive Communities, Cambridge, Mass.: Harvard University Press 1980.
Fizer J., Psychologizm i psychoestetyka. Historyczno-krytyczna analiza związków, tłum. J. Stawiński, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1991.
Gadamer H.-G., Prawda i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej, tłum. B. Baran, Kraków: Inter Esse 1993.
Głowiński M., Style odbioru. Szkice o komunikacji literackiej, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1977.
Gołaszewska M., Zarys estetyki. Problematyka, metody, teorie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1986.
Golka M., Socjologia artysty nowożytnego, Poznań: Ars Nova 2012.
Griswold W., Recent moves in the sociology of literature, „Annual Review of Sociology” 19 (1993), No. 1, s. 455-467.
Helman A., Metafora ekranu w psychoanalitycznej teorii filmu, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 2001.
Holland N., The Dynamics of Literary Response, New York: W.W. Norton & Company 1975.
Howard J.A., Allen C.,The gendered context of reading, „Gender and Society” 4 (1990), No. 4, s. 534-552.
Ingarden R., O dziele literackim. Badania z pogranicza ontologii, teorii języka i filozofii literatury, tłum. M. Turowicz, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1960.
Ingarden R., Studia z estetyki, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1970.
Ingarden R., Szkice z filozofii literatury, Łódź: Spółdzielnia Wydawnicza „Polonista” 1947.
Iser W., The Implied Reader: Patterns of communication in prose Fiction, Balitimore: J. Hopkins University Press 1984.
Jauss H.R., Toward an Aestetic of Reception, trans. T. Bahti, Minneapolis: University of Minnesota Press 1982.
Jenkins H., Convergence Culture: Where Old and New Media Collide, New York: New York University Press 2006, 2008 (pol. Kultura konwergencji: zderzenie starych i nowych mediów, tłum. M. Bernatowicz, M. Filiciak, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne 2007).
„Journal of Research in Reading”, UK Literacy Association, Wiley Online Library https://onlinelibrary.wiley.com/journal/14679817.
Lem S., Filozofia przypadku. Literatura w świetle empirii, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1986.
Morin E., Kino i wyobraźnia, tłum. K. Eberhard, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1972.
Radway J.A., Reading the Romance: Reading the Romance: Women, Patriarchy, and Popular Literature, Chapel Hill, N.C.: University North Carolina Press 1994.
Rogers F.M., Novels, Novelists and Readers, Albany: State Univeristy of New York Press 1991.
Social Performance, red. J.C. Alexander, Cambridge University Press, Cambridge 2006.
Sułkowski B., Powieść i czytelnicy. Społeczne warunkowanie zjawisk odbioru, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1972.
Sułkowski B., Ten przeklęty język ezopowy, w: Piśmiennictwo – systemy kontroli – obiegi alternatywne, t. II, red. J. Kostecki, A. Brodzka, Warszawa: Biblioteka Narodowa 1992.
Sułkowski B., Koncepcja gry oraz psychodramy w studiach nad społeczną recepcją „Hamleta” Szekspira oraz „Tanga” Mrożka, w:, Problematyka brytyjska – studia interdyscyplinarne, red. K. Kujawińska-Courtney, Łódź: The British Research and Studies Centre 1997.
Sułkowski B., O osobliwościach uprawiania socjologii literatury, „Przegląd Socjologiczny” 48 (1999), nr 3, s. 127-149.
Sułkowski B., Hamletyzowanie nasze. Socjologia sztuki, polityki i codzienności, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2006.
Sułkowski B., Przemoc i pornografia śmierci jako przynęty medialne, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2006.
Van Maanen H., How to Study Art Worlds: On the Societal Functioning of Aesthetic Values, Amsterdam: Amsterdam University Press 2009.
Zimnica-Kuzioła E., Światła na widownię. Socjologiczne studium publiczności teatralnej, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2003.
Zimnica-Kuzioła E., Potoczne wykonanie przedstawienia teatralnego, „Przegląd Socjologiczny” 2006, nr 2, s. 65-75.
Fandom, In books, https://en.wikipedia.org/wiki/Fandom#In_books (dostęp: 15.05.2017).
Opublikowane
2020-04-30
Dział
Artykuły
Copyright (c) 2017 Roczniki Nauk Społecznych
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
