Rozwój gospodarczy jako proces osadzony w przestrzeni międzyludzkiej
Słowa kluczowe:
rozwój; gospodarka; przestrzeń międzyludzka; kategoria „środka”; kultura rozwoju gospodarczego
Abstrakt
Rozwój gospodarczy to proces, który daje się opisać zarówno w kontekście koncepcji ewolucjonistycznych, modernizacyjnych, jak i dialektycznych. Dostarczają one kluczowych dla określenia semantyki procesu rozwojowego pojęć. Rola społeczna, stadium rozwoju i konflikt wartości – to terminy, które czynią z rozwoju „kategorię środka”. Rozwój, jako tego typu kategoria środka, staje się procesem wkomponowanym w przestrzeń relacji międzyludzkiej. Z jednej strony, funduje się on na aktywnościach jednostek, z drugiej – znajduje ograniczenie w systemowych rygorach. Jest splotem żywiołowości i uregulowania oraz mieszanką komponentów aksjologicznych i pragmatycznych. Celem artykułu jest przedstawienie rozwoju jako kategorii „środka”, wraz z identyfikacją właściwego dlań narzędzia diagnostycznego. Narzędziem tym jest pojęcie kultury rozwoju gospodarczego, której poszczególne warstwy (materialna, socjetalna, symboliczna) pozwolą opisać rozwój jako proces wielowymiarowy i osadzony w przestrzeni relacji międzyludzkich.
Bibliografia
Banach W., Aksjologiczne determinanty rozwoju gospodarczego, „Annales. Etyka w życiu gospodarczym” 9(1)2006, s. 77-84.
Bell D., The Coming of Post-industrial Society. A Venture in Social Forecasting, London: Heinemann 1974.
Ben-Rafael E., Sternberg Y., Eisenstadt o zmianie społecznej. Wstęp, w: S. Eisenstadt, Utopia i nowoczesność, Warszawa: Oficyna Naukowa 2009.
Berson H., Ewolucja twórcza, przekł. F. Znaniecki, Warszawa: Książka i Wiedza 1957.
Czapiński J., Panek T., Diagnoza społeczna, Warszawa: Rada Monitoringu Społecznego 2015.
Doktór K., Przedsiębiorstwo, w: Encyklopedia socjologii, t. III, red. H. Domański [i in.], Warszawa: Oficyna Naukowa 2000, s. 226-231.
Durkheim É., Zasady metody socjologicznej, tłum. J. Szacki, Warszawa: PWN 1968.
Durkheim É., O podziale pracy społecznej, tłum. K. Wakar, Warszawa: PWN 1968.
Eisenstadt S., Utopia i nowoczesność. Porównawcza analiza cywilizacji, tłum. A. Ostolski, Warszawa: Oficyna Wydawnicza 2009.
Frank A.G., The Development of Undevelopment, “Montyly Review” 18(4)1966, s. 17-31.
Fromm E., Maccoby M., A Social Character in a Mexican Village. A Socio-Psychoanalytic Study, Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice-Hall, Inc. 1970.
Fukuyama F., Kapitał społeczny a droga do dobrobytu, tłum. A. i L. Śliwa, Warszawa–Wrocław: PWN 1997.
Giddens A., Elementy teorii strukturacji, tłum. S. Amsterdamski, w: Współczesne teorie socjologiczne, red. A. Jasińska-Kania [i in.], Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar 2008, s. 663-696.
Giza-Poleszczuk A., Gospodarka i uczucia moralne, w: Kultura i gospodarka, red. J. Kochanowicz, M. Marody, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar 2010, s. 247-274.
Grandona M., Kulturowa typologia rozwoju gospodarczego, tłum. S. Dymczyk, w: Kultura ma znaczenie. Jak wartości wpływają na rozwój społeczeństw, red. L.E. Harrison, S.P. Huntington, Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka 2003, s. 2010-116.
Granovetter M., The Strength of Weak Ties, „American Journal of Sociology” 78(6)1973, s. 1360-1380.
Grzesiuk K., Zakorzenienie społeczne gospodarki. Koncepcja Marka Granovettera, Lublin: Wydawnictwo KUL 2015.
Habermas J., Od obrazów świata do świata życia, tłum. A. Romaniuk, „Filozofia i Nauka”. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne 3(2015), s. 11-37.
Hagen E., On the Theory of Social Change. How Economic Growth Begins, Homewood, Illinois: The Dorsey Press. Inc. 1962.
Hegel G.W.F., Fenomenologia Ducha, tłum. Ś.F. Nowicki. Warszawa: Aletheia 2002.
Hryniewicz J., Gospodarka i osobowość w epoce przełomu postindustrialnego, „Studia Socjologiczne” 2(205)2012, s. 81-100.
Hryniewicz J., Polityczny i kulturowy kontekst rozwoju gospodarczego, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar 2004.
Inglehart R., Kultura a demokracja, tłum. S. Dymczyk, w: Kultura ma znaczenie. Jak wartości wpływają na rozwój społeczeństw, red. L.E. Harrison, S.P. Huntington, Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka 2003, s. 146-168.
Karl P., The Economy as Instituted Process, w: The Sociology of Economic life, red. M. Granovetter, R. Swedberg, Cambridge: Westview Press 2001.
Kłoskowska A., Teoria socjologiczna Talcotta Parsonsa, Wstęp, w: T. Parsons, Struktura społeczna a osobowość, tłum. M. Tabin, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne 1969.
Kochanowicz J., Duch kapitalizmu na polskiej peryferii: perspektywa historyczna, w: Kultura i gospodarka, red. J. Kochanowicz, M. Marody, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar 2010, s. 21-51.
Kondratiew N., The Long Waves in Economic Life, “The Review of Economic Statistic”17(6)1935, s. 100-115.
Kotarbiński T., Traktat o dobrej robocie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1965.
Kozielecki J., Transgresja i kultura, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie ŻAK 2002.
Krzysztofek K., Szczepański M., Zrozumieć rozwój. Od społeczeństw tradycyjnych do informacyjnych, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2002.
Kurczewska J., Technokraci i ich świat społeczny, Warszawa: Wydawnictwo IFIS PAN 1997.
MacIver R., Social Causation, Boston: Ginn and Company 1942.
Marks K., Nędza filozofii: odpowiedź na „Filozofię nędzy” p. Proudhona, Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Książka” 1968.
Marks K., Przyczynek do krytyki ekonomii politycznej, tłum. E. Lipiński, Warszawa: Książka i Wiedza 1955.
Marks K., Rękopisy filozoficzno-ekonomiczne z 1844 r., Warszawa: Uniwersytet Warszawski 2005.
McClleland D., The Achieving Society, Princeton: Van Nostrand, New York, 1961.
Mead G., Umysł, osobowość i społeczeństwo, tłum. Z. Wolińska, Warszawa: PWN 1975.
Męczyński M., Przestrzenne zróżnicowanie i dyfuzja technologii informacyjno-komunikacyjnych, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe 2007.
Morgan L., Ancient Society or Researchers in the Lines of Human Progress from Savagery, through Barbarism to Civilization, Calcutta: First Indian Edition Bharti Library, Booksellers and Publishers 1944.
Nawojczyk M., Przedsiębiorczość. O trudnościach w aplikacji teorii, Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS 2009.
Ogburn W. F., On Culture and Social Change. Selected papers. Edited and with an Introduction by Otis Dudley Duncan, Chicago: University Press Chicago 1964.
Parsons T., Struktura społeczna a osobowość, tłum. M. Tabin, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne 1969.
Parsons T., The Systems of Modern Societies, Englewood Cliffs: Prentice-Hall 1971.
Popper K., Wiedza obiektywna: ewolucyjna teoria epistemologiczna, przekł. A. Chmielewski, Warszawa: PWN 1992.
Polaney K., The Economy as Instituted Process, w: The Sociology of Economic Life, red. M. Granovetter, R. Swedberg, Cambridge: Westview Press 2001.
Przybyła H., Adam Smith – prekursor etyki gospodarczej, „Studia Ekonomiczne” 35(2005), s. 11-49.
Rostow W., The Stages of Economic Growth: A Non-communist Manifesto, Cambridge: Cambridge University Press 1990.
Schumpeter J., Teoria rozwoju gospodarczego, Warszawa: PWN 1960.
Shumel E., Utopia i nowoczesność. Porównawcza analiza cywilizacji, tłum. A. Ostolski, Warszawa: Oficyna Wydawnicza 2009.
Simmel G., On Individual and Social Forms, Chicago: The University of Chicago Press 1971.
Smith A., Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1954.
Smith A., Teoria uczuć moralnych, Warszawa: PWN 1989.
Sombart W., Der moderne Kapitalismus. Historisch-systematische Darstellung des gesamteuropäischen Wirtschaftsleben von seinen Anfägen bis zur Gegenwart, München: Duncker & Humblot 1916.
Sombart W., Żydzi i życie gospodarcze, Warszawa: IFiS PAN 2010.
Spencer H., On Social Evolution, Chicago: University of Chicago Press 1972.
Steward J., Theory of Cultural Change, Urbana: University of Illinois Press 1979.
Szacki J., Historia myśli socjologicznej. Wydanie nowe, Warszawa: PWN 2012.
Sztompka P., Kapitał społeczny. Teoria przestrzeni międzyludzkiej, Kraków: Znak 2016.
Sztompka P., Socjologia zmian społecznych, Kraków: Znak 2010.
Tatarkiewicz W., O doskonałości, Lublin: Daimonion 1991.
Tönnies F., Wspólnota i stowarzyszenie, tłum. M. Łukasiewicz, Warszawa: PWN 1988.
Veblen T., Absentee Ownership and Business Enterprise in Recent Times: The Case of America, London: Allen & Unwin 1924.
Wallerstein I., The Modern World System I, New York: Academic Press 1974.
Wallerstein I., The Modern World System II, New York: Academic Press 1980.
Weber M., Etyka protestancka a duch kapitalizmu, Lublin: TN KUL 1994.
Weber M., Pojęcie działania społecznego, w: Socjologia. Lektury, red. P. Sztompka, M. Kucia, Kraków: Znak 2005, s. 46-59.
White L., The Science of Culture, New York: Farrar, Straus 1941.
Wojtyła K., Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, Lublin: TN KUL 2000.
Znaniecki F., Wstęp do socjologii, Warszawa: PWN 1998.
Bell D., The Coming of Post-industrial Society. A Venture in Social Forecasting, London: Heinemann 1974.
Ben-Rafael E., Sternberg Y., Eisenstadt o zmianie społecznej. Wstęp, w: S. Eisenstadt, Utopia i nowoczesność, Warszawa: Oficyna Naukowa 2009.
Berson H., Ewolucja twórcza, przekł. F. Znaniecki, Warszawa: Książka i Wiedza 1957.
Czapiński J., Panek T., Diagnoza społeczna, Warszawa: Rada Monitoringu Społecznego 2015.
Doktór K., Przedsiębiorstwo, w: Encyklopedia socjologii, t. III, red. H. Domański [i in.], Warszawa: Oficyna Naukowa 2000, s. 226-231.
Durkheim É., Zasady metody socjologicznej, tłum. J. Szacki, Warszawa: PWN 1968.
Durkheim É., O podziale pracy społecznej, tłum. K. Wakar, Warszawa: PWN 1968.
Eisenstadt S., Utopia i nowoczesność. Porównawcza analiza cywilizacji, tłum. A. Ostolski, Warszawa: Oficyna Wydawnicza 2009.
Frank A.G., The Development of Undevelopment, “Montyly Review” 18(4)1966, s. 17-31.
Fromm E., Maccoby M., A Social Character in a Mexican Village. A Socio-Psychoanalytic Study, Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice-Hall, Inc. 1970.
Fukuyama F., Kapitał społeczny a droga do dobrobytu, tłum. A. i L. Śliwa, Warszawa–Wrocław: PWN 1997.
Giddens A., Elementy teorii strukturacji, tłum. S. Amsterdamski, w: Współczesne teorie socjologiczne, red. A. Jasińska-Kania [i in.], Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar 2008, s. 663-696.
Giza-Poleszczuk A., Gospodarka i uczucia moralne, w: Kultura i gospodarka, red. J. Kochanowicz, M. Marody, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar 2010, s. 247-274.
Grandona M., Kulturowa typologia rozwoju gospodarczego, tłum. S. Dymczyk, w: Kultura ma znaczenie. Jak wartości wpływają na rozwój społeczeństw, red. L.E. Harrison, S.P. Huntington, Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka 2003, s. 2010-116.
Granovetter M., The Strength of Weak Ties, „American Journal of Sociology” 78(6)1973, s. 1360-1380.
Grzesiuk K., Zakorzenienie społeczne gospodarki. Koncepcja Marka Granovettera, Lublin: Wydawnictwo KUL 2015.
Habermas J., Od obrazów świata do świata życia, tłum. A. Romaniuk, „Filozofia i Nauka”. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne 3(2015), s. 11-37.
Hagen E., On the Theory of Social Change. How Economic Growth Begins, Homewood, Illinois: The Dorsey Press. Inc. 1962.
Hegel G.W.F., Fenomenologia Ducha, tłum. Ś.F. Nowicki. Warszawa: Aletheia 2002.
Hryniewicz J., Gospodarka i osobowość w epoce przełomu postindustrialnego, „Studia Socjologiczne” 2(205)2012, s. 81-100.
Hryniewicz J., Polityczny i kulturowy kontekst rozwoju gospodarczego, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar 2004.
Inglehart R., Kultura a demokracja, tłum. S. Dymczyk, w: Kultura ma znaczenie. Jak wartości wpływają na rozwój społeczeństw, red. L.E. Harrison, S.P. Huntington, Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka 2003, s. 146-168.
Karl P., The Economy as Instituted Process, w: The Sociology of Economic life, red. M. Granovetter, R. Swedberg, Cambridge: Westview Press 2001.
Kłoskowska A., Teoria socjologiczna Talcotta Parsonsa, Wstęp, w: T. Parsons, Struktura społeczna a osobowość, tłum. M. Tabin, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne 1969.
Kochanowicz J., Duch kapitalizmu na polskiej peryferii: perspektywa historyczna, w: Kultura i gospodarka, red. J. Kochanowicz, M. Marody, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar 2010, s. 21-51.
Kondratiew N., The Long Waves in Economic Life, “The Review of Economic Statistic”17(6)1935, s. 100-115.
Kotarbiński T., Traktat o dobrej robocie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1965.
Kozielecki J., Transgresja i kultura, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie ŻAK 2002.
Krzysztofek K., Szczepański M., Zrozumieć rozwój. Od społeczeństw tradycyjnych do informacyjnych, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2002.
Kurczewska J., Technokraci i ich świat społeczny, Warszawa: Wydawnictwo IFIS PAN 1997.
MacIver R., Social Causation, Boston: Ginn and Company 1942.
Marks K., Nędza filozofii: odpowiedź na „Filozofię nędzy” p. Proudhona, Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Książka” 1968.
Marks K., Przyczynek do krytyki ekonomii politycznej, tłum. E. Lipiński, Warszawa: Książka i Wiedza 1955.
Marks K., Rękopisy filozoficzno-ekonomiczne z 1844 r., Warszawa: Uniwersytet Warszawski 2005.
McClleland D., The Achieving Society, Princeton: Van Nostrand, New York, 1961.
Mead G., Umysł, osobowość i społeczeństwo, tłum. Z. Wolińska, Warszawa: PWN 1975.
Męczyński M., Przestrzenne zróżnicowanie i dyfuzja technologii informacyjno-komunikacyjnych, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe 2007.
Morgan L., Ancient Society or Researchers in the Lines of Human Progress from Savagery, through Barbarism to Civilization, Calcutta: First Indian Edition Bharti Library, Booksellers and Publishers 1944.
Nawojczyk M., Przedsiębiorczość. O trudnościach w aplikacji teorii, Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS 2009.
Ogburn W. F., On Culture and Social Change. Selected papers. Edited and with an Introduction by Otis Dudley Duncan, Chicago: University Press Chicago 1964.
Parsons T., Struktura społeczna a osobowość, tłum. M. Tabin, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne 1969.
Parsons T., The Systems of Modern Societies, Englewood Cliffs: Prentice-Hall 1971.
Popper K., Wiedza obiektywna: ewolucyjna teoria epistemologiczna, przekł. A. Chmielewski, Warszawa: PWN 1992.
Polaney K., The Economy as Instituted Process, w: The Sociology of Economic Life, red. M. Granovetter, R. Swedberg, Cambridge: Westview Press 2001.
Przybyła H., Adam Smith – prekursor etyki gospodarczej, „Studia Ekonomiczne” 35(2005), s. 11-49.
Rostow W., The Stages of Economic Growth: A Non-communist Manifesto, Cambridge: Cambridge University Press 1990.
Schumpeter J., Teoria rozwoju gospodarczego, Warszawa: PWN 1960.
Shumel E., Utopia i nowoczesność. Porównawcza analiza cywilizacji, tłum. A. Ostolski, Warszawa: Oficyna Wydawnicza 2009.
Simmel G., On Individual and Social Forms, Chicago: The University of Chicago Press 1971.
Smith A., Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1954.
Smith A., Teoria uczuć moralnych, Warszawa: PWN 1989.
Sombart W., Der moderne Kapitalismus. Historisch-systematische Darstellung des gesamteuropäischen Wirtschaftsleben von seinen Anfägen bis zur Gegenwart, München: Duncker & Humblot 1916.
Sombart W., Żydzi i życie gospodarcze, Warszawa: IFiS PAN 2010.
Spencer H., On Social Evolution, Chicago: University of Chicago Press 1972.
Steward J., Theory of Cultural Change, Urbana: University of Illinois Press 1979.
Szacki J., Historia myśli socjologicznej. Wydanie nowe, Warszawa: PWN 2012.
Sztompka P., Kapitał społeczny. Teoria przestrzeni międzyludzkiej, Kraków: Znak 2016.
Sztompka P., Socjologia zmian społecznych, Kraków: Znak 2010.
Tatarkiewicz W., O doskonałości, Lublin: Daimonion 1991.
Tönnies F., Wspólnota i stowarzyszenie, tłum. M. Łukasiewicz, Warszawa: PWN 1988.
Veblen T., Absentee Ownership and Business Enterprise in Recent Times: The Case of America, London: Allen & Unwin 1924.
Wallerstein I., The Modern World System I, New York: Academic Press 1974.
Wallerstein I., The Modern World System II, New York: Academic Press 1980.
Weber M., Etyka protestancka a duch kapitalizmu, Lublin: TN KUL 1994.
Weber M., Pojęcie działania społecznego, w: Socjologia. Lektury, red. P. Sztompka, M. Kucia, Kraków: Znak 2005, s. 46-59.
White L., The Science of Culture, New York: Farrar, Straus 1941.
Wojtyła K., Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, Lublin: TN KUL 2000.
Znaniecki F., Wstęp do socjologii, Warszawa: PWN 1998.
Opublikowane
2020-04-29
Dział
Artykuły
Copyright (c) 2018 Roczniki Nauk Społecznych
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
