Badania ilościowe i jakościowe w socjologii. Między separacją epistemologiczną a praktyczną komplementarnością

Andrzej Boczkowski

doi:10.18290/rns.2018.46.4-4

Andrzej Boczkowski Uniwersytet Opolski, Wydział Nauk Społecznych

DOI: https://doi.org/10.18290/rns.2018.46.4-4

Słowa kluczowe: badania ilościowe; badania jakościowe; socjologiczne metodologie badawcze; triangulacja metodologiczna

Abstrakt

Badania ilościowe i badania jakościowe oparte są na odmiennych założeniach epistemologicznych, w istocie odnoszących się do różnych wizji rzeczywistości społecznej. Wierność epistemologicznie umocowanym zasadom postępowania badawczego jest metodologiczną zaletą, utrudnia jednak praktykę badawczą. Stąd powszechnie formułowany postulat współwystępowania i komplementarności ilościowych i jakościowych metodologii i podejść badawczych, jako dotyczących różnych aspektów społecznej rzeczywistości. W szczególności dokonujący się autonomicznie, niezależnie od perspektyw epistemologicznych rozwój (a co za tym idzie – wzrost złożoności) zarówno metodologii ilościowej, jak i metodologii jakościowej, sprzyja takiej komplementarności.

W artykule przedstawione zostały dylematy związane z dwoistością perspektyw epistemologicznych oraz zróżnicowaniem metodologii badawczych, a także metod i technik badań socjologicznych.

Bibliografia

Babbie E., Badania społeczne w praktyce, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2004.
Bone J., Emele C.D., Abdul A. [et al.], The social sciences and the web: From ‘Lurking’ to interdisciplinary ‘Big Data’ research, http://journals.sagepub/doi/full/10.1177/2059799116630665 [dostęp: 26.10.2017].
Bunge M.A., Finding Philosophy in Social Sciences, New Heaven: Yale University Press 1996.
Charmaz K., Grounded theory: constructivist and objectivist methods, w: Handbook of Qualitative Research, red. N.K. Denzin, Y.S. Lincoln, Thousand Oaks: Sage 2000.
Charmaz K., Grounded Theory: Methodology and Theory Construction, w: International Encyclopedia of Social & Behavioral Sciences, red. N.J. Smelser, P.B. Baltes, Oxford: Pergamon Press 2001.
Cicourel A.V., Method and measurement in sociology, New York: Free Press 1964.
Cornwall J., Hard-earned lives: accounts of health and illness from East London, London: Tavistock 1987.
Emma Uprichard: Big Data and ‘Methodological Genocide’, interview by Marc Carrigan, http://www.methodspace.com/tag/emma-uprichard/ [dostęp: 20.10.2017].
Glaser B., Strauss A., Odkrywanie teorii ugruntowanej. Strategie badania jakościowego, Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS 2009.
Golczyńska-Grondas A., Wychowało nas państwo. Rzecz o tożsamości dorosłych wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2013.
Gostkowski Z., Z zagadnień socjologii wywiadu, „Studia Socjologiczne” 1961, nr 2.
https://50latodkrywania.wordpress.com/ [dostęp: 13.10.2017].
Krausz E., Miller S.H., Social research design, London: Longman Group Ltd 1974.
Morgan M., Sociological investigations, w: Oxford Textbook of Public Health, red. W.W. Holland, R. Detels, G. Knox, Oxford: Oxford University Press 1991.
Pałubicka A., Naturalizm i antynaturalizm, w: Filozofia i nauka, red. Z. Cackowski, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź: Ossolineum 1987.
Puchalski K., Korzeniowska E., Piwowarska-Pościk L., Aktywność zdrowotna i świadomość potoczna, Łódź: Oficyna Wydawnicza Instytutu Medycyny Pracy 1999.
Słomczyński K.M., Wpływ oficjalnej i prywatnej sytuacji wywiadu na wypowiedzi respondentów w środowisku inteligencji, w: Analizy i próby technik badawczych w socjologii, red. Z. Gostkowski, Wrocław–Warszawa–Kraków: Ossolineum 1966.
Szacki J., Historia myśli socjologicznej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2005.
Turner C., Martin E., Background (introductory chapter), w: Surveying Subjective Phenomena, red. C. Turner, E. Martin, New York: Russell Sage Foundation 1984.
Wilson E.O., Konsiliencja. Jedność wiedzy, Poznań: Zysk i S-ka 2002.