Zmiany w zakresie przepisów filiacyjnych wprowadzone na mocy ustawy o leczeniu niepłodności

  • Zdzisław Jancewicz Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji
Słowa kluczowe: medycznie wspomagana prokreacja; macierzyństwo; uznanie ojcostwa; prawo filiacyjne

Abstrakt

W artykule została podjęta problematyka uregulowania pochodzenia dziecka po wejściu w życie z dniem 1 listopada 2015 roku ustawy z dnia 25 czerwca 2015 roku o leczeniu niepłodności (Dz.U. 2017, poz. 865 – j.t.). Na mocy art. 91 przedmiotowej ustawy zostały wprowadzone do ustawy z dnia 25 lutego 1964 roku – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. 2015 poz. 583 i 1062) zmiany w zakresie: art. 62 § 2; art. 68; art. 85 § 1 (wskazane przepisy otrzymały nowe brzmienie). Ponadto zostały dodane dwa nowe przepisy do kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w postaci art. 751 oraz 811.

Na skutek procedury medycznie wspomaganej prokreacji, w tym zapłodnienia pozaustrojowego, zaszły zmiany w prawie filiacyjnym, a szczególnie w zakresie uznania ojcostwa, co z kolei może mieć wpływ na realizację zasady dobra dziecka i prawo do poznania własnego pochodzenia.

Bibliografia

Bosek L., Prawo osobiste do poznania własnej tożsamości biologicznej, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2008, z. 4, s. 947-984.
Bosek L., Refleksje wokół prawnych uwarunkowań wspomaganej prokreacji, „Diametros” 2009, nr 20, s. 37-61.
Bosek L., Sztuczna inseminacja heterologiczna, w: Prawo wobec medycyny i biotechnologii. Zbiór orzeczeń z komentarzami, red. Marek Safjan, Warszawa: Wolters Kluwer Polska 2011, s. 349-352.
Czajecka M.A., Kilka uwag prawnych do ustawy o leczeniu niepłodności, „Przegląd Prawa Publicznego” 2016, nr 6, s. 20-32.
Dudek D., In vitro a Konstytucja, w: Państwo prawa i prawo karne. Księga jubileuszowa Profesora Andrzeja Zolla, red. P. Kardas, T. Sroka, W. Wróbel i in., t. I, WKP 2012, LEX nr 155991.
Gajda J., Prawo do znajomości oraz ustalenia własnego pochodzenia, w: Księga Jubileuszowa Prof. dr hab. Tadeusza Smyczyńskiego, red. M. Andrzejewski, L. Kociucki, M. Łączkowska, A.N. Schulz, wyd. I, Toruń: Wydawnictwo „Dom Organizatora” 2008, s. 329-341.
Gałązka M., Polskie prawo wobec zapłodnienia in vitro – dyskusja wciąż otwarta, „Forum Prawnicze” 2016, nr 3, s. 37-55.
Gardocka T., Opinia na temat projektu ustawy o leczeniu niepłodności, „Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu” 2015, nr 4(48), s. 157-163.
Haberko J., Cywilnoprawna ochrona dziecka poczętego a stosowanie procedur medycznych, Warszawa: Wolters Kluwer Polska 2010.
Haberko J., Ustawa o leczeniu niepłodności. Komentarz, Warszawa: Wolters Kluwer Polska 2016.
Haberko J., Łuczak-Wawrzyniak J., Dobrodziejstwo nowoczesnych technik wspomaganej medycznie prokreacji czy problem rodziny i dziecka? Uwagi na tle projektu ustawy o leczeniu niepłodności (druk sejmowy 3245), „Diametros” 2015, nr 44, s. 20-44.
Holewińska-Łapińska E., Czy jest potrzebna zmiana polskiego prawa rodzinnego w zakresie ustalenia pochodzenia dziecka?, w: Prawo rodzinne w Polsce i w Europie. Zagadnienia wybrane, red. P. Kasprzyk, Lublin: TN KUL 2005, s. 469-486.
Holewińska-Łapińska E., Projektowane zmiany kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w zakresie pochodzenia dziecka ze szczególnym uwzględnieniem ustalenia ojcostwa wskutek uznania, w: Z zagadnień prawa rodzinnego i rejestracji stanu cywilnego, red. H. Cioch, P. Kasprzyk, Lublin[:KUL] 2007, s. 63-76.
Ignaczewski J., Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck 2010.
Kapelańska-Pręgowska J., Prawne i biologiczne aspekty testów genetycznych, Warszawa: Wolters Kluwer Polska 2011.
Kasprzyk P., Zmiany w zakresie ustalenia pochodzenia dziecka wprowadzone ustawą z 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw, w: Prawo rodzinne w dobie przemian, red. P. Kasprzyk, P. Wiśniewski, Lublin: TN KUL 2009, s. 157-186.
Kwiecień A., Ustalenie pochodzenia dziecka poczętego w wyniku medycznie wspomaganej prokreacji z uwzględnieniem nowelizacji kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 25 czerwca 2015 r., „Wrocławskie Studia Sądowe” 2016, nr 2, s. 49-67.
Lipski J., Opinia prawna na temat rządowego projektu ustawy o leczeniu niepłodności, „Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu” 2015, nr 4(48), s. 126-156.
Łączkowska M., Stosunek prawny pokrewieństwa a pochodzenie genetyczne, w: Księga Jubileuszowa Prof. dr hab. Tadeusza Smyczyńskiego, red. M. Andrzejewski, L. Kociucki, M. Łączkowska, A.N. Schulz, wyd. I, Toruń: Wydawnictwo „Dom Organizatora” 2008, s. 301-316.
Nowelizacja prawa rodzinnego na podstawie ustaw z 6 listopada 2008 r. i 10 czerwca 2010 r. Analiza. Wykładnia. Komentarz, red. W. Stojanowska, M. Kosek, Warszawa: LexisNexis 2011.
Pielak A., Skutki inseminatio artificialis w sferze prawnej dziecka, w: Ojcostwo. Rodzaje i formy, red. J. Zimny, Stalowa Wola [b.w.] 2014, s. 773-788.
Smyczyński T., O potrzebie ustalenia pochodzenia dziecka zgodnie z tzw. prawdą biologiczną, w: Finis legis Christus. Księga pamiątkowa dedykowana Księdzu Profesorowi Wojciechowi Góralskiemu z okazji siedemdziesiątej rocznicy urodzin, red. J. Wroceński, J. Krajczyński, t. II, Warszawa: Wydawnictwo UKSW 2009, s. 1265-1274.
Smyczyński T., Prawo filiacyjne i alimentacyjne po reformie z 2008 r., „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2010, z. 2, s. 297-332.
Stępkowski A., Opinia prawna w sprawie merytorycznej oceny rządowego projektu ustawy o leczeniu niepłodności, „Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu” 2015, nr 4(48), s. 164-182.
Stojanowska W., w: System prawa prywatnego, t. XII: Prawo rodzinne i opiekuńcze, red. T. Smyczyński, Warszawa: C.H. Beck 2003.
Strzebińczyk J.F., Prawo rodzinne, wyd. V, Warszawa: Wolters Kluwer 2016.
Tokarczyk R.A., Prawo narodzin, życia i śmierci, wyd. IX, Warszawa: Wolters Kluwer Polska SA 2009.
Zielińska E., Opinia na temat rządowego projektu ustawy o leczeniu niepłodności, „Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu” 2015, nr 4(48), s. 183-196.
Zieliński A., Prawo rodzinne i opiekuńcze w zarysie, wyd. II, Warszawa: Wolters Kluwer Polska 2011.
Opublikowane
2020-04-29
Dział
Artykuły