Tożsamość aktora normatywnego a strategie obecności Unii Europejskiej w stosunkach międzynarodowych

Anna Skolimowska

doi:10.18290/rns.2018.46.1-2

Anna Skolimowska Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

DOI: https://doi.org/10.18290/rns.2018.46.1-2

Słowa kluczowe: Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa; potęga normatywna Europy; globalna strategia UE w relacjach międzynarodowych

Abstrakt

Strategia obecności Unii Europejskiej (UE) w relacjach międzynarodowych z czerwca 2016 r. oraz zmiany, jakie w zakresie funkcjonowania tego podmiotu międzynarodowego wniosła ostatnia reforma traktatowa (Traktat z Lizbony), odczytywane mogą być jako próba redefinicji dotychczasowej narracji na temat międzynarodowej tożsamości UE. Ewolucja w zakresie założeń strategicznych, jak również instytucjonalnych oraz instrumentów oddziaływania i reagowania międzynarodowego świadczyć może o potrzebie nowego spojrzenia na koncept potęgi normatywnej, będący dotychczas podstawą dyskursu o tożsamości UE w stosunkach międzynarodowych. Zmiany te wydają się zmierzać w kierunku oparcia dyskursu o europejskiej tożsamości na wizji aktora niezależnego, samodzielnego oraz dysponującego militarnymi narzędziami oddziaływania międzynarodowego, jak również realizującego przede wszystkim własne interesy w przestrzeni międzynarodowej, odwołując się nadal do zasad, wartości oraz prawa międzynarodowego.

Bibliografia

Barcz J., Problem modelu prawnego procesu integracji europejskiej i zarządzania w ramach Unii Europejskiej, w: Instytucje i prawo Unii Europejskiej, red. J. Barcz, M. Górka, A. Wyrozumska, Warszawa: Wolters Kluwer 2015.

Bezpieczna Europa w lepszym świecie. Europejska strategia bezpieczeństwa, http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cmsUpload/031208ESSIIPL.pdf [dostęp: 06.06.2017].

Borkowski P., Tożsamość międzynarodowa UE w świetle koncepcji ról, „Przegląd Europejski” 2009, nr 1, s. 69-84.

Bretherton Ch., Vogler J., The European Union as a Global Actor, New York: Routledge 2006.

Brubaker R., Cooper F., Beyond ‘identity’, „Theory and Society” 2000, nr 29, s. 1-47.

Declaration on European Identity, „Bulletin of the European Communities” 1973, No 12, Luxembourg: Office for official publications of the European Communities, s. 118-122.

Duchêne F., Europe’s Role In World Peace, w: Europe Tomorrow: Sixteen Europeans Look Ahead, ed. R.J. Mayne, London: HarperCollins Distribution Services 1972, s. 32-47.

Erikson E., Identity: Youth and Crisis, New York: W.W. Norton Company 1968.

European Integration and Supranational Governance, eds. W. Sandholtz, A. Stone Sweet, Oxford: Oxford University Press, s. 297-317.

Europejska Strategia Bezpieczeństwa Bezpieczna Europa w lepszym świecie, www.consilium.europa.eu/uedocs/cmsUpload/031208ESSIIPL.pdf [dostęp: 26.06.2017].

Konkluzje Rady Europejskiej, Bruksela, 26.06.2015, EUCO 22/15, https://europa.eu/globalstrategy/en/european-council-conclusions-june-2015 [dostęp: 23.01.2017].

Koziej S., Potrzeba nowelizacji strategii bezpieczeństwa Unii Europejskiej, www.bbn.gov.pl/.../Potrzeba_nowelizacji_strategii_bezpieczenstwa_Unii_Europejskiej, s. 1 [dostęp: 25.06.2017].

Łoś-Nowak T., Organizacje międzynarodowe – ewolucja w kierunku samodzielności w polityce i stosunkach międzynarodowych, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego 2004.

Manners I., Normative Power Europe: A Contradiction In Terms?, „JCMS” 40 (2002), nr 2, s. 235-258.

Manners I., Normative Power Europe: The International Role of the EU, http://aei. pitt.edu/7263/1/002188_1.PDF, s. 1-30 [dostęp: 01.09.2014].

Manners I., The Concept of Normative Power In Word Politics, „DIIS Brief” maj 2009, <http://subweb.diis.dk/graphics/Publications/Briefs2009/B09_maj__Concept_Normative_Power_World_Politics.pdf> [dostęp: 20.09.2014].

Manners I., Normative power Europe reconsidered: beyond the crossroads, „Journal of European Public Policy” 13(2006), nr 2, s.182-199.

Marcusen M., Risse T., Engelman-Martin D., Knopf H.J., Rocher K., Constructing Europe? The Evolution of Nation-State Identities, w: The Social Construction of Europe, ed. T. Christiansen, K.E. Jørgensen, A. Wiener, London: SAGE 2001, s. 101-121.

Prawo Unii Europejskiej – zagadnienia systemowe oraz prawo materialne i polityki, red. J. Barcz, Warszawa: Wydawnictwo Prawo i Praktyka Gospodarcza 2006.

Ruszkowski J., Ponadnarodowość w systemie politycznym Unii Europejskiej, Warszawa: Wolters Kluwer 2015.

Smith K., Still “civilian power EU”?, „European Foreign Policy Unit Working Paper” 2005, nr 1, http://personal.lse.ac.uk/SMITHKE/EFPUworkingpaper2005-1.pdf, s. 1-19 [dostęp: 29.08.2015].

Skolimowska A., Normatywna potęga Unii Europejskiej w obliczu umiędzynarodowionych konfliktów wewnętrznych, Warszawa: Elipsa 2015.

Skolimowska A., Unia Europejska jako organizacja międzynarodowa, Warszawa: Cedewu 2015.

Solana J., Identity and foreign Policy, „ESDP” 2007, nr 3(9), http://www.iss.europa.eu/uploads/media/ESDP_newsletter_003.pdf, s. 9-10 [dostęp: 25.06.2017].

Traktat o Unii Europejskiej, Dz.U. C 191 z 29.7.1992, https://europa.eu/european-union/sites/europaeu/files/docs/body/treaty_on_european_union_en.pdf [dostęp: 04.04.2017].

Traktat o Unii Europejskiej – tekst skonsolidowany uwzględniający zmiany wprowadzone Traktatem z Lizbony – Dz.U. C 326 z 26.10.2012, [dostęp: 13.03.2010].

Weaver O., The EU as a Security Actor: Reflections from a Pessimistic Constructivist on Post-Sovereign Security Orders, w: International Relations Theory and the Politics of European Integration, ed. M. Kelstrup, M.C. Williams, London: Routledge, s. 250-295.

Wendt A., Społeczna teoria stosunków międzynarodowych, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar 2008, s. 211.

Wspólna wizja, wspólne działanie: Silniejsza Europa Globalna strategia na rzecz polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Unii Europejskiej, http://eeas.europa.eu/archives/docs/top_stories/pdf/eugs_pl_.pdf [dostęp: 06.06.2017].