Pracownik socjalny w systemie pomocy społecznej. Koncepcja roli zawodowej
Abstrakt
The article presents the history of the social worker in the system of social aid in Poland. Reflection on the changing conception of the job of the social worker and on the changes of his professional role along with the institutionalization and professionalization of the job is the main motif of the considerations.
In the first part of the article the idea and traditions of social work are briefly outlined, which is an introduction to a discussion of the history of the function of the social worker (initially ‘social curator’) in the institutional system of social aid.
Starting from the social curator in Poland before World War II, through the personnel of social aid in the period of the Polish People’s Republic, and ending with the social worker in the contemporary Republic of Poland – the article discusses the institutional position of the people who do the job, the changing range of the job’s tasks and the profile of the professional role that is a response to social expectations. In the article attention is paid to the fact that ever more is required from social workers as far as their professional and ethical competence is concerned, but also to the broadening scope of tasks and responsibility of the social worker who, in the contemporary conception of the job, is to fulfill the function of the local social politician.
Bibliografia
Buksdorf A., 1965, Zawód: opiekun społeczny, „Trybuna Ludu” nr 40, s. 2.
Charakterystyka zawodu pracownika socjalnego dla potrzeb opracowania programu szkół (wydziałów) pracowników socjalnych, 1994, „Praca Socjalna” nr 2, s.53-60.
Chodkowska M., 1999, Socjopedagogika specjalna – założenia i kierunki badań, W: M. Chodkowska (red.), Interdyscyplinarność w teorii i praktyce pedagogiki specjalnej, Lublin: Wyd. UMCS.
Cournoyer D. E., Klein W. C., 2000, Research Methods for Social Work, London: Allyn and Bacon.
Davies M., 1995, Czerpanie przez pracownika socjalnego z zasobów własnego „ja”, w: J. Kwaśniewski (red.), Praca socjalna, pomoc społeczna, Warszawa: Interart.
Dinter H., 1947, Zagadnienie personelu w opiece społecznej, „Praca i Opieka Społeczna” nr 4, s. 286-294.
Frysztacki K., 2001, Praca socjalna wobec pytań i wyzwań, „Praca Socjalna” nr 3, s. 13-19.
Fudała T., 1991, Sytuacja pracowników socjalnych, „Polityka Społeczna” nr 3, s. 27-28.
Gładkowska M., 1995, Opieka społeczna w Warszawie 1923-1947. Opracowania i materiały, Warszawa: Interart.
Góra W. A., 1989, Tradycje opieki i pomocy społecznej w Polsce, „Praca Socjalna” nr 2, s. 22-34.
Graba-Łęcki W., 1936, Zagadnienia organizacyjne Opiekunów Społecznych w m. st. Warszawie, „Opiekun Społeczny” nr 1, s. 3-7.
Kamińska J., 1993, Kadra środowiskowa pomocy społecznej, w: Pomoc społeczna na szczeblu lokalnym, Konferencja w Piwnicznej, 16-17 listopada 1992, Warszawa: FSZ.
Kawula S., 1995, Pedagogika społeczna jako przedmiot studiów, Olsztyn– Gdańsk.
Kuczkowska I., 1959, Rola i zadania opiekunów społecznych, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” nr 7-8, s. 110-120.
Kwaśniewski J. (red.), 1995, Praca socjalna, pomoc społeczna, Warszawa: Interart.
Lepalczyk I., Marynowicz-Hetka E., 1990, Tradycja i sytuacja aktualna w kształceniu pracowników socjalnych w Polsce, „Praca Socjalna” nr 1-2, s. 6-17.
Lepalczyk I., Marynowicz-Hetka E., 2001, Historical portraits of important European leaders in social work. Helena Radlińska (1879-1954) – Poland, A portrait of the Person, Researcher, Teacher and Social Activist, „European Journal of Social Work” vol. 4, no. 2, pp. 191-210.
Łopato J., 1982, Miłosierdzie i dobroczynność w Polsce, „Polityka Społeczna” nr 5, s. 24-27.
Łopato J., 1982a, Rodowód pomocy społecznej, „Polityka Społeczna” nr 4, s.19-21.
Łopato J., 1985, Rozważania nad pojęciem pomocy społecznej, „Polityka Społeczna” nr 11-12, s. 1-5.
Łopato J., 1987, Zarys rozwoju pomocy społecznej w Polsce Ludowej, „Polityka Społeczna” nr 10, s. 8-13.
Marynowicz-Hetka E., 1977, Warsztat pracownika socjalnego, Warszawa: Inst. Wyd. CRZZ.
Matey M., 1988, Status pracownika socjalnego w Polsce, „Zeszyty Naukowe Instytutu Prawa Sądowego” nr 30, s. 34-41.
Mikulski J., Gulda Cz., 1981, Służby socjalne w Polsce, Warszawa: Inst. Wyd. CRZZ.
Millerówna-Csorbowa H., 1947, O kształceniu pracowników społecznych, „Opiekun Społeczny” nr 1, s. 14-26.
Oleszczyńska A., 1978, Pracownik socjalny w pomocy społecznej, Warszawa: Inst. Wyd. CRZZ.
Olszak-Krzyżanowska B., 1993, Pracownik socjalny – zawód czy misja, w: M. Fic (red.), Pracownik socjalny a lokalny rynek pracy, Zielona Góra: Wyd. WSP.
Orłowska M., 1998, Antropotechnika w pracy socjalnej, w: M. Orłowska, L. Malinowski (red.), Praca socjalna w poszukiwaniu metod inarzędzi, Warszawa: Wyd. Żak.
Radlińska H., 1947, Istota i zakres służby społecznej, „Opiekun Społeczny” nr 5-6, s. 224-230.
Radlińska H., 1947, Zagadnienia opieki społecznej, „Praca i Opieka Społeczna” nr 4, s. 277-285.
Rybczyńska D. A., Olszak-Krzyżanowska B., 1995, Aksjologia pracy socjalnej – wybrane zagadnienia. Warszawa: Wyd. Scholar.
Schultz I., 1938, Postawa pracownika społecznego, „Opiekun Społeczny” nr12, s. 95-100.
Starczewski J., 1936, Pierwszy rok działalności Opiekunów Społecznych w Stolicy, „Opiekun Społeczny” nr 1, s. 7-10.
Starczewski J., 1938, Geneza Ośrodków Zdrowia i Opieki, „Opiekun Społeczny” nr 12, s. 1-3.
Starczewski J., 1938, Ustawodawstwo o Opiece społecznej, „Opiekun Społeczny” nr 10, s. 1-6.
Staręga-Piasek J., 1985, Pracownik socjalny w pomocy społecznej, „Polityka Społeczna” nr 11-12, s. 8-11.
Szatur-Jaworska B., 1995, Teoretyczne podstawy pracy socjalnej w: T. Pilch, I. Lepalczyk (red.), Pedagogika społeczna. Człowiek w zmieniającym się świecie, Warszawa: Wyd. Żak.
Szymańska H., 1946, Rola i zadania higieny psychicznej w życiu pracownika społecznego, „Opiekun Społeczny” nr 9-10, s. 24-30.
Theiss W., 1992, Bojownik – instruktor - profesjonalista. Z tradycji zawodu pracownika socjalnego w Polsce „Praca Socjalna” nr 1, s. 47-59.
Theiss W., 1997, Radlińska, Warszawa: Wyd. Żak.
Trafiałek E., 2000, Podstawy pracy socjalnej, Kielce: Wszechnica Świętokrzyska.
Trafiałek E., 2001, Helena Radlińska (1879-1954), w: L. Frąckiewicz (red.), Przeszłość dla przyszłości, Katowice: Wyd. Śląsk.
VanderLaan G., 1998, The professional role of social work in a market enviroment, „European Journal of Social Work” vol. 1, no 1, pp. 31-40.
Wódz K., 1982, Służby społeczne w Polsce. Geneza, kierunki rozwoju, metody pracy, Katowice: Wyd. Uniwersytet Śląski.
Wódz K., 1998, Praca socjalna w środowisku zamieszkania, Katowice: Wyd. Śląsk.
Żukiewicz A., 2002, Pracownicy socjalni w służbie pomocy społecznej, w: R. Stankiewicz (red.), Nauczyciel – opiekun – wychowawca (tradycje, teraźniejszość, nowe wyzwania), Poznań–Zielona Góra: Eruditus.
Copyright (c) 2005 Roczniki Nauk Społecznych
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
