Struktura ontologiczna narodu
Abstrakt
Nation, the basic and natural human community, has consists of twofold elements: object-oriented (material) and subject-oriented (psychical-spiritual). The objective elements include: 1) the territory – a place of birth; 2) a relatively numerous and powerful human fellowship that unites people of a common biological origin; 3) the state – it ensures rights and needs of the nation. In order for the national community to be permanent the subject-oriented elements are more essential, for they constitute its culture. The most important are as follows: 1) a common language – a factor of social communication and integration and an indispensable foundation for literature; 2) a common history and tradition – a “memory” of the nation; 3) moral awareness – a specific national ethos; 4) religion – Christianity in Europe has played a nation-formative role. The specific character of national culture is not identical with the attitude of ethnocentrism.
Bibliografia
Bartmiński J.: Język nośnikiem tożsamości narodowej i przejawem otwartości, [w:] L. Dyczewski (red.), Tożsamość polska i otwartość na inne społeczeństwa.
Bartnik Cz.: Sakrament pojednania narodu w nauczaniu Jana Pawła II w Polsce w 1983 roku, [w:] tenże, Polska teologia narodu, Lublin 1986.
Berlin I.: Der Nationalismus, Frankfurt am M. 1990.
Bocheński I.: Co znaczy być Polakiem, [w:] Sens życia, Kraków 1993.
Bocheński I.: O patriotyzmie, [w:] M. A. Krąpiec, O ludzką politykę, Katowice 1993.
Celej J.: Kultura chrześcijańska duszą narodu w nauczaniu Prymasa Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 1995.
Dawson Ch.: Tworzenie się Europy, Warszawa 1961.
Chałasiński J.: Kultura i naród, Warszawa 1968.
Chałasiński J.: Naród i państwo, Warszawa 1968.
Dyczewski L.: Naród podmiotem kultury, [w:] tenże (red.) Tożsamość polska a otwartość na inne społeczeństwa, Lublin 1996.
Hertz F.: Nationality in History and Politics, Oxford 1944.
Hobsbawn E. J.: Nations and Nationalism since 1780, Cambridge 1992.
JanPaweł II − K. Wojtyła, Myśląc Ojczyzna − cyt. za: Cz. Bartnik, Polska teologia narodu, Lublin 1986.
JanPaweł II: Przemówienia do Polonii i Polaków za granicą 1979-1987, Londyn 1988.
JanPaweł II: Homilia podczas Mszy świętej, Warszawa, 2 VI 1979, [w:] Nauczanie społeczne, t. 1: Pielgrzymka do Polski 2-10 VI 1979, Warszawa 1992.
JanPaweł II: Pokój tobie, Polsko, Ojczyzno moja, Watykan 1983.
JanPaweł II: W imię przyszłości kultury. Przemówienie w UNESCO, Paryż, 2 VI 1980, [w:] Wiara ikultura, Rzym 1986.
Kłoczowski J. (red.): Uniwersalizm i swoistość kultury polskiej, t. 2, Lublin 1989-1990.
Kłoskowska A.: Kultura narodowa i narodowa identyfikacja: dwoistość funkcji, [w:] taż (red.)., Oblicza polskości, Warszawa 1990.
Kohn H.: The Idea of Nationalism, New York 1967.
Kowalczyk S.: Filozofia kultury, Lublin 1996.
Kowalczyk S.: U podstaw demokracji. Zagadnienia aksjologiczne, Lublin 2001.
Libelt K.: O miłości Ojczyzny, [w:] Samowładztwo rozumu, Warszawa 1967.
Majka J.: Etyka społeczna i polityczna, Warszawa 1993.
Malinowski B.: Freedom and Civilisation, London 1947.
Malinowski B.: Szkice z teorii kultury, Warszawa 1958.
Ossowski S.: O ojczyźnie i narodzie, Warszawa 1984.
Ossowski S.: Więź społeczna i dziedzictwo krwi, [w:] Dzieła, t. 2, Warszawa 1966.
Ossowski S.: Ziemia i naród, [w:] tenże, O ojczyźnie i narodzie, Warszawa 1984.
Piwowarczyk J.: Katolicka nauka społeczna, t. 1-2, Londyn 1960-1962.
Przewodnik po współczesnej filozofii politycznej, red. R. E. Goodin, Ph. Petit, Warszawa 1982.
Renan E.: Dzieła. Wybór, t. 1, Warszawa 1904.
Skolimowski H.: Uniwersalne wartości etosu polskiego, [w:] A. Kłoskowska (red.), Oblicza polskości, Warszawa 1990.
Słowacki J.: Idee narodów, [w:] Dzieła, t. 12, Wrocław 1952 − cyt. za: J. Szacki, Ojczyzna, naród, rewolucja, Warszawa 1962.
Spiecker M.: Naród a wyznanie, [w:] Naród, wolność, liberalizm, Poznań 1994.
Szacki J.: Ojczyzna, naród i rewolucja. Problematyka narodowa w polskiej myśli szlachecko-rewolucyjnej, Warszawa 1982.
Tokarczyk R.: Współczesne doktryny polityczne, Zakamycze 2002.
Walicki A.: Filozofia a mesjanizm. Studia z dziejów filozofii i myśli społecznej romantyzmu polskiego, Warszawa 1979.
Wierzbicki A.: Naród – państwo w polskiej myśli dwudziestolecia międzywojennego, Wrocław 1978.
Wojtyła K.: Myśli o papiestwie i narodzie, „Znak”, 29 (1977), nr29-30.
Wyszyński S.: Dziwny to kraj − Polska, Żerków 1 IX 1968 − cyt. za: J. Lewandowski, Naród w nauczaniu kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 1982.
Wyszyński S.: Miłość i sprawiedliwość społeczna, Poznań 1993.
Żarnowski J.: „Ojczyzną był język i mowa”, Warszawa 1978.
Copyright (c) 2004 Roczniki Nauk Społecznych
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
