Przebaczenie jako wartość w wychowaniu
Abstrakt
The paper attempts to show interrelations between forgiveness and formation. First of all, some key concepts for these problems have been discussed, i.e. forgiveness, values and formation. It has been shown how significant are values in the process of formation and what role is played by forgiveness in human life. This has allowed to prove that forgiveness is an important value in formation, because it plays a significant role in the right development of man as person. The last point of the paper discusses the relationship between the process of formation and the factors which influence the readiness and ability to forgive. Emphasis has been laid on the factors directly related to the forgiving person and with the person causing harm, omitting those which are related with the size and character of the harm. It has been stressed how important is a proper understanding of forgiveness, ability to notice that each man is limited by evil, an ability to see positive traits in the culprit, and an ability to communicate to others one's own feeling states. Eventually, the significance of religious faith has been pinpointed in the formation to forgiveness.
Bibliografia
Arendt H., Kondycja ludzka, tł. A.Łagodzka, Warszawa: Fundacja Aletheia 2000.
Aronson E., Człowiek istota społeczna, tł. J.Radzicki, Warszawa: PWN 1987.
Augustyn J., Ból krzywdy, radość przebaczenia, Kraków: WydawnictwoM 1998.
Braun-Gałkowska M., W tę samą stronę. Książka dla nauczycieli o wychowaniu i lekcjach wychowawczych, Warszawa:Krupski i S-ka 1994.
Brzozowski P., Skala Wartości−polska wersja testu Miltona Rokeacha, [w:] R. Ł.Drwal (red.), Techniki kwestionariuszowe w diagnostyce psychologicznej. Wybrane zagadnienia, Lublin: UMCS 1987, s.81-123.
Grygielski M., Style komunikacji rodzicielskiej a identyfikacja dzieci zrodzicami, Lublin: TNKUL 1994.
Ide P., Czy możliwe jest przebaczenie?, tł.M.Zaręba, Kraków:WAM 2000.
Jan Paweł II, Przebacz, a zaznasz pokoju. Orędzie na XXX Światowy Dzień Pokoju, [w:] A.Foltańska, T.Huk(red.), Krzywda i przebaczenie, Kraków: Wydawnictwo M 1997, s.110-121.
Kamiński S., Jak uporządkować rozmaite koncepcje wartości? [w:] S.Sawicki, W.Panas (red.), O wartościowaniu w badaniach literackich, Lublin: RWKUL 1986.
Kix J., Ist es „vergeblich”? „Befreiende Wahrheit”, 3(1994), s.20-30.
Kroplewski Z., Przyczyny i konsekwencje poczucia krzywdy w aspekcie formacji do kapłaństwa, [w:] A.Foltańska, T.Huk (red.), Krzywda i przebaczenie, Kraków: Wydawnictwo M 1997, s.72-86.
Matusewicz Cz., Psychologia procesu wartościowania, Warszawa 1981.
Mellibruda J., Nieprzebaczona krzywda, Warszawa: IPZiT 1992.
Mellibruda J., Pułapka nie wybaczonej krzywdy, Warszawa: IPZiT 1995.
Mellibruda J., Pułapka nie przebaczonej krzywdy w aspekcie psychologicznym, [w:] A.Foltańska, T.Huk (red.), Krzywda i przebaczenie, Kraków: WydawnictwoM 1997, s.9-38.
Mika S., Psychologia społeczna, Warszawa: PWN 1984.
Minirth F., Meier P., Arterburn S., W stronę wartości. Encyklopedyczny poradnik życia rodzinnego, Warszawa: Świat Książki 1998.
Monbourquette J., Jak przebaczać? Droga poprzez dwanaście etapów przebaczenia, Kraków: WydawnictwoM 1996.
Nowak M., Podstawy pedagogiki otwartej, Lublin: RWKUL 1999.
Oleś P., Wartościowanie a osobowość. Psychologiczne badania empiryczne, Lublin: RWKUL 1989.
Ostrowska K., W poszukiwaniu wartości. Z Biblią przez życie, Gdańsk: GWP 1995.
Ostrowska K., Psychologiczna analiza procesu przebaczania (w aspekcie wiary chrześcijańskiej), „Biuletyn Stowarzyszenia Psychologów Chrześcijańskich”,8(1997), s.3-7.
Perls F., Gestalt therapy verbatim. Lafayette, CA: Real People Press 1969.
Rembowski J., Rodzina w świetle psychologii, Warszawa: WSiP 1986.
Rowe J. O., Halling S.,Davies E., Leifer M., PowersD., Van Bronkhorst J., The Psychology of Forgiving Another. ADialogal Research Approach, [w:] R.S.Valle, S.Halling (red.). Existential-Phenomenological Perspectives in Psychology. Exploring the Breadth of Human Experience. New York−London 1989, s. 233-244.
Rudin J., Psychoterapia i religia, tł.T.Czarnawski, Warszawa: „Solarium” 1992.
Witkowski T., Niektóre próby badań psychologicznych nad wychowawczym oddziaływaniem nauczycieli, „Roczniki Filozoficzne”, 21(1973), z.4, s.104-118.
Woroniecki J., Rozwój osobistości człowieka, [w:] Wychowanie człowieka. Pisma wybrane, wybrał K.Szymański, Kraków 1961, s.63-78.
Zaleski Z., Od zawiści do zemsty. Społeczna psychologia kłopotliwych emocji. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak” 1998.
Copyright (c) 2001 Roczniki Nauk Społecznych
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
