Postoje katolíkov na Slovensku k manželstvu a rodine a čo znich vyplýva

Abstrakt

Stosunek słowackich katolików do małżeństwa i rodziny oraz jego implikacje

W naszym paradygmacie kulturowym małżeństwo oznacza monogamiczny, trwający całe życie, związek dwu osób różnych płci, który jest otwarty na rodzicielstwo. Poczynając od połowy dwudziestego wieku, można dostrzec w Europie znaczącą zmianę w mentalności kulturowej, która przynosi ze sobą także nowe rozumienie małżeństwa i rodziny. Wyraża się ono przede wszystkim w oczekiwaniu spełnienia życia osobistego danej osoby i realizacji indywidualnego szczęścia osobistego, do którego należy głównie spełnienie emocjonalne. Inne wymiary, takie jak dawanie życia, pomoc w sytuacjach dobrych i złych czy wzajemna wierność, stały się wartościami raczej marginalnymi. Zmianę tę widzimy w zmniejszającej się liczbie małżeństw i zwiększającej się liczbie związków niemałżeńskich, kohabitacji oraz wwysiłkach zmierzających do zalegalizowania partnerstwa homoseksualnego i zrównania go pod względem prawnym z klasycznym małżeństwem. Dodatkowo istnieje tendencja do prowadzenia życia niezależnego (tzw. single), co wyklucza stałość życia wspólnego. Co więcej, istnieje rosnąca liczba samotnych matek wychowujących dzieci oraz wielka liczba matek rozwiedzionych i mających dzieci. Poza tym można zauważyć spadek gotowości do posiadania dziecka, jak również spadek liczby dzieci, co w konsekwencji prowadzi do kryzysu demograficznego. Zjawisko to dotyczy również katolików słowackich. Badania nad zachowaniami reprodukcyjnymi oraz nad religijnością przeprowadzone przez zespół pod kierunkiem prof. Jozefa Matulnika wykazują, że indeks wartości małżeństwa jest niski nawet wśród słowackich katolików. Na Słowacji ten kryzys małżeństwa stał się wyzwaniem dla Kościoła katolickiego. Stąd w niniejszym artykule będziemy się starali zarysować niektóre możliwe rozwiązania tego problemu.