Diagnoza gotowości dzieci z rodzin migracyjnych do komunikacji z innymi w świetle badań rysunkiem „Moja rodzina”
Abstrakt
The subject of the research presented in the article is the migrant family, defined in the subject literature as a “temporarily incomplete” family, that is characterized by structural disorganization. The study included 77 children in a long-term separation with one or both parents. The control consisted of 64 children brought up in families, in which there was no separation. Children were selected for this group intentionally, on the basis of demographic variables: age, sex and the place where the child was living. The projective drawing with instruction “My family” was used as the research tool. Statistical analysis and interpretation of the obtained results of the research compared the two groups of children as far as their readiness to communicate with their closest environment, indices of good and poor communication presented in the drawing, loneliness of the child in the picture and relations with the parent separated with the child for labor reasons and the one taking care of him were concerned. The obtained results show the occurrence of significant disturbances in the sphere of communication with the closest ones in the children from the families separated because of the labor migration as compared to the children in the control group.
Bibliografia
Braun-Gałkowska M.: Poznawanie systemu rodzinnego, Lublin: Wydawnictwo KUL 2007.
Brzezińska A.: Modele i strategie zmiany rozwojowej, [w:] Psychologia. Podręcznik akademicki, red. J. Strelau, t. 1, Gdańsk: GWP 2000.
Chuchra M.: Rodzina z dorosłym dzieckiem chorym na schizofrenię, Lublin: Wydawnictwo KUL 2010.
Danilewicz W.: Sytuacja życiowa dzieci w rodzinach migracyjnych, Białystok: WU Trans Humana 2006.
Fontana U.: Relacja sekretem wszelkiego wychowania, Warszawa: Wyd. Salezjańskie 2002.
Frydrychowicz A.: Rysunek Rodziny. Projekcyjna metoda badania stosunków rodzinnych, Warszawa: CMPPP 1996.
Izdebska J.: Dziecko osamotnione w rodzinie przed szklanym ekranem telewizora i komputera – wyzwaniem dla edukacji medialnej, [w:] Dziecko potrzebujące pomocy. Możliwości, kierunki, formy wsparcia w środowisku lokalnym, red. J. Izdebska, Suwałki–Warszawa: Heliodor 2003, s.89-90.
Łaguna M., Gałkowska A.: Społeczne aspekty obrazu siebie w rysunku projekcyjnym „Ja wśród ludzi”, [w:] Rysunek projekcyjny jako metoda badań psychologicznych, red. M. Łaguna, B. Lachowska, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 2003, s. 124-150.
Mituła E.: Rodziny pełne nie w pełni – eurosieroctwo. Opieka nad dzieckiem a migracja zarobkowa rodziców, [w:] Rodzina we współczesności, red. A. Ładyżyński, Wrocław: ATUT 2009.
Młyński J., Szewczyk W.: Migracje zarobkowe Polaków. Badania i refleksje, Tarnów: Wyd. Biblios 2010.
Pawłowska R., Jundziłł E.: Pedagogika człowieka samotnego, Gdańsk: UG 2003.
Popek K.: Ekspresja plastyczna i jej wartości jako metody projekcyjnej w badaniach psychologicznych, [w:] Rysunek projekcyjny jako metoda badań psychologicznych, red. M. Łaguna, B. Lachowska, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 2003, s. 41-56.
Satir V.: Rodzina. Tu powstaje człowiek, Gdańska: WP 2002.
Sendyk M.: Osamotnienie dziecka w rodzinie, „Małżeństwo i Rodzina” 2003, nr 4, s. 20-24.
Stepulak M.: Relacyjny wymiar rozwoju osobowego w systemie rodzinnym, Lublin: Wydawnictwo KUL 2010.
Wojaczek K.: Więź małżeńska w sytuacji rozłąki z przyczyn ekonomicznych, Opole: Wydawnictwo Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego 2007.
Walczak B.: Społeczne, edukacyjne i wychowawcze konsekwencje migracji rodziców i opiekunów prawnych uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych; http://www.brpd.gov.pl/eurosieroctwo/raport_eurmigracje.pdf (25.11.2010).