The Father and Non-Intentional Religious Formation of Children in the Light of Psychological Findings

  • Tomasz Gosztyła University of Rzeszow
Keywords: religious formation; father; fatherhood

Abstract

This paper seeks to characterise and synthetically elaborate on the father's influence that is defined as the so-called non-intentional religious formation. According to psychological research this formation (including the author's own studies) has a positive impact on the child's religious development within the framework of Christian religion.

References

Ainsworth M. D. S., Blehar M. C., Waters E., Wall S.: Patterns of Attachment: A Psychological Study of the Strange Situation, Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum 1978.

Barbaro de B.: Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny, Kraków: Wydawnictwo UJ 1999.

Batson C. D., Ventis W. L.: W stronę społecznej psychologii religii, „Nomos. Kwartalnik Religioznawczy” 1994, nr 5-6, s. 10-34.

Bowlby J.: Attachment and Loss, vol. 1: Attachment, New York: Basic Books 1969.

Bowlby J.: Attachment and Loss, vol. 2: Separation: Anxiety and Anger, New York: Basic Books 1973.

Bowlby J.: Attachment and Loss, vol. 3: Loss, New York: Basic Books 1980.

Braun-Gałkowska M.: Psychologiczna analiza systemów rodzinnych osób zadowolonych i niezadowolonych z małżeństwa, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 1992.

Braun-Gałkowska M.: W tę samą stronę. Książka dla nauczycieli owychowaniu i lekcjach wychowawczych, Warszawa: Wydawnictwo Krupski iS-ka 1994.

Braun-Gałkowska M.: Wychowanie i dialog z młodymi, [w:] „Servo Veritatis”. Materiały Międzynarodowej Konferencji dla uczczenia 25-lecia pontyfikatu Jego Świątobliwości Jana Pawła II, red. S. Koperek, S. Szczur, Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT 2003, s. 479-490.

Braun-Gałkowska M.: Wybrane uwarunkowania rodzinne przekonań eschatologicznych, [w:] Rodzina w świetle psychologii pastoralnej, red. B.Soiński, Łódź: Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie 2007, s. 203-218.

Braun-Gałkowska M.: Psychologia domowa, Lublin: Wydawnictwo KUL 2008.

Bronk A.: Nauka o religii, [w:] Religia w świecie współczesnym. Zarys problematyki religiologicznej, red. H. Zimoń, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 2001, s. 23-52.

Chaim W.: Klimat rodziny jako korelat personalnego wymiaru religijności, „Studia Płockie” 1997, nr 25, s. 221-230.

Chaim W.: Interpersonalne korelaty relacji religijnej, [w:] Studia z psychologii w KUL, t. 10, red. P. Francuz, P. Oleś, W. Otrębski, Lublin: RW KUL 2001, s.219-236.

Chartier M. R., Goehner L. A.: A Study of the Relationship of Parent-Adolescent Communication, Self-Esteem, and God Image, „Journal of Psychology and Theology” 1976, nr 3, s. 227-232.

Freud Z.: Totem i tabu, Warszawa: Wydawnictwo KR 1993.

Genia V.: Religious Development: A Synthesis and Reformulation, „Journal of Religion and Health” 1990, nr 2, s. 85-99.

Godin A., Hallez M.: Images parentales et paternité divine, „Lumen Vitae” 1964, nr 19, s. 243-276.

Gosztyła T.: Rodzinne uwarunkowania dojrzałej religijności młodzieży, Lublin: Wydawnictwo KUL 2010.

Gosztyła T.: Dawne i nowe psychologiczne koncepcje dojrzałej religijności, [w:] Religijność i duchowość – dawne i nowe formy, red. M. Libiszowska-Żółtkowska, S. Grotowska, Kraków: NOMOS, s. 275-285.

Hansen C.: Long-Term Effects of Religious Upbringing, „Mental Health, Religion and Culture” 1998, nr 1, s. 91-111.

Hryniewicz W.: Nadzieja zbawienia dla wszystkich, Warszawa: Verbinum 1989.

Hryniewicz W.: Dramat nadziei zbawienia, Warszawa: Verbinum 1996.

Hryniewicz W.: Pedagogia nadziei, Warszawa: Verbinum 1997.

Hryniewicz W.: Nadzieja uczy inaczej, Warszawa: Verbinum 2003.

Hutsebaut D.: Belief as Lived Relations, „Psychologica Belgica” 1980, nr 1, s. 33-47.

Jaworski R.: Psychologiczne korelaty religijności personalnej, Lublin: RW KUL 1989.

Jaworski R.: Psychologiczne badania religijności personalnej, „Zeszyty Naukowe KUL” 1998, nr 3-4, s. 77-88.

Jaworski R.: Typologie religijności, [w:] Podstawowe zagadnienia psychologii religii, red. S. Głaz, Kraków: Wydawnictwo WAM 2006, s. 271-285.

Keyser M. D., Collins G. R.: Parental Image and the Concept of God: An Evangelical Protestant – Catholic Comparison, „Journal of Psychology and Theology” 1976, nr 1, s.69-80.

Król J.: Wpływ posiadanego obrazu ojca na pojęcie Boga u dzieci, [w:] Psychologia religii, red. Z. Chlewiński, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 1982, s.181-223.

Król J.: Postawy rodzicielskie, poziom samoakceptacji a pojęcie Boga, Lublin: RW KUL 1989.

Król J.: Psychologiczne aspekty badania fenomenu religii, Opole: Uniwersytet Opolski, Katedra Psychologii Religii 1999.

Kuczkowski S.: Psychologia religii, Kraków: Wydawnictwo WAM 1993.

Lawton L. E., Bures R.: Parental Divorce and the “Switching” of Religious Identity, „Journal for the Scientific Study of Religion” 2001, nr 1, s. 99-111.

Nelson M. O., Jones E. M.: An Application of the Q-Technique to the Study of Religious Concepts, [w:] Psychology and Religion, red. L. B. Brown, Harmondsworth: Penguin Education 1973, s. 142-149.

Niemirowski T.: Specyfika wyjaśniania rozwoju świadomości religijnej, „Psychologia Rozwojowa” 2004, nr 1, s. 79-86.

Plopa M.: Psychologia rodziny. Teoria i badania, Kraków: „Impuls” 2005.

Praszkier R.: Zmieniać nie zmieniając: ekologia problemów rodzinnych, Warszawa: WSiP 1992.

Rahner K.: Foundations of Christian Faith. An Introduction to the Idea of Christianity, New York: The Seabury Press 1978.

Ratzinger J.: Wprowadzenie w chrześcijaństwo, Kraków: Znak 1994.

Rizzuto A.: The Birth of the Living God. A Psychoanalytic Study, Chicago: The University ofChicago Press 1979.

Rogowski C.: Rodzina naturalnym środowiskiem kształtowania uczuć religijnych dziecka przedszkolnego, „Keryks. Miedzynarodowy Przegląd Katechetyczno-Pedagogicznoreligijny” 2003, nr 1, s. 103-114.

Siegman A.: An Empirical Investigation of the Psychoanalytic Theory of Religious Behavior, [w:] Psychology and Religion, red. L. B. Brown, Harmondsworth: Penguin Education 1973, s. 225-231.

Strojnowski J.: Fenomen religii w ujęciu psychoanalitycznym, [w:] Psychologia religii, red. Z. Chlewiński, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 1982, s. 77-122.

Szymołon J.: Przedmiot psychologii religii, [w:] Podstawowe zagadnienia psychologii religii, red. S. Głaz, Kraków: Wydawnictwo WAM 2006, s. 42-49.

Tamayo A., Desjardins L.: Belief Systems and Conceptual Images of Parents and God, „The Journal of Psychology” 1976, nr 1, s. 131-140.

Trubiłowicz E., Gosztyła T.: Style pełnienia roli ojca we współczesnych rodzinach, [w]: Ojcostwo wobec wyzwań współczesności, red. D.Kornas-Biela, Lublin: Fundacja Cyryla i Metodego 2006, s. 21-34.

Uchnast Z.: Psychologiczne aspekty dojrzałości religijnej, „Częstochowskie Studia Teologiczne” 1975, nr 3, s. 147-161.

Vergote A., Tamayo A., Pasquali L., Bonami M., Pattyn M., Custers A.: Concept of God and Parental Images, „Journal for the Scientific Study of Religion” 1969, nr 1, s. 79-87.

Walesa Cz.: Czynniki rozwoju religijności (analiza psychologiczna), [w:] Studia z psychologii w KUL, t. 8, Lublin: RW KUL 1996, s. 41-58.

Walesa Cz.: Rozwój religijności człowieka, t. 1: Dziecko, Lublin: Wydawnictwo KUL 2005.

Walesa Cz.: Rozwój religijności człowieka, [w:] Podstawowe zagadnienia psychologii religii, red. S. Głaz, Kraków: Wydawnictwo WAM 2006, s. 111-146.

Weigert A., Thomas D.: Socialization and Religiosity: A Cross-National Analysis of Catholic Adolescents, „Sociometry” 1970, nr 33, s. 304-325.

Weigert A., Thomas D.: Parental Support, Control and Adolescent Religiosity: An Extension of Previous Research, „Journal for the Scientific Study of Religion” 1972, nr 4, s. 389-393.

Wolicki M.: Metodologiczne problemy opisywania zjawisk życia religijnego, [w:] Podstawowe zagadnienia psychologii religii, red. S. Głaz, Kraków: Wydawnictwo WAM 2006, s. 289-292.

Zhai J. E., Ellison C. G., Glenn N. D., Marquardt E.: Parental Divorce and Religious Involvement Among Young Adults, „Sociology of Religion” 2007, nr 2, s. 125-144.

Published
2021-02-04
Section
Articles