Polityczna wizja masakry nankińskiej w zwierciadle Chińskiej Republiki Ludowej — Kwiaty wojny Zhanga Yimou
Abstrakt
Celem artykułu jest analiza filmu Kwiaty wojny w reżyserii Zhanga Yimou oraz próba umiejscowienia go w kontekście politycznym — postawiona jest teza, że dzieło to stanowi narzędzie propagandowe Chińskiej Republiki Ludowej. Autorka przybliża wydarzenia masakry nankińskiej i kontrowersje wokół incydentu, uwzględniając relacje chińsko-japońskie, a także śledzi wcześniejszą twórczość reżysera i przeciwstawia ją jego współczesnej postawie, sprzyjającej Komunistycznej Partii Chin. Artykuł rozważa też Kwiaty wojny na tle innych dzieł poruszających temat masakry nankińskiej. W pracy zawarto również opis recepcji filmu w Chinach, Japonii oraz na świecie.
Bibliografia
Armstrong, Paul. „Fury over Japanese politician’s Nanjing Massacre denial”. CNN. Dostęp 22.09.2018. https://edition.cnn.com/2012/02/23/world/asia/china-nanjing-row/index.html.
Barboza, David. „Gritty Renegade Now Directs China’s Close-Up”, The New York Times, 2008. Dostęp 22.09.2018. https://www.nytimes.com/2008/08/08/sports/olympics/08guru.html
„Beijing and the Olympics: By the numbers”. CBC, 2008. Dostęp 22.09.2018. https://www.cbc.ca/news/world/beijing-and-the-olympics-by-the-numbers-1.725747
Berry, Michael. A History of Pain: Trauma in Modern Chinese Literature and Film. New York, Chichester: Columbia University Press, 2008), 130.
Billig, Michael. Banalny nacjonalizm. Przełożył Maciej Sekerdej. Kraków: Wydawnictwo ZNAK, 2008.
Cardullo, Bert. „Beyond the Fifth Generation: An interview with Zhang Yimou”. W idem. Out of Asia: The films of Akira Kurosawa, Satyajit Ray, Abbas Kiarostami and Zhang Yimou. Essays and Interviews. Newcastle: Cambridge Scholars Publishing, 2008.
Chang, Iris. I’m sorry?, rozmowę przeprowadziła Elizabeth Farnsworth. PBS NewsHour, 1998. Dostęp 22.09.2018. http://www.pbs.org/newshour/bb/asia/july-dec98/china_12-1.html.
Chang, Iris. The rape of Nanking. The forgotten holocaust of World War II. New York: Basic Books, 1998.
Cook, Haruko Taya, i Theodore F. Cook. Japan at War. An Oral History. New York: New Press, 1992.
Christensen, Terry, i Peter J. Haas, Projecting politics. Political messages in American films. New York: M.E. Sharpe, 2005.
Da, Zong. „张艺谋的父亲母亲及家族历史”, 2008, ifeng. Dostęp 22.09.2018. http://news.ifeng.com/history/1/renwu/200810/1005_2665_816102.shtml
Douban dianying. Dostęp: 22.09.2018, https://movie.douban.com/subject/3649049/.
Ebert, Roger. „Flowers of war”. Roger Ebert.com. Dostęp 22.09.2018. https://www.rogerebert.com/reviews/flowers-of-war-2012.
Ebert, Roger. „Raise the red lantern”, 1992. Roger Ebert.com. Dostęp 22.09.2018. https://www. roger ebert.com/reviews/raise-the-red-lantern-1992.
Ebert, Roger, „To Live”, 1994. Roger Ebert.com. Dostęp: 22.09.2018. https://www.rogerebert.com/reviews/to-live-1994
Gianos, Philip L. Politics and Politicians in American Film. Westport: Greenwood Publishing Group, 1999.
„Governor of Japan broadcaster NHK denies Nanjing massacre”. BBC. Dostęp 22.09.2018. http://www.bbc.com/news/world-asia-26029614.
Hale, Mike. „A Shady American in the Nanjing Massacre”. The New York Times, 2011. Dostęp 22. 09.2018, https://www.nytimes.com/2011/12/21/movies/flowers-of-war-zhang-yimou-on-nanjing- massacre-review.html?smid=tw-nytimesmovies&seid=auto.
Helman, Alicja. Odcienie czerwieni. Twórczość filmowa Zhanga Yimou. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2010.
Hongo, Jun. „Nagoya mayor won’t budge on Nanjing remark”. The Japan Times, News. Dostęp 22.09.2018. https://www.japantimes.co.jp/news/2012/02/23/news/nagoya-mayor-wont-budge-on-nanjing- remark/#.WvWmEGiFPIU.
Ianaga, Sabur. Japan’s Last War. World War II and the Japanese, 1931–1945. Canberra: Australian National University Press, 1979.
Jakimczyk, Jarosław. Najweselszy barak w obozie. Tajna policja komunistyczna jako krytyk artystyczny i kurator sztuki w PRL. Warszawa: Akces, 2015.
„Japanese statement protesting UNESCO registration of Nanjing Massacre docs backfires”. The Mainichi, Canada ALPHA. Dostęp 22.09.2018, http://www.alpha-canada.org/historical-issues/japanese-statement-protesting-unesco-registration-of-nanjing-massacre-docs-backfires.
„Jin líng shí san chai (2012)”. The Numbers. Dostęp 22.09.2018, https://www.the-numbers.com/movie/Jin-ling-shi-san-chai#tab=summary.
Kasahara, Tokushi. „Reconciling Narratives of the Nanjing Massacre in Japanese and Chinese Textbooks”. United States Institute of Peace. Dostęp 22.09.2018. https://www.usip.org/sites/default/files/file/kasahara.pdf.
Kenez, Peter. The Birth of Propaganda State. Soviet Methods of Mass Mobilization, 1917-1929. Cambridge: Cambridge University Press, 1985.
Kinney, Damien. „Rediscovering a massacre: The filmic legacy of Iris Chang’s The Rape of Nanking”. Continuum: Journal of Media & Cultural Studies 26 (2012), No. 1: 12.
Klimecki, Michał. Pekin-Szanghaj-Nankin 1937-1945. Warszawa: Bellona, 2008.
Loska, Kazimierz. „Filmowe obrazy rzezi nankińskiej”. Kwartalnik Filmowy 2017, nr 97-98: 169–180.
„Kwiaty wojny (2011)”. IMDb. Dostęp 22.09.2018. https://www.imdb.com/title/tt1410063/.
Malcolm, Derek. „Zhang Yimou: Raise the Red Lantern”. The Guardian, 2000. Dostęp 22. 09.2018. https://www.theguardian.com/world/2000/mar/30/derekmalcolmscenturyoffilm.china7
McClintock, Pamela. „An Auteur + This Actor = Game Change”. Hollywood Reporter, 2011. Dostęp 22.09.2018. https://www.hollywoodreporter.com/news/dark-knight-christian-bale-zhang-yimou-china-flowers-war-267220.
McClintock, Pamela. „Box Office Report: Christian Bale’s ‘Flowers of War’ Already Top-Grossing Chinese Film of 2011”. Hollywood Reporter, 2011. Dostęp 22.09.2018. https://www. hollywoodreporter.com/news/christian-bale-flowers-of-war-dark-knight-china-box-office-277004.
Mierzejewski, Dominik. „Adaptacje koncepcji soft power w zakresie retorycznego oddziaływania dyplomacji Chińskiej Republiki Ludowej”. W Aleksandra Jarczewska i Jakub Zajączkowski (red.). Region Azji i Pacyfiku w latach 1985-2015, 108.. Warszawa: Scholar, 2016.
Mtime, dostęp: 22.09.2018. http://movie.mtime.com/118999/.
Murayama, Tomiichi. „Statement by Prime Minister Tomiichi Murayama ‘On the occasion of the 50th anniversary of the war’s end’” (15 August 1995). Ministy of Foreign Affairs of Japan. Dostęp 22.09.2018. https://www.mofa.go.jp/announce/press/pm/murayama/9508.html.
Musseto, V.A. „The wilted spoils of ‘War’”, New York Post, 2011. Dostęp 22.09.2018. https://nypost.com/2011/12/21/the-wilted-spoils-of-war/.
Nishiyama, George. „Japan ruling MPs call Nanjing massacre fabrication”. Alertnet. Dostęp 22.09.2018. http://www.alertnet.org/thenews/newsdesk/T214128.htm
Pollard, Lawrence. „The story behind Chinese war epic The Flowers of War”. BBC News, 2012. Dostęp 22.09.2018. http://www.bbc.com/news/world-asia-china-16638897.
Pugliese, Joe. „‘Dark Knight’s’ Christian Bale on Why He’s Starring Next in a $100 Million Chinese Movie”. Hollywood Reporter, 2011. Dostęp 22.09.2018, https://www.hollywoodreporter.com/news/dark-knight-christian-bale-batman-flowers-war-zhang-yimou-267588.
„Ten Things to Know about Working in Film in China”. American Film Market, 2016. Dostęp 22.09.2018. https://americanfilmmarket.com/working-in-film-in-china/.
„The Flowers of War”. Bomb Report. Dostęp 22.09.2018. https://bombreport.com/yearly-breakdowns/2012-2/the-flowers-of-war/.
„The Flowers of War”. Box Office Mojo. Dostęp 22.09.2018. https://www.boxofficemojo.com/movies/?page=main&id=flowersofwar.htm.
Tunzelmann, Alex von. „The Flowers of War fails to bloom for Chinese film industry”. The Guardian, 2012. Dostęp 22.09.2018, https://www.theguardian.com/film/2012/aug/02/flowers-of-war-chinese-film.
Wardęga, Joanna. Chiński nacjonalizm. Rekonstruowanie narodu w Chińskiej Republice Ludowej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2013.
Wardęga. Joanna. „Wykorzystanie dyskursu historycznego w chińsko-japońskiej konkurencji o przywództwo w Azji Wschodniej — perspektywa chińska”. W eadem (red.). Współczesne Chiny w kontekście stosunków międzynarodowych. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2013.
Wojtasik, Lesław. Propaganda wizualna. Warszawa: Książka i Wiedza, 1987.
Xiao, Ying. China in the Mix: Cinema, Sound, and Popular Culture in the Age of Globalization, Jackson: University of Mississippi, 2017.
Yaito, Akio. „ネットは反日のあらし”, Sankei Shimbun, 2012, dostęp 22. 09.2018, http://sankei.jp.msn.com/world/news/120109/chn12010907000000-n1.htm.
Yin, James, i Shi Young. The Rape of Nanking. An Undeniable History in Photographs. Chicago, San Francisco: Triumph Books, 1997.
Yoshida, Takashi. „A battle over history: The Nanjing Massacre in Japan”. W Joshua A. Fogel (red.). The Nanjing Massacre in History and Historiography, 70–132. London: University of California Press, 2000.
Zhang, Xudong. Chinese modernism in the Era of Reforms. Cultural fever, Avant-garde Fiction and the New Chinese Cinema. Durham, London: Duke University Press, 1997.
Zhen, Ni. Memoirs from the Beijing Film Academy: The Genesis of China’s Fifth Generation. Przeł. Chris Berry. Durham: Duke University Press, 2002.
