Marcel Marceau jako rzecznik mimu współczesnego

  • Anna Krzyżak Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Collegium Medicum
Słowa kluczowe: aktor; antropologia teatru; filozofia; gest; identyfikacja; teatr; milczenie; mim; pantomima

Abstrakt

Artykuł jest szkicem na temat mimu, formy teatralnej znanej od starożytności, lecz dzisiaj istniejącej w nowej odsłonie. Mim współczesny, powstały na kanwie awangardowych poszukiwań praktyków i teoretyków teatru początków XX wieku, zawdzięcza swą obecną formę twórcom francuskim, takim jak Étienne Decroux, Marcel Marceau i Jean-Louis Barrault. Koncepcja mimu przedstawiona w niniejszej pracy oparta jest na teorii i praktyce Marcela Marceau, mającej szczególny rys filozoficzny. Marceau, poświęcając całe życie propagowaniu idei i techniki mimu współczesnego poprzez spektakle, wywiady i pracę pedagogiczną, stał się jego rzecznikiem na całym świecie.

Współcześnie mim to rodzaj teatru, w którym kluczową rolę odgrywają milczenie, stanowiące nowy wymiar ludzkiego istnienia, gdy słowa zawodzą, oraz postać doskonale przygotowanego technicznie aktora-mima, czyniącego na scenie to, co niewidzialne, widzialnym.

Artykuł składa się z dwóch części. W pierwszej zarysowano historyczny kontekst mimu. Podjęto również próbę uporządkowania terminologicznego. W drugiej przedstawiono materię mimu współczesnego w aspekcie filozoficznym oraz technicznym na podstawie dokonań Marcela Marceau.

Bibliografia

Allaux, Jean-Pierre. „Le mime Marceau de nouveau parmis nous. Bip magicien du silence”. La vie catholique z 30.08.1972.

Barba, Eugenio, i Nicola Savarese. Sekretna sztuka aktora. Słownik antropologii teatru. Tłum. Jarosław Fret i in. Wrocław: Instytut im. Jerzego Grotowskiego, 2005.

Bernhard, Jim. Interview with Marcel Marceau on “The Greenroom” KUHT-TV, Houston-PBS, 1980. Dostęp 30.03.2017. www.youtube.com/watch?v=ElIVJB-qSoo

Bochenek, Valérie. Le Mime Marcel Marceau entretiens et regards. Paris: Somogy, 1996.

Decroux, Étienne. Paroles sur le mime. Paris: Librairie Théâtrale, 1994.

Dhenaut, Alain. „Marcel Marceu ou ‘Le poids de l’ame’”. La sept/video, 1993.

Felner, Mira. Apostoles of Silence: The modern French mimes. London & Toronto: Fairleigh Dickinson University Press, 1985.

Hera, Janina. Z dziejów pantomimy czyli pałac zaczarowany. Warszawa: PIW, 1975.

Lecoq, Jacques. Le théâtre du geste — mimes et acteurs. Paris: Bordas 1987.

Les gestes — Programmes et coupures de presse, 1962. Paris: Bibliothèque Nationale de France. Département des Arts du spectacle

Murray, Simon, i John Keefe. Physical theatres. A critical introduction. London, New York: Routledge Taylor & Francis Group, 2016.

Niedziałkowski, Stefan. Świat mimu. Warszawa: WSiP, 1998.

Pavis, Patrice. Słownik terminów teatralnych. Tłum. Sławomir Świontek. Wrocław: Ossolineum, 1998.

Programmes et coupures de presse, 1961. Paris: Bibliothèque Nationale de France. Département des Arts du spectacle.

Programmes, Saison 1961–1962. Paris: Bibliothèque Nationale de France. Département des Arts du spectacle

Smużniak, Karol. Pantomima XX wieku. Kierunki i tendencje. Zielona Góra: Uniwersytet Zielonogórski, 2002.

Verriest-Lefert, Guy i Jeanne. Marcel Marceau ou l’aventure du silence. Paris: Desclée de Brouwer, 1974.

Opublikowane
2020-01-03
Dział
Artykuły