Z ducha (nie)podobni: Słowacki — Chopin
Abstrakt
Szkic Z ducha (nie)podobni: Słowacki — Chopin, odwołując się głównie do biografii, próbuje ukazać relacje, jakie istniały między tymi wybitnymi twórcami. Poznali się w Warszawie przed 1830 r. i chociaż spotykali się jeszcze później na emigracji w Paryżu po upadku Powstania Listopadowego, nie nawiązali bliższych kontaktów. Mimo pewnego podobieństwa fizycznego, podobnej wrażliwości psychicznej i artystycznej, paraleli w przeżywaniu polskiego losu, spoglądali na siebie z chłodnym dystansem. Słowacki starał się w pewnym sensie być odporny na swoisty kult, który dla Chopina żywiła jego matka. Stosunki między artystami były raczej asymetryczne. Słowacki wykazywał większe zainteresowanie Chopinem niż kompozytor poetą. Na opinie o sobie wpływały także relacje istniejące w środowisku Wielkiej Emigracji z przywódczą rolą Adama Mickiewicza. Rozważania można by zakończyć stwierdzeniem, że w przypadku Słowackiego i Chopina romantyczna teoria korespondencji sztuk nie znalazła potwierdzenia w „korespondencji osobowości”.
Bibliografia
Adama Mickiewicza wspomnienia i myśli. Z rozmów i przemówień zebrał i opracował Stanisław Pigoń. Warszawa: Czytelnik, 1958
Album Chopina: L’album de Chopin 1829-1831. Oprac. i wstęp Jerzy Maria Smoter. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1975.
Całek, Anita. Adam Mickiewicz — Juliusz Słowacki. Psychobiografia naukowa. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2012.
Chopin — Słowacki. W Sądy współczesnych o twórczości Słowackiego (1826-1862). Zebrali i oprac. Bogdan Zakrzewski, Kazimierz Pecold i Artur Ciemnoczołowski, 305–307. Wrocław: Ossolineum 1963.
Cieśla-Korytowska, Maria. „Dlaczego się minęli: Chopin i Słowacki”. W Słowacki współczesnych i potomnych. W 150 rocznicę śmierci poety. Red. Jerzy Borowczyk i Zbigniew Przychodniak. (Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka), 151–169. Poznań: [Uniwersytet im. Adama Mickiewicza], 2000.
Dutkiewicz, Józef. „«Misja» Słowackiego do Paryża w r. 1831”. Ruch Literacki 12 (1937), 9–10: 205–207.
Fert, Józef. „Norwid – Chopin. Korespondencja serc i sztuk”. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio L: Artes, 7 (2009): 155–166.
German, Franciszek. Chopin i literaci warszawscy. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1960.
German, Franciszek. „Fryderyk Chopin i Juliusz Słowacki. Dzieje nieprzyjaźni dwóch na słońcach swych przeciwnych bogów”. Rocznik Chopinowski 18 (1986): 151–168.
Hejmej, Andrzej. Muzyka w literaturze. Perspektywy komparatystyki interdyscyplinarnej. Kraków: Universitas, 2012.
Hoesick, Ferdynand. Pisma zbiorowe. T. 1: Słowacki i Chopin. Z zagadnień twórczości. Warszawa: Trzaska, Evert i Michalski [1932].
Iwaszkiewicz, Jarosław. Chopin. Wyd. 4. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1976.
Kalendarz życia i twórczości Juliusza Słowackiego. Oprac. Eugeniusz Sawrymowicz przy współpracy Stanisława Makowskiego i Zbigniewa Sudolskiego. Wrocław: Ossolineum, 1960.
Kleiner, Juliusz. Muzyka w życiu i twórczości Słowackiego. W: tenże. Studia o Słowackim, 163–201. Lwów: Towarzystwo Wydawnicze we Lwowie, 1910.
Korespondencja Fryderyka Chopina. Zebrał i oprac. Bronisław Edward Sydow. T. 1–2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1955.
Koźmian, Jan. „Fryderyk Chopin (1849)”. Przegląd Poznański 9 (1849): 687–691.
Łubieniewska, Ewa. Laseczka dandysa i płaszcz proroka: Juliusz Słowacki. Kraków: Wydawnictwo Edukacyjne, 1994.
Maciąg, Kazimierz. „Literackie portrety «dziejów nieprzyjaźni» Juliusza Słowackiego i Fryderyka Chopina. W Przez gwiazdy i błękit jestem z Wami. W 200. rocznicę urodzin Juliusza Słowackiego. Red. Mariusz Chrostek, Tadeusz Pudłocki i Jerzy Starnawski, 193–202. Przemyśl, Rzeszów: Wydawnictwo Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Przemyślu, 2009
Muzyka w literaturze. Antologia polskich studiów powojennych. Red. Andrzej Hejmej. Kraków: Universitas 2002.
Okulicz-Kozaryn, Radosław. „Dandyzm dla wtajemniczonych”. W tenże. Gest pięknoducha. Roman Jaworski i jego estetyka brzydoty, 35–59. Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, 2003
Pawłowski, Bronisław. „Misya dyplomatyczna Słowackiego”. Świat. Pismo tygodniowe ilustrowane 5 (9) (1910), 18: 5–6.
Piątkiewicz, Marian. „Muzyka w życiu Słowackiego”. Ruch Muzyczny 3 (1959), 17/18: 33–36.
Piątkiewicz, Marian. „Słowacki i Chopin”. Ilustrowany Kurier Codzienny (1949), 51 (355): 3–4.
Pogranicza i korespondencje sztuk. Red. Teresa Cieślikowska i Janusz Sławiński. Warszawa: Ossolineum, 1980.
Przybylski, Ryszard. Cień jaskółki. Esej o myślach Chopina. Wyd. 2. Kraków: Znak, 2009.
Rambeau, Marie-Paule. Chopin. L’enchanteur autoritaire. Paris: L’Harmattan 2005
Słowacki, Juliusz. Dzieła wszystkie. Red. Juliusz Kleiner przy współudziale Władysława Floryana. T. 13. Cz. 2. Wrocław: Ossolineum, 1963.
Słowacki, Juliusz. Korespondencja. Oprac. Eugeniusz Sawrymowicz. T. 1–2. Wrocław: Ossolineum, 1962.
Starzyński, Juliusz. O romantycznej syntezie sztuk. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1965
Sudolski, Zbigniew. „Słowacki i Chopin we wspomnieniach Zenona i Karola Brzozowskich”. Stolica 23 (1968), 34: 12–13.
Szulc, Tadeusz. Muzyka w dziele literackim. Warszawa: Kasy im. Mianowskiego, 1937.
Tomaszewski, Mieczysław. Chopin. Człowiek, dzieło, rezonans. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne SA, 2010.
Toruń, Włodzimierz. „Słowacki i Chopin”. Dialog Dwóch Kultur 5 (2011), 1: 63–69
Tretiak, Józef. Juliusz Słowacki: historia ducha poety i jej odbicie w poezji. T. 1-2. Kraków: Akademia Umiejętności, 1904
Wawrzykowska-Wierciochowa, Dionizja. Muza Słowackiego i Chopina. Opowieść biograficzna o Marii Wodzińskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, 1986
Wójcicki, Kazimierz Władysław. Kawa literacka w Warszawie (r. 1829-1830). Warszawa: Nakładem Gebethnera i Wolffa, 1873.
Zgorzelski, Czesław. Słowackiego — „śpiewu tajemnice”. W: Juliusz Słowacki. W stopiędziesięciolecie urodzin. Materiały i szkice. Red. Marian Bizan i Zofia Lewinówna, 21–50. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1959.
Zieliński, Jan. SzatAnioł. Wyd. 2 popr. i uzup. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B., 2009
Ziemba, Kwiryna. Wyobraźnia a biografia. Młody Słowacki i ciągi dalsze. Gdańsk: Słowo/ Obraz/Terytoria, 2006.
