Tadeusz Adam Zieliński (4 II 1907, Trzebinia – 25 XI 1993, Londyn) — polski artysta rzeźbiarz i malarz jako żołnierz Armii generała Andersa i po zakończeniu działań wojennych
Abstrakt
Artykuł poświęcony jest porucznikowi Tadeuszowi Adamowi Zielińskiemu (4 II 1907 – 25 XI 1993), polskiemu artyście rzeźbiarzowi i malarzowi, żołnierzowi Armii generała Władysława Andersa. Zaprezentowano jego prace, począwszy od płaskorzeźby Matki Boskiej Zwycięskiej-Kozielskiej, wykonanej w obozie w Kozielsku, gdzie przebywał, prace w Palestynie (w Tyberiadzie: ołtarz-monument dedykowany Matce Boskiej Częstochowskiej-Królowej Korony Polskiej; w Jerozolimie: mozaika w absydzie Bazyliki Agonii; wystrój rzeźbiarski w III i IV stacji Drogi Krzyżowej), prace na emigracji, przede wszystkim w Wielkiej Brytanii (m.in. Londyn: rzeźba Matki Bożej Światłości; ołtarz w kościele pw. św. Andrzeja Boboli; Birmingham: figura Madonny z Dzieciątkiem; rzeźby eksponowane na wystawach; kaplica-pomnik w Carfin koło Glasgow) oraz w Nazarecie (mozaika w krużganku Bazyliki Zwiastowania)
Bibliografia
Adler, Adam. „Polskie Stacje Drogi Krzyżowej”. Tydzień Polski 4 (1962) z 14 .04.1962: 3
(a.m.). „Zbiorowa wystawa”. Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza 26 (1965), 284 z 29.11.1965: 3.
„Autorka pomnika”. Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza 29 (1968), 30 z 3.02.1968: 6
Bohusz-Szyszko, Marian. „Cudze chwalicie swego nie znacie”. Tydzień Polski 6 (1964), 18: 4. W Sztuka polska w Wielkiej Brytanii 1940-2000. Antologia. Wybrał, przygotował do druku i wstępem opatrzył Mirosław Adam Supruniuk, 340. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2006.
Bohusz-Szyszko, Marian. „Doroczna wystawa Zrzeszenia Plastyków Polskich w Wielkiej Brytanii w Galerii Grabowskiego w Londynie (8.XI – 31.XII.1961)”. Merkuriusz Polski-Życie Akademickie – Młoda Sztuka (1961), 11-12 (138-139): 10–11.
Bohusz-Szyszko, Marian. „Młodzi malarze polscy w Kingley Gallery”. Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza 10 (1949) z 13.04.1949: 3
Bohusz-Szyszko, Marian. „Problemy polskiej plastyki na emigracji”. Tydzień Polski 1974, 8: 6–7. W Sztuka polska w Wielkiej Brytanii 1940-2000. Antologia. Wybrał, przygotował do druku i wstępem opatrzył Mirosław Adam Supruniuk, 35. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2006.
Bohusz-Szyszko, Marian. „Rzeźby Tadeusza Zielińskiego”. Tydzień Polski 1965, 14: 5. W Sztuka polska w Wielkiej Brytanii 1940-2000. Antologia. Wybrał, przygotował do druku i wstępem opatrzył Mirosław Adam Supruniuk, 233–234 Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2006.
Bohusz-Szyszko, Marian. „Wystawa pięciu rzeźbiarzy”. Wiadomości 1978, 9 (1665): 3. W Sztuka polska w Wielkiej Brytanii 1940-2000. Antologia. Wybrał, przygotował do druku i wstępem opatrzył Mirosław Adam Supruniuk, 288–289. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2006.
Bohusz-Szyszko, Marian. „Zbiory sztuki polskiej w Londynie”. Tydzień Polski 1968, 47: 7. W Sztuka polska w Wielkiej Brytanii 1940-2000. Antologia. Wybrał, przygotował do druku i wstępem opatrzył Mirosław Adam Supruniuk, 37. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2006,
Bolesławskie wieczory z kapitanem Franciszkiem Leśniakiem weteranem II Wojny Światowej. Red. Józef Liszka. Katowice: Wydawnictwo Agencja Artystyczna PARA, 2009
Devey, Mark. „O jednym artyście”. Merkuriusz Polski — Życie Akademickie — Młoda Sztuka 1963, 3–4 (153–154): 2–3.
„Historia obrazu Matki Bożej Kozielskiej-Zwycięskiej spisana przez twórcę obrazu — Tadeusza Zielińskiego”. Dostęp 16.01.2016, https://sagaa.wordpress.com/2009/06/07/wstep/.
Katalog wystawy: Zieliński. 16th March-6th April, 1965. [Londyn], Cassel Gallery, 8a Thurloe Place, S.W.7.
(k.). „Wystawa Zrzeszenia Polskich Plastyków”. Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza 26 (1965) (numer z 20.12.1965): 3
Klugman, Aleksander. Polonica w Ziemi Świętej. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1994.
Kowalik, Krzysztof P. „Tyberiadzkie ślady przeszłości”. Opiekun. Dwutygodnik Diecezji Kaliskiej [online]. Dostęp: 30.09.2016, http://www.opiekun.kalisz.pl/index.php?dzial=artykuly&kat=ziemiaswieta&id=221.
Krasoń, Józef. „Polskie Stacje Drogi Krzyżowej w Jerozolimie”. Tygodnik Powszechny 1960 (z 23.10.1960).
„Kronika. Konfraternia Artystów Polskich”. Wiadomości [online] 1975, 14 (1514): 4. Dostęp: 15.04 2017, http://kpbc.umk.pl/dlibra/docmetadata?id=2796&from=publication.
Legeżyński, Stefan. „Obrazy i rzeźby grupy «Free Painters»”, Gazeta Niedzielna 1956, 24 (370): 6.
Łazuka-Witek, Anna. „Matka Boska Kozielska 1941”, Rodak press. Magazyn politycznie niepoprawny [online]. Dostęp 25.09.2016, http://www.rodaknet.com/rp_witek.htm.
(m.). „Tłumy na otwarciu wystawy obrazów i rzeźb”. Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza 25 (1964) (numer z 23.11.1964): 3.
Melak, Stefan. „Polski szlak wojenny na Ziemi Świętej”, Civitas Christiana [online], 2008, 4. Dostęp 15.01.2016, http://e-civitas.pl/polski-szlak-wojenny-na-ziemi-swietej/.
„Nagroda Plastyków”, Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza 36 (1975), 79 (z 4.04.1975): 4
Nicieja, Stanisław Sławomir. „Tadeusz Adam Zieliński, twórca płaskorzeźby Matki Boskiej Kozielskiej”. Więź 37 (1994), 11 (433): 85-96.
„Niezwykłe polskie wizerunki Matki Bożej. Matka Boża Kozielska Zwycięska”. Czas i miejsce powstania: 1941, Kozielsk. Lokalizacja: Londyn, kościół św. Andrzeja Boboli, dostęp 30.03. 2016, http://www.swzygmunt.knc.pl/OTHERMARYs/POLISH/HTMs/003OMPL_MBKOZIELSKAZWYCIESKA_01.htm.
Stanisław PARTYKA, „Madonny Golgoty Wschodu”. Królowa Apostołów — Miejsca Święte [online], 2011, 11. Dostęp 27.09.2016, http://ecclesia.org.pl/ms/index.php?option=com_content&view=article&id=700:madonny-golgoty-wschodu&catid=201:11-2011
Partyka, Jan Stanisław. „Matka Boska bez kaplicy”. Miesięcznik Civitas Christiana (2009), 11 (42) [online]. Dostęp 25.10.2016, http://e-civitas.pl/matka-boska-bez-kaplicy/.
Paszkiewicz, Mieczysław. „Obecni i nieobecni”. Wiadomości 1980, 3 (1764): 3. W: W Sztuka polska w Wielkiej Brytanii 1940-2000. Antologia. Wybrał, przygotował do druku i wstępem opatrzył Mirosław Adam Supruniuk, 109. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2006.
Polska Via Dolorosa. Film dokumentalny, 2003. Reżyseria Michała Nekanda-Trepka, scenariusz Michała Nekanda-Trepka, Film Polski.PL. Internetowa baza filmu polskiego. Dostęp 15.02. 2016, http://www.filmpolski.pl/fp/index.php?film=4216861.
Polskie Centrum Katolickie. [online], [dostęp: 610.2016]. Dostępny w WWW: http://www.parafiabirmingham.org.uk/polskie-centrum-katolickie-12372
S.P. „Polskie Stacje Drogi Krzyżowej w Jerozolimie”. Korespondencja własna Gazety Niedzielnej, Gazeta Niedzielna (Londyn) z 5.04.1953.
Siomkajło, Alina. „Zieliński Tadeusz Adam”. W Encyklopedia polskiej emigracji i Polonii. Red. Kazimierz Dopierała. T. 5, 415. Toruń: Oficyna Wydawnicza Kucharski, 2005.
Stepan, Ewa. „Sto «czwartków» Szomańskiego”, Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza 54 (1993), 50 (z 1.03.1993): 6.
Supruniuk, Mirosław Adam. „«Trwałość i płynność»: sztuka polska w Wielkiej Brytanii w XX wieku — wstęp do opisu”, Archiwum Emigracji. Studia, szkice, dokumenty [online], 2006, 1–2 (7–8): 139. Dostęp 6.10.2016, http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Archiwum_Emigracji_studia_szkice_dokumenty/Archiwum_Emigracji_studia_szkice_dokumenty-r2006-t1_2_(7_8)/Archiwum_Emigracji_studia_szkice_dokumenty-r2006-t1_2_(7_8)-s127-159/Archiwum_Emigracji_studia_szkice_dokumenty-r2006-t1_2_(7_8)-s127-159.pdf
Supruniuk, Mirosław Adam. „Co drugi dzień wernisaż. Polskie wydarzenia artystyczne w Wielkiej Brytanii w roku 1959”. Archiwum Emigracji. Studia, szkice, dokumenty 2010, 1-2 (12-13): 187–241.
„Sztuka polska na Ealingu”. Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza 29 (1968) (numer z 16.11. 1968): 12.
Różycki, Franciszek. „Smutny pogrzeb śp. Tadeusza Zielińskiego”. Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza 54 (1993) (numer z 29.12.1993): 5.
Turkiewicz, Zygmunt. W Katalog wystawy: Zieliński. 16th March-6th April, 1965. [Londyn], Cassel Gallery, 8a Thurloe Place, S.W.7.
W.Ch. [Walerian Charkiewicz]. „Matka Boska Kozielska”. Katolicki Tygodnik Religijno-Społeczny „Życie” 1949, 50: 4.
„Wystawa obrazów w obozie Rednal”. Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza 9 (1948) (numer z 17.05.1948): 3
Zieliński, Tadeusz. „7 rzeźb MADONNY”. Rozmowa z rzeźbiarzem przeprowadzona przez Zygmunta Kona. Tydzień Polski 1959, 22: 12.
Zieliński, Tadeusz Adam. „Matka Boska Kozielska”. Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza 51 (1990) (numer z 26.07.1990): 6
(znk). „Wystawa Zrzeszenia Plastyków”. Tydzień Polski 1967, 8: 5.
Zybert, Elżbieta Barbara. „Polacy i Droga Krzyżowa w Jerozolimie”. W Muzeum etyczne. Księga dedykowana prof. Stanisławowi Waltosiowi w 85. rocznicę urodzin. Red. Dorota Folga-Januszewska, 179–192. Kraków: Universitas, 2017.
