Elementy polskiej kultury narodowej doby średniowiecza

  • Wanda Bajor Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Filozofii
Słowa kluczowe: średniowiecze; kultura; historia; język; tożsamość narodowa; patriotyzm

Abstrakt

Szczytowy okres polskiego średniowiecza przypada na czasy jagiellońskie, kiedy Polska za sprawą unii z Litwą, tworząc Rzeczpospolitą Obojga Narodów, stała się jedną z największych potęg europejskich i odegrała znamienną misję kulturową wobec nowych narodów objętych granicami unii. Wówczas polska kultura intelektualna osiągnęła taki poziom, który pozwolił na wypracowanie fundamentalnych idei wolności i tolerancji, pluralizmu i otwartości. Wcielane w życie kształtowały świadomość narodową społeczeństwa i na zawsze określiły cechy polskiej tożsamości. Źródła tejże kultury pokazują, że była to konsekwentnie wypracowywana i spójna myśl społeczno-polityczna. Także dziś mają one moc inspirującą i mogą uczestniczyć w rozumieniu i rozwijaniu narodowej tożsamości, trzeba tylko po nie sięgnąć.

Bibliografia

Bełch Stanisław: Paulus Vladimiri and his doctrine concerning international law and politics. Vol. 1. London–Paris: Mouton 1965.

Czartoryski Paweł: Wczesna recepcja «Polityki» Arystotelesa na Uniwersytecie Krakowskim, Monografie z dziejów nauki i techniki XXI. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1963.

Czartoryski Paweł: Ontologiczne i metodologiczne podstawy krakowskiej filozofii moralnej w początkach XV w. (1400-1425). W: Z dziejów filozofii na Uniwersytecie Krakowskim w XV wieku. Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1965.

Czartoryski Paweł: Średniowiecze. W: Historia nauki polskiej. T. 1. Red. Bohdan Suchodolski. Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1970.

Dąbrówka Andrzej: Średniowiecze. Korzenie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2005.

Domański Juliusz: Swoistość i uniwersalizm polskiej myśli średniowiecznej. W: 700 lat myśli polskiej: Filozofia i myśl społeczna XIII-XV wieku. Oprac. Juliusz Domański, Władysław Tatarkiewicz. Warszawa: PWN 1978.

Domański Juliusz: Początki humanizmu. W: Dzieje filozofii średniowiecznej w Polsce. T. XI. Red. Zdzisław Kuksewicz. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1982.

Rebeta Jerzy: Początki nauk społecznych. Podstawy metodologiczne. W: Dzieje filozofii średniowiecznej w Polsce. T. XI. Red. Zdzisław Kuksewicz. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1988.

Seńko Władysław: Z badań nad historią myśli społeczno-politycznej w Polsce w XV wieku. W: Filozofia polska XV wieku. Red. Ryszard Palacz. Warszawa: PWN 1972.

Słomczyńska Anna: Krakowskie komentarze z XV wieku do Ekonomiki Arystotelesa. Monografie z dziejów nauki i techniki CXVIII. Wrocław–Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1978.

Uniwersalizm i swoistość kultury polskiej. T. I. Red. Jerzy Kłoczowski. Lublin: RW KUL 1989.

Wielgus Stanisław: Średniowieczna łacińskojęzyczna biblistyka polska. Lublin: TN KUL 1992.

Wielgus Stanisław: Zachodnia i polska nauka średniowieczna – encyklopedycznie. Płock: Płocki Instytut Wydawniczy 2005.

Wydra Wiesław, Rzepka Wojciech Ryszard: Chrestomatia staropolska. Teksty do roku 1543, Wrocław–Warszawa: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1984.

Zwiercan Marian: Komentarz Jana z Dąbrówki do Kroniki Mistrza Wincentego zwanego Kadłubkiem. Monografie z Dziejów Nauki i Techniki LVII. Wrocław–Warszawa: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk 1969.

Opublikowane
2020-01-03
Dział
Artykuły