Kultura i rynek – relacja konfliktu czy symbiozy?
Abstrakt
W świecie malejących zasobów naturalnych i przestrzeni ludzkiej oraz ekspansji idei, polityk i gospodarek pojęcia kultury i rozwoju nabierają coraz większego znaczenia. Podczas gdy świat ‘zmniejsza’ się w wyniku ekonomicznej, politycznej i kulturowej globalizacji, ludzie stoją przed wyzwaniem pokonania różnic w tych samych dziedzinach życia, aby móc zapewnić rozwój całemu gatunkowi ludzkiemu. Pojęcia kultury i rynku (rozwoju gospodarczego) są często fałszywie zestawiane ze sobą: rynek jest głównie kojarzony ze sferą gospodarczą, a kultura jest postrzegana wyłącznie jako zbiór niematerialnych tradycyjnych wartości. W tym kontekście, artykuł jest próbą odnalezienia wspólnych sfer oddziaływania między kulturą i rynkiem/rozwojem ekonomicznym. Jednocześnie artykuł zwraca uwagę na znaczący wzrost znaczenia kultury dla kwestii rozwoju gospodarczego narodów ze szczególnym uwzględnieniem ewolucji, jaka dokonała się w postrzeganiu powyższego związku w ostatniej dekadzie XX wieku. Ponadto artykuł opisuję rolę, jaką kultura odgrywa w dwóch procesach kształtujących współczesność, czyli globalizacji i zrównoważonego rozwoju.
Bibliografia
Banfield Edward: The Moral Basis of a Backward Society. New York: Free Press 1958.
Baumol William J., Wolff Edward N.: Productivity Growth, Convergence, and Welfare: Reply. „American Economic Review” 78:1988 No. 5 s. 1155-1159.
Blaug Mark: Economic Theory in Retrospect. Cambridge: Cambridge University Press 1996.
Boulding Kenneth E.: Toward the Development of a Cultural Economics. „Social Science Quarterly” 53:1972 No. 2 s. 267-284.
Culture Matters: How Values Shape Human Progress. Red. Samuel P. Huntington i Lawrence E. Harrison. New York: Basic Books 2000.
Dahrendorf Ralf: The Third Way and Liberty. „Foreign Affairs” 78:1999 Issue 5 s. 13-17. DOI: 10.2307/20049446.
Dowrick Steve, DeLong J. Bradford: Globalisation and Convergence. An unpublished paper for NBER Conference “Globalisation in Historical Perspective” Santa Barbara, California. May 4-5, 2001.
Fukuyama Francis: Trust: The Social Virtues and the Creation of Prosperity. New York: Free Press 1995.
Gramsci Antonio: Il materialismo storico e la filosofia di Benedetto Croce. Torino: Einaudi 1949.
Guiso Luigi, Sapienza Paola, Zingales Luigi: Does Culture Affect Economic Outcomes? „Journal of Economic Perspectives” 20:2006 No. 2 s. 23-48. DOI: 10.1257/jep.20.2.23.
Hofstede Geert: Cultures and Organizations: Software of the Mind. London: McGraw-Hill 1991.
Landes David: The Wealth and Poverty of Nations. Why Some Are So Rich and Some So Poor. New York: Norton & Company Inc. 1998.
Mill John Stuart: A System of Logic. New York: Harper & Brothers 1867.
Morawski Witold: Socjologia ekonomiczna. Problemy. Teoria. Empiria. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 2001.
North Douglass Cecil: Institutions, Institutional Change and Economic Performance. Cambridge: University Press Cambridge 1990.
Ohmae Kenichi: The Borderless World: Power and Strategy in the Interlinked World Economy. New York: Harber Business 1990.
Polanyi Karl: The Economy as Instituted Process. W: Trade and Market in the Early Empires. Economies in History and Theory. Red. Conrad M. Arensberg, Harry W. Pearson, Karl Polanyi. New York: Free Press 1957 s. 243-270.
Putnam Robert: Making Democracy Work. Princeton, N.J: Princeton University Press 1993.
Smith Adam: The theory of moral sentiments. Red. David Daiches Raphael, Alec Lawrence Macfie. Indianapolis: Liberty Press 1976.
Smith Adam: Wealth of Nations. Red. Charles Jesse Bullock. New York: P. F Collier 1909.
Smith Vernon L.: The Two Faces of Adam Smith. „Southern Economic Journal” 65:1998 No. 1 s. 2-19. DOI: 10.2307/1061349.
Trompenaars Fons, Hampden-Turner Charles: Riding the Waves of Culture: Understanding Cultural Diversity in Business. London: Nicholas Brealey Publishing 1998.
Walker Chris, Jackson Maria, Rosenstein Carole: Culture and Commerce: Traditional Arts in Economic Development. Santa Fe, New Mexico: The Urban Institute, the Fund for Folk Culture 2003.
Wallis W.D.: Geographical Environment and Culture. „Social Forces” 4:1926 No. 4 s. 702-708. DOI: 10.2307/3004448.
Weber Max: The Protestant Ethic and the Spirit of Capitalism. London: Routledge 2001. Pierwsze wydanie 1904.
Wilkin Jerzy: Efektywność a sprawiedliwość jako problem ekonomiczny. W: Efektywność a sprawiedliwość. Red. Jerzy Wilkin. Warszawa: Key Text.
