Z badań terenowych w powiecie szczycieńskim (O dezintegracji grupy kulturowej Mazurów)

Słowa kluczowe: Mazur, Niemiec, Polak, autochton, społeczność mazurska, dezintegracja

Abstrakt

Artykuł dotyczy badań grupy współczesnych Mazurów powiatu szczycieńskiego. Społeczność ta stanowi przykład grupy regionalnej (kulturowej), ukształtowanej na terenach o wpływach pruskich, germańskich i słowiańskich, czyli w warunkach charakterystycznych dla pogranicza kultur. Szczególnie zaakcentowana jest tu ważna i w pełni niezbadana problematyka zróżnicowania, ewaluacji i perspektyw dalszych losów tej grupy. Dominacja czynników natury historycznej i cywilizacyjnej powodowała, że przez wieki ludność mazurska ulegała procesom akulturacji, asymilacji i adaptacji, a ostatnio też wzmożonej unifikacji i globalizacji. Tym ostatnim sprzyjają dziś media i informatyzacja życia społecznego, a jednostki społeczne wybiórczo przejmują określone wzorce i zachowania.

Bibliografia

Antoniewicz, Bożena, i in. Dziedzictwo Kulturowe Warmii-Mazur-Powiśla. Stan zachowania, potencjały i problemy, wyd. II. Olsztyn: Warmińsko-Mazurskie Biuro Planowania Przestrzennego, 2009.

Arbatowski, Robert, red. Mazurska gadkä. Słownik mowy mazurskiej. Masurische Sprache Wörterbuch. Szczytno: Lokalna Organizacja Turystyczna Powiatu Szczycieńskiego, 2019.

Bańko, Mirosław, red. Wielki słownik wyrazów obcych. Warszawa: PWN, 2008.

Chazbijewicz, Selim. „Globalizacja”. W Podstawowe kategorie polityki, red. Stefan Opara, Danuta Radziszewska-Szczepaniak, Arkadiusz Żukowski, 169-174. Olsztyn: Instytut Nauk Politycznych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, 2005.

Domagała, Bożena. Mniejszość Niemiecka na Warmii i Mazurach. Rodowód kulturowy, organizacja, tożsamość. Olsztyn: Ośrodek Badań Naukowych, 1996.

Domagała, Bożena, i Andrzej Sakson, red. Tożsamość kulturowa społeczeństwa Warmii i Mazur. Olsztyn: Ośrodek Badań Naukowych, 1998.

Jasiński, Grzegorz, Zbigniew Kudrzycki, i Andrzej Misiuk, red. Powiat szczycieński. Przeszłość – współczesność. Szczytno: Starostwo Powiatowe, 2006.

Juszczyk, Stanisław. Badania jakościowe w naukach społecznych. Szkice metodologiczne. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2013.

Kamińska-Szarej, Irena, red. Słownik wyrazów obcych. Wrocław: Europa, 2005.

Konecki, Krzysztof Tomasz. Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana. Warszawa: PWN, 2000.

Kurasz, Irena. Mniejszość niemiecka na Dolnym Śląsku. Studium socjologiczne. Kraków: Nomos, 2015.

Mahler-Piątkowska, Justyna i in., red. Szlakiem rdzennych Mazurów – ocalić od zapomnienia. Szczytno: Lokalna Organizacja Turystyczna Powiatu Szczycieńskiego, 2014.

Mustakas, Clark. Fenologiczne metody badań. Tłum. Stanisław Zabielski. Białystok: Trans Humana, 2001.

Niesiołowski-Spano, Łukasz. Dziedzictwo Goliata. Filistyni i Hebrajczycy w czasach biblijnych. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2012.

Nowak, Stefan. Metodologia badań socjologicznych. Warszawa: PWN,1970.

Nowicka, Ewa. „Akulturacja”. W Encyklopedia socjologii, t. 1, red. Władysław Kwaśniewicz, 17-20. Warszawa: Oficyna Naukowa, 1998.

Opara, Stefan, Danuta Radziszewska-Szczepaniak, i Arkadiusz Żukowski, red. Podstawowe kategorie polityki. Olsztyn: Instytut Nauk Politycznych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, 2005.

Paleczny, Tadeusz. Socjologia tożsamości. Kraków: Krakowska Szkoła Wyższa im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, 2008.

Romanowska, Teresa. „Tożsamość ludzi w zmieniającej się państwowości – studium przypadku”, Civitas et Lex” nr 3(2014): 93-106.

Sakson, Andrzej. Dziedzictwo Prus Wschodnich, Socjologiczne i historyczne studia o regionie. Dąbrówno: Retman, 2017.

Sakson, Andrzej. „Mazurskość nie podlega głębszej refleksji” rozm. Dariusz Jarosiński. Kresy nr 1/2(2005): 83-90.

Sakson, Andrzej. „Mazurzy – dylematy tożsamości”. W: Ślązacy, Kaszubi, Mazurzy i Warmiacy – między polskością a niemieckością, Andrzej Sakson red., 277-304. Poznań: Instytut Zachodni, 2008.

Sakson, Andrzej. Mazurzy – społeczność pograniczna. Poznań: Instytut Zachodni, 1990.

Sakson, Andrzej. red. Ślązacy, Kaszubi, Mazurzy i Warmiacy – między polskością a niemieckością. Poznań: Instytut Zachodni, 2008.

Strumińska-Kutra, Marta, i Izabela Koładkiewicz. „Studium przypadku”. W: Badania jakościowe, t. 2: Metody i narzędzia, red. D. Jemielniak, 1-40. Warszawa: PWN, 2012.

Sulima, Stefan. „Spotkanie ze Szczytnem”. W Prusiński Tadeusz, i Adam Sakson, A dąb rośnie. Warmia i Mazury w reportażu po 1945, 17-22. Warszawa-Dąbrówno: Retman, 2002.

Śliwka, Renata. Kobiety Warmii i Mazur o swojej tożsamości. Trudna przeszłość a codzienność. Olsztyn: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Informatyki i Ekonomii TWP, 2008.

Zgółkowa, Halina, red. Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, t. 1. Poznań: Kurpisz, 1994.

Opublikowane
2022-03-30
Dział
Artykuły